|
|
|
|
Ahmet Kilicaslan Aytar Gözüyle
|
|
|
|
|
Tüm Yazıları
 ShareThis
|
BİTMEZ TÜKENMEZ KARABAĞ SORUNU
04.04.2016
Ahmet Kilicaslan Aytar |
|
|
| Okunma Sayısı : |
37247 |
|
|
| Oy Sayısı : |
1259 |
|
|
| Değerlendirme : |
5 |
|
|
| Popülarite : |
15,5 |
|
|
| Verdiğiniz Puan : |
|
|
|
|
|
|
1994'teki ateşkesten bu yana Karabağ bölgesinde Azerbaycan ve Karabağ arasında en sert çatışmalar yaşandı.
İki ülke arasındaki mevcut krizin büyüyerek devam etmesi tüm bölgenin karışmasına yol açmasından endişelenildi.
Halbuki büyük krizlerin yaşandığı bölgenin öncelikli ihtiyacı huzur, güvenlik ve barıştır.
*
Dağlık Karabağ hukuken Azerbaycan sınırları içerisinde yer alıyor ama fiili olarak Ermeni ayrılıkçıların işgalinde bulunuyor.
Sorunun çözümüyle ilgili görüşmeler yıllardır devam ederken, hem iki ülkenin lideri barışa ulaşmak için yeterli çaba göstermemekle, hem de Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı'nın ABD, Rusya ve Fransa'dan oluşturduğu 20 yıllık MİNSK Barış Grubu kifayetsiz kalmakla suçlanıyor.
*
Aslında Azerbaycan-Ermenistan arasındaki sorunların temelinde büyük güçlerin Hazar Havzası için ürettiği stratejiler bulunuyor.
ABD'nin stratejisi; Büyük Enerji Güvenliği için Avrupa pazarlarına ulaşan enerji kaynaklarının çeşitlendirilmesi, Avrupa ülkelerinin enerji alımının büyük bir kısmında Rusya'ya bağlı olmamasını sağlamak hedefidir.
Avrupa Birliğinin stratejisini hem Rusya'dan ihraç edilen yakıtın yüzde 50'sini almanın, hem de teknolojideki ilerlemesiyle enerji açısından kendine yetecek ve dünyaya enerji ihraç eden bir ülke olacak ABD'nin arkasını kollamak,
Rusya'nın stratejisini ise milliyetçi motivasyonu ve en büyük tehlikenin ekonomik zayıflıktan kaynaklandığı tesbitiyle enerjiyi ekonominin temel politikası ve dış politikanın belirleyeni haline getirmişliği oluşturuyor.
*
Rusya, Hazar Denizini benzeri olmayan bir iç deniz olarak kabul etmekte ve BM Deniz Hukuku Sözleşmesinin Hazar'a uygulanamayacağını esas almaktadır.
Göl olarak kabul edilirse,ulusal sınırların belirlenmesinde Hazar'ın ya tamamen kıyıdaş ulusal sektörlere bölünmesi ya da ortak kullanımı gerekiyor.
Nitekim Hazar'ın hukuki statüsünün belirlenmesi için kıyıdaş ülkelerin bazılarının Hazar'ın dibinin bölünmesi sorununu çözdüğü, su yüzeyinin bölünmesi konusunda da mutabakatın sağlandığı bir konumda bulunuluyor...
*
Ama Hazar deniz olarak kabul edildiği taktirde Deniz Hukuku Sözleşmesi'ne göre her kıyıdaş devletin karasuları, kıta sahanlığı ve münhasır ekonomik bölgesinin olması gerekiyor.
Üstelik Azerbaycan'ın ABD ve AB şirketleriyle petrol anlaşmaları yapmış olması, Hazar'ın statüsünün belirlenmesinde uluslararası hukukun yanında siyasi ve ekonomik unsurların devreye girmesi ve her kıyıdaş devlet ve ilişkide olduğu devletin farklı farklı hukuksal tezlerinin oluşmasına yol açıyor...
Rusya ve İran bu duruma tepki koyuyor.
*
ABD ve AB, özellikle Rusya'nın koyduğu tepkiye karşılık gerekirse NATO'nun mücadele etmesi gerektiği yönünde hemfikirdir.
NATO'nun doğuya doğru genişlemesiyle Baltık Denizi ile Karadeniz arasındaki bölgede ve Kafkasya'da çatışma alanı oluşmuştur.
Azerbaycan, Ermenistan ve Türkiye bu gelişmeden pay alıyor.
*
Rusya'nın kendi açısından en zorlu bölge olarak kabul ettiği Kafkasya politikasında enerji kaynakları açısından Azerbaycan'ı ön sıraya koyuyor.
Azerbaycan, Batı yanlısı bir politika izlemekte ama Rusya'ya da sırtını dönmemektedir.
Dağlık Karabağ sorunu nedeniyle Ermenistan'la savaşan Azerbaycan, ülkesinde bir Rus üssü kurulmasına izin vermezken,
Azerbaycan'ın petrole dayalı yürüttüğü dış politikasında ABD'li petrol şirketlerinin yürüttüğü lobicilik faaliyetleri karşılığında ABD; Azerbaycan politikasında olumlu adımlar atıyor.
*
Ermenistan ise Rusya'nın Güney Kafkasya politikasının temel dayanağını oluşturmaktadır ama bulunduğu izolasyondan ve Rusya'ya olan zorunlu bağımlılıktan kurtulmaya da çok istemektedir.
Bu hevesle yakın zamanda Ermenistan'ın NATO üyeliği, hatta Batı ile entegrasyonunu arttırması pek mümkün görülmese de bir kısım Ermeni siyasetçinin bugüne kadar izlenen zorunlu Rusya temelli politikaların sakıncalarını dile getirmesine neden oluyor.
*
Rusya ile Ermenistan arasındaki ilişkilerin genel olarak Ermenistan'ın Rusya ile dayanışma politikası çerçevesinde yürütülmesi yüzünden, Ermenistan'ın iki komşusu Türkiye ve Azerbaycan ile sorun yaşıyor.
ABD ve Rusya'nın sorunlara yaklaşımdaki farklı standartları, mesela Dağlık Karabağ ve işgal altındaki Azerbaycan toprakları sorununun çözümü ve Rusya'yı dengeleme misyonu Türkiye ve Azerbaycan'a verildiği için beklemeye kalıyor...
*
Ermenistan'ın Rusya bağlılığını kırmak üzere Türkiye-Ermenistan arasında imzalanan protokollerle gündeme gelen, Ermenistan'ın Dağlık Karabağ ve işgal altındaki Azerbaycan topraklarını terk etmesi şartına bağlı olan Türkiye-Ermenistan yakınlaşması hedefi ise Ermenistan'ın 1915 olaylarıyla ilişkin söylemine tosluyor.
Bu noktada Türkiye'den tazminat ve toprak talebi baş ağrıtıyor...
*
İran ve Ermenistan ise siyasi ve ekonomik çıkarlarını korumak için dayanışmadadır.
İran Erivan'ı Karabağ meselesinde uzlaşmacı bir tutum takınmaya zorlamamış,Ermenistan'ı diplomatik ve ekonomik alanda dolaylı yoldan desteklemiştir.
İran Ermenistan'ın uluslararası pazarlara açılabildiği iki kapıdan biridir,ulaşım ve enerji alanında yürüttüğü projelerle darboğazda olan Ermenistan ekonomisine katkı sağlamaktadır...
*
Bu çerçevede bölgeden geçen boru hatları ve enerji koridorları da etnik ve toprak sorunlarıyla örtüşüyor, boru hatlarının yönü sorunların çözümünde oluşan bloklaşmalarla paralel şekilde gelişiyor.
Bu anlamda Güney Kafkasya'da Batı-Doğu (Bakü, Tiflis, Ankara-Washington) ve Kuzey-Güney (Moskova, Yerevan, Tahran) bloklaşmaları oluşmuştur.
*
Bir diğer husus Türkiye'de özellikle Ağrı,Iğdır ve Ardahan gibi doğu vilayetlerinde etnik huzursuzluk çıkaran, Kürt gençliğini silahlandıran ve benzeri etkinliklerini artıran PKK terör örgütüdür ki, bölgeyi karıştırma potansiyeli taşıyor...
PKK Ağrı-Iğdır-Ardahan üçgeninde saldırıları da geliştirerek Türkiye'nin Ermenistan ile sınır topraklarını kontrol altına almak ve bölgede yaşayan Azerbaycan kökenlileri göçe zorlamayı öngörüyor.
Ermenistan'ın PKK'nın bu faaliyetlerine destek verdiği, terör örgütünün bu bölgeyi tamamen kontrol altına alması halinde,Ermenistan'ın bu bölgeyi kendine merkez seçeceği ve faaliyetlerini genişleteceği de biliniyor...
*
Sonuçta Azerbaycan- Ermenistan arasındaki sorunların çözülmesi için daha çok fırın ekmek gerekiyor...
5.4.2016
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tüm yazıları
ShareThis
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Türk Liderler:
Abbas Güçlü, Adil Karaağaç, Ali Ağaoğlu, <Ali Kibar, Adnan Nas, Adnan Polat, Adnan Şenses, Ahmet Başar, Ahmet Esen, Alber Bilen ,Ahmet Cemal Kura, Ali Abalıoğlu, Ali Naci Karacan, Ali Sabancı, Ali Koç, Ali Saydam, Ali Talip Özdemir, Ali Üstay, Arman Manukyan, Arzuhan Yalçındağ, Asaf Güneri, Atila Şenol, Attila Özdemiroğlu, Avni Çelik, Ayduk Koray, Aydın Ayaydın, Aydın Boysan, Ayhan Bermek, AyşeKulin, Ayten Gökçer, Başaran Ulusoy, BedrettinDalan, Bedri Baykam, Berhan Şimşek, BetülMardin, Bülend Özaydınlı, Bülent Akarcalı, Bülent Eczacıbaşı, Bülent Şenver, CağvitÇağlar, Can Ataklı, Can Dikmen, Can Has, Can Kıraç, Canan Edipoğlu, Celalettin Vardarsuyu, Cengiz Kaptanoğlu, Cevdetİnci, Çoşkun Ural, Cüneyt Asan, Cünety Ülsever, Çağlayan Arkan, Çetin Gezgincan, DenizAdanalı, Deniz Kurtsan, Didem Demirkent, Dilek Sabancı, Dr. Oktay Duran, Ege Cansel, Em. Org. Çevik Bir, Emre Berkin, Engin Akçakoca, Enver Ören, Erdal Aksoy, Erdoğan Demirören, ErhanKurdoğlu, Erkan Mumcu, Erkut Yücaoğlu, Ergun Özakat, Ergun Özen, Erol Üçer, Ersin Arıoğlu, Ersin Faralyalı, Ersin Özince, Ethem Sancak, Fatih Altaylı, Fatih Terim, Ferit Şahenk, Ferruh Tanay,Feyhan Kalpaklıoğlu, Feyyaz Berker, Fuat Miras, Fuat Süren, Füsun Önal, Göksel Kortay, Güler Sabancı, Güngör Kaymak, Hakan Ateş, Halit Soydan, Halit Kıvanç, Haluk Okutur, Haluk Şahin, Hamdi Akın, Hasan Güleşçi, HayrettinKaraca, Hazım Kantarcı, Hilmi Özkök, Hüsamettin Kavi, Hüseyin Kıvrıkoğlu, Hüsnü Özyeğin, Işın Çelebi, İbrahim Arıkan, İbrahim Betil, İbrahim Bodur, İbrahim Cevahir, İbrahim Kefeli, İdris Yamantürk, İhsan Kalkavan, İshak Alaton, İsmet Acar, İzzet Garih, İzzet Günay, İzzet Özilhan, JakKamhi, Kazım Taşkent, Kemal Köprülü, Kemal Şahin, Leyla Alaton Günyeli, LeylaUmar, Lucien Arkas, Mahfi Eğilmez, MehmetAli Birand, Mehmet Ali Yalçındağ, Mehmet Başer, Mehmet Günyeli, Mehmet Huntürk, Mehmet Keçeciler, Mehmet Kutman, Mehmet Şuhubi, Melih Aşık, Meltem Kurtsan, Mesut Erez, Metin Kalkavan, Metin Kaşo, Muharrem Kayhan, Muhtar Kent, Murat Akdoğan, Murat Dedeman, MuratVargı, Mustafa Koç, Mustafa Özyürek, Mustafa Sarıgül, Mustafa Süzer, Mümtaz Soysal, Nafi Güral, Nail Keçili, Nasuh Mahruki, Nebil Özgentürk, Neşe Erberk, Nevval Sevindi, Nezih Demirkent, Nihat Boytüzün, Nihat Gökyiğit, Nihat Sırdar, Niyazi Önen, Nur Ger, Nurettin Çarmıklı, Nuri Çolakoğlu, Nüzhet Kandemir, Oğuz Gürsel, Oktay Duran, Oktay Ekşi, Oktay Varlıer, Osman Birsel, Osman Şevket Çarmıklı, Ozan Diren, Özen Göksel, ÖzdemirErdoğan, Özhan Erem, Pervin Kaşo, R.BülentTarhan, Raffi Portakal, Rahmi Koç, Rauf Denktaş, Refik Baydur, Rıfat Hisarcıklıoğlu, SakıpSabancı, Samsa Karamehmet, Savaş Ünal, SedatAloğlu, Sefa Sirmen, Selçuk Alagöz, SelçukYaşar, Selim Seval, Semih Saygıner, SerdarBilgili, Sevan Bıçakçı, Sevgi Gönül, Sezen Cumhur Önal, SinanAygün, Suna Kıraç, Süha Derbent, Süleyman Demirel, ŞadanKalkavan, Şadi Gücüm, Şahin Tulga, Şakir Eczacıbaşı, Şarık Tara, Şerif Kaynar, ŞevketSabancı, Tan Sağtürk, Taner Ayhan, Tanıl Küçük, Tanju Argun, Tansu Yeğen, TavacıRecep Usta, Tayfun Okter, Tevfik Altınok, Tezcan Yaramancı, Tinaz Titiz, Tuna Beklevic, Tuncay Özilhan, Türkan Saylan, Uğur Dündar, Uluç Gürkan, Umur Talu, Ümit Tokçan, Üzeyir Garih, Vehbi Koç, Vitali Hakko, Vural Öger, Yaşar Aşçıoğlu, Yaşar Nuri Öztürk, Yılmaz Ulusoy, Yusuf Köse, Zafer Çağlayan, Zeynel AbidinErdem
|
|
|