Ziynet Odası       Odam Olsun       Türklider Odaları       Sizin Odalarınız       Sohbet Odası       TV Odası       E-Kitap Odası       BŞenver       Gazete Odası       iPad       Hakkımızda       Şifremi Unuttum   

 

Ahmet Kilicaslan Aytar Gözüyle 


     

 



Tüm Yazıları

       ShareThis
TRANSATLANTİK İLİŞKİLER
17.05.2020
Ahmet Kilicaslan Aytar
Okunma Sayısı : 28363
Oy Sayısı : 2023
Değerlendirme : 5
Popülarite : 16,53
Verdiğiniz Puan :
 

 

 

COVID-19 salgını öncesinde  ulusötesi şirketler, birleşme ve satın almaların etkisiyle küresel egemenlerdi.
Ama hiçbiri  Amerikalıların çıkarlarına hizmet etmiyor,
Aksine çıkarlarını en yüksek düzeyde tutmak için  ABD devletinin imkanlarını araçsallaştırıyorlardı...

*
Devletler uluslararası politikalar söz konusu olduğunda şirketlerin çekimlerini arıyordu.
Uluslararası ilişkiler, devlet ya da şirket gücünün tek taraflı bir öyküsüydü.
Küreselleşme oyunun kurallarını değiştirmiş, şirketleri güçlendirmişti.
Devlet gücü  ulusötesi devlet-şirket ilişkilerinde realize oluyordu.

*
Devlet iktidarları, münhasır yönetim ilkelerine göre değil,
Küreselleşmenin icapları doğrultusunda bir yapıdaydı.
Nüfuz ve politik güç için şirketlerle rekabet ediliyordu.
Ancak bu durum dünyadaki milliyetçi ve korumacı tepkilerle birleşince,
Küresel rekabetin negatif canlanmasına yol açabilirdi.
Devletler giderek artan düşmanca bir çevrede jeopolitik hedeflere ulaşmak için,
Daha güçlü stratejiler kullanarak daha fazla agresifleşebilirdi...

*
Uluslararası  dengeler ABD, Rusya ve Çin'in gerek ekonomik gerekse siyasi alanda;
Bölgelerinde ve küresel bazda artan güçleri beraberinde,
Yeni askeri ve ekonomik birliktelikleri ortaya çıkarıyordu.
Tek kutuplu bir siyasi sistemin var olduğu yapı çok kutuplu bir yapı ile tehdit ediliyordu...
Dönüşümde üreyen türlü tehditler  küresel barışı tehlikeye atıyordu...

*
ABD, büyük bir ekonomik güç ve bir alanın kurallarını, kurumlarını yapılandırma yeteneğinden gelen güçle;
Uluslararası düzenin kilidini oluşturan "Güvenlik" konusunu elinde tutmak zorundaydı...
Bu yüzden "Önce ABD" diyordu.

*
Bu noktada Avrupa, Donald Trump'ın seçiminde yaşadığı şoktan sonra dört yıl boyunca,
Atlantik ittifakının ABD liderliğinin itibarını arttırmasının ne anlama geldiği konusunda kafa patlattı.
Şimdi COVID -19 salgınıyla birlikte  Avrupalı liderler,
ABD'nin merkezinde olmadığı bir dünya düzenini hayal etmeye başlıyor...

*
Transatlantik ilişkiler Batı önderliğindeki küresel düzenin temelidir.
Ama bu ilişkiler bir süredir sıkıntılı  işliyor.
Bu hem ABD'de hem de birçok Avrupa ülkesinde iç krizleri,
Ve uluslarüstü ittifak vizyonlarına olan inanç kaybını yansıtıyor.

*
COVID-19 salgını çok taraflı eylemlerde yeniden yatırımı desteklemedi.
Siyasi seçkinlerin ideolojilerine daha fazla katılık getirdi.
Batılı devletlerin kriz yönetimindeki hazırlıksızlıklarını  ortaya koydu.  
"Avrupa projesi" nin kırılganlığının altını çizdi ve geleceğiyle ilgili kaygıyı derinleştirdi.  

*
Donald Trump, 2020 başkanlık seçimlerinde "Amerika'yı Tekrar Büyük Yap" sloganıyla hazırlanırken,
New York Valisi Andrew Cuomo, "Amerika'yı yeniden büyük yapmayacağız, ABD hiç o kadar büyük değildi.
Ancak her ABD'li her şekilde eşitliğe kavuştuğunda büyüklüğe ulaşacağız" yanıtında haklı mıydı?.

*
Doğrusu, Trump'ın yeniden harika hale getireceğine söz verdiği ülke, tarihinde hiç bu kadar zalim görünmedi
ABD'nin dünyanın önde gelen ülkesi ve geçen yüzyılı şekillendiren olduğu fikri yara aldı...

*
Giderek artan fikir birliği; Avrupa'da Amerikan rüyasının yakalandığı,
Amerikan istisnailiğinin artık bir efsane olmasıyla ilgilidir.
ABD'nin ahlaki liderlik göstereceği ya da liberal değerleri teşvik edeceği beklentisi kalmamıştır.

*
Elbette transatlantik gerginlikler yeni değildir.
Avrupa'nın Amerikan iktidarı ve kibrini reddetmesinin uzun bir geçmişi vardır
Vietnam'da ve 11 Eylül'den sonra Afganistan ve Irak'ta ABD militarizmine yanıt olarak,
Avrupa'da  Amerikan karşıtı duygular yoğundu.
Bu kırılma anlarında Avrupa'da her zaman Amerikalılık fikri yerine dış politikasının ayrıntıları protesto edilmişti.

*
Bir süredir Trump ve Avrupalı liderler ilişkilerinde de gerginlik yaşıyor.
Avrupalılar ABD'nin Paris iklim anlaşmasından,
Çok taraflı küresel taahhütlerden çekilmesini izlediler.
Trump NATO'yu eski olarak değerlendirdi.
Avrupa hakkında saldırgan ifadeler kullandı.
Şubat'ta ABD valileri ile bir araya geldiğinde,
"Avrupa bize çok kötü davranıyor. Avrupa Birliği bize kötü davranabilmeleri için kuruldu" dedi.

*
COVID-19 salgınıyla ilgili acil durum geliştiğinde,
Trump Avrupalı liderlere danışmadan Avrupa'dan ABD'ye seyahate 30 gün yasak koydu.
ABD yönetimi potansiyel bir Covid-19 aşısının tekel haklarını güvence altına almak için,
Bir Alman ilaç şirketine 1 milyar dolar teklif etti!
AB bu hamleyi önlemek için fon  koydu...  

*
Şimdi Avrupalı politika yapıcılar ve entelektüeller,
COVID-19  salgını sürerken, Trump'ın liderliğini detaylandırıyor.
Avrupa'nın sosyal demokratik sistemleri kredisini arttırıyor.
Sosyal demokrat sistemin  sadece daha fazla insani değil,
Acımasız kapitalist olmaktan çok daha hazırlıklı ve böyle krizlerle başa çıkmaya daha elverişli olduğu savunuluyor.

*
Ancak Avrupalıların Amerikan liderliğine yönelik eleştiriler haklı olsa da,
Bu tür görüşlerin onlar hakkında da bir dezavantajı var.
Çünkü Avrupa'da, AB'nin COVID-19 salgınında başarısız olduğuna dair yaygın bir düşünce var.

*
Özellikle İtalya, AB'nin salgına erken yanıt veremeyişine derin bir kızgınlık duyuyor.
Kuzey ve güney Avrupa arasındaki eski fay hatlarında,
Salgın sonrası toparlanma ile nasıl  başa çıkılacağı  tartışılıyor.

*
AB, iç sınırları açık tutmak, tek pazar ve serbest dolaşım ilkelerini canlı tutmak için mücadele etti.
İtalya Veneto bölge valisi "Schengen artık sadece tarih kitaplarında hatırlanacak" diyor.
Polonya ve Macaristan otokrasiye doğru ilerliyor....
Fransa'da Sarı Yelekliler yeniden sokaktadır.

*
Avrupa'nın Amerikan liderliğine güven kaybı,
Avrupa projesini tüketen bir krizle örtüşüyor.
COVID-19 salgını, büyük bir rekabetin yeni bir çağı olması muhtemel yeni bir dünya düzeninin ortaya çıkışını hızlandırmıştır...

*
Yeni şekillenmekte olan dünya ve bu dünyanın güvenliğini,
Yine ABD'nin nükleer caydırıcılık ve savunmasına yönelik ana politikası olan  Nükleer Doktrini belirliyor.
Ve bir süreden beri;
1- ABD artan nükleer silah tehditlerine karşı nükleer silahların yayılmasını önleme ve sayısını azaltmayı taahhüt ediyor.
2- Düşük verimli, daha kullanışlı nükleer başlıklar konuşlandırıyor.
3- Stratejik karar vermeyi süratle  "Uzay'dan Alan Kontrolüne " taşıyor.  
4- Birkaç yıl içinde küresel liderliğini tartışmasız kılmayı pekiştirmeyi planlıyor.

*
İnsanlığı sorunlu, çok zahmetli birkaç yıl bekliyor...

17. 5. 2020  


Kötü         Çok İyi  Oyla 
           
Tüm yazıları        ShareThis
  Geri  |  Arkadaşıma Gönder  |  Yazıcı Dostu
                 

    Hayat Verenler : Microsoft    HP Türkiye    PBS Bilişim    SAY Ajans    SFS - MAN    Superonline       

Türk Liderler:

Abbas Güçlü, Adil Karaağaç, Ali Ağaoğlu, <Ali Kibar, Adnan Nas, Adnan Polat, Adnan Şenses, Ahmet Başar, Ahmet Esen, Alber Bilen ,Ahmet Cemal Kura, Ali Abalıoğlu, Ali Naci Karacan, Ali Sabancı, Ali Koç, Ali Saydam, Ali Talip Özdemir, Ali Üstay, Arman Manukyan, Arzuhan Yalçındağ, Asaf Güneri, Atila Şenol, Attila Özdemiroğlu, Avni Çelik, Ayduk Koray, Aydın Ayaydın, Aydın Boysan, Ayhan Bermek, AyşeKulin, Ayten Gökçer, Başaran Ulusoy, BedrettinDalan, Bedri Baykam, Berhan Şimşek, BetülMardin, Bülend Özaydınlı, Bülent Akarcalı, Bülent Eczacıbaşı, Bülent Şenver, CağvitÇağlar, Can Ataklı, Can Dikmen, Can Has, Can Kıraç, Canan Edipoğlu, Celalettin Vardarsuyu, Cengiz Kaptanoğlu, Cevdetİnci, Çoşkun Ural, Cüneyt Asan, Cünety Ülsever, Çağlayan Arkan, Çetin Gezgincan, DenizAdanalı, Deniz Kurtsan, Didem Demirkent, Dilek Sabancı, Dr. Oktay Duran, Ege Cansel, Em. Org. Çevik Bir, Emre Berkin, Engin Akçakoca, Enver Ören, Erdal Aksoy, Erdoğan Demirören, ErhanKurdoğlu, Erkan Mumcu, Erkut Yücaoğlu, Ergun Özakat, Ergun Özen, Erol Üçer, Ersin Arıoğlu, Ersin Faralyalı, Ersin Özince, Ethem Sancak, Fatih Altaylı, Fatih Terim, Ferit Şahenk, Ferruh Tanay,Feyhan Kalpaklıoğlu, Feyyaz Berker, Fuat Miras, Fuat Süren, Füsun Önal, Göksel Kortay, Güler Sabancı, Güngör Kaymak, Hakan Ateş, Halit Soydan, Halit Kıvanç, Haluk Okutur, Haluk Şahin, Hamdi Akın, Hasan Güleşçi, HayrettinKaraca, Hazım Kantarcı, Hilmi Özkök, Hüsamettin Kavi, Hüseyin Kıvrıkoğlu, Hüsnü Özyeğin, Işın Çelebi, İbrahim Arıkan, İbrahim Betil, İbrahim Bodur, İbrahim Cevahir, İbrahim Kefeli, İdris Yamantürk, İhsan Kalkavan, İshak Alaton, İsmet Acar, İzzet Garih, İzzet Günay, İzzet Özilhan, JakKamhi, Kazım Taşkent, Kemal Köprülü, Kemal Şahin, Leyla Alaton Günyeli, LeylaUmar, Lucien Arkas, Mahfi Eğilmez, MehmetAli Birand, Mehmet Ali Yalçındağ, Mehmet Başer, Mehmet Günyeli, Mehmet Huntürk, Mehmet Keçeciler, Mehmet Kutman, Mehmet Şuhubi, Melih Aşık, Meltem Kurtsan, Mesut Erez, Metin Kalkavan, Metin Kaşo, Muharrem Kayhan, Muhtar Kent, Murat Akdoğan, Murat Dedeman, MuratVargı, Mustafa Koç, Mustafa Özyürek, Mustafa Sarıgül, Mustafa Süzer, Mümtaz Soysal, Nafi Güral, Nail Keçili, Nasuh Mahruki, Nebil Özgentürk, Neşe Erberk, Nevval Sevindi, Nezih Demirkent, Nihat Boytüzün, Nihat Gökyiğit, Nihat Sırdar, Niyazi Önen, Nur Ger, Nurettin Çarmıklı, Nuri Çolakoğlu, Nüzhet Kandemir, Oğuz Gürsel, Oktay Duran, Oktay Ekşi, Oktay Varlıer, Osman Birsel, Osman Şevket Çarmıklı, Ozan Diren, Özen Göksel, ÖzdemirErdoğan, Özhan Erem, Pervin Kaşo, R.BülentTarhan, Raffi Portakal, Rahmi Koç, Rauf Denktaş, Refik Baydur, Rıfat Hisarcıklıoğlu, SakıpSabancı, Samsa Karamehmet, Savaş Ünal, SedatAloğlu, Sefa Sirmen, Selçuk Alagöz, SelçukYaşar, Selim Seval, Semih Saygıner, SerdarBilgili, Sevan Bıçakçı, Sevgi Gönül, Sezen Cumhur Önal, SinanAygün, Suna Kıraç, Süha Derbent, Süleyman Demirel, ŞadanKalkavan, Şadi Gücüm, Şahin Tulga, Şakir Eczacıbaşı, Şarık Tara, Şerif Kaynar, ŞevketSabancı, Tan Sağtürk, Taner Ayhan, Tanıl Küçük, Tanju Argun, Tansu Yeğen, TavacıRecep Usta, Tayfun Okter, Tevfik Altınok, Tezcan Yaramancı, Tinaz Titiz, Tuna Beklevic, Tuncay Özilhan, Türkan Saylan, Uğur Dündar, Uluç Gürkan, Umur Talu, Ümit Tokçan, Üzeyir Garih, Vehbi Koç, Vitali Hakko, Vural Öger, Yaşar Aşçıoğlu, Yaşar Nuri Öztürk, Yılmaz Ulusoy, Yusuf Köse, Zafer Çağlayan, Zeynel AbidinErdem

Tecrübeleriniz ve birikimleriniz toprak olmasın @ Copyright 2004 turklider.org