Ziynet Odası 
 Odam Olsun 
 Türklider Odaları 
 Sizin Odalarınız 
 Sohbet Odası 
 TV Odası 
 E-Kitap Odası 
 BŞenver 
 Gazete Odası 
 iPad 
 Hakkımızda 
 Şifremi Unuttum 

 

Figen Mete Gözüyle 


     

 



Tüm Yazıları

       ShareThis
Şanlı tarihimizden sayfalar
30.09.2011
Figen METE
Okunma Sayısı : 5374
Oy Sayısı : 5
Değerlendirme : 5
Popülarite : 3,49
Verdiğiniz Puan :
 

 

 

Kurtuluş Savaşının Kahraman Kadınları...

Milli Mücadele'deki isimsiz binlerce kadın kahramanın yanı sıra isimleri halen zihinlerde olan kadın kahramanlardan bazıları şöyle:

ONBAŞI HALİDE

Romancı Halide Edip Adıvar ise 'Halide Onbaşı' olarak İstiklal Savaşı'na katıldı. Uzun süre cephelerde savaşan Halide Onbaşı, savaş alanındaki yararlılıkları nedeniyle İstiklal Madalyası almaya hak kazandı. Türk bağımsızlık savaşının bir sembolü olan Adıvar, Türk edebiyatına kazandırdığı eserler ile günümüz Türk gençlerine çeşitli dersler vermektedir.

-
-
-
-
-

KARA FATMA (FATMA SEHER)

'Kara Fatma' olarak tarihe geçen, 1888 Erzurum doğumlu Fatma Seher, Balkan Harbi'ne, Edirne'de görev yapan kocası subay Derviş Bey ile katılır. I. Dünya Savaşı'nda, ailesinden 9-10 kadınla Kafkas Cephesi'ne gider.

Kara Fatma, Mondros Mütarekesi'nden sonra eşi Ermeniler tarafından şehit edilen kadınları toplayarak, Ermeniler ile çarpışır.

Mustafa Kemal Paşa ile görüşerek görev isteyen, kurduğu milis kuvvetiyle Bursa ve İzmit'in işgalden kurtarılması için mücadele eden Kara Fatma'nın müfrezesinde savaşanların sayısını 350'ye çıkardığı bilinir.

Sakarya ve Başkomutanlık muhaberelerine de katılan ve üsteğmenlik rütbesine kadar yükselen Kara Fatma, 1955 yılında Erzurum'da vefat ederken, cumhuriyetin temellerinin atılmasında pay sahibi olmanın mutluluğunu yaşamış kadın kahramanlardandı.

-
-
-
-
-

TARSUSLU KARA FATMA, GAZİANTEPLİ YİRİK FATMA

Asıl adı 'Adile' olan, 'Adile Hala' ve 'Adile Onbaşı' diye anılan kadın kahramanın, silah arkadaşları arasında 'Kara Fatma' olarak anıldığı bilinir. 8-10 kişilik milis kuvvetiyle Afyon Savaşı'na katılan Kara Fatma, Tarsus'un kurtulmasında büyük yararlılıklar gösterir.

Gaziantepli Yirik Fatma ise Gaziantep'in Fransızlar tarafından henüz bütünüyle kuşatılmadığı sırada, düşmanın hareket edeceği haberi gelince, buna karşı koymak için yola çıkan milis kuvvetine, karşı çıkılmasına rağmen zorla katılır.

Milis kuvvetlerine yardım eden 'Nafize Kadın', Yunanlılar tarafından yakalanarak, kuvvetler hakkında bilgi alınmak istenir, fakat Nafize Kadın işkencelere karşı koyarak hiçbir bilgi vermez.

-
-
-
-
-

İKİ OĞLUNU ŞEHİT VERDİ KENDİ GAZİ OLDU

Yunanlıların İzmir'e girmesiyle Milli Mücadele saflarında yerini alan Ayşe Hanım, İzmir'in Yunanlıların eline geçmesi üzerine Aydın'a gider. Aydın civarında kahramanca dövüşen Ayşe Hanımın burada büyük oğlu şehit düşer. I. ve II. İnönü Savaşlarına katılan Ayşe Hanım, ikinci oğlunu da bu savaşlarda şehit verir. Sakarya Meydan Muharebesi'ne de katılan Ayşe Hanım, bu savaşta kasığından yaralanır ve tedavi gördükten sonra müfrezesine katılır.
-
-
-
-
-

GÖRDESLİ MAKBULE

Vatan işgal altındadır; Yunanlılar Sakarya Savaşı'nı kaybetmiş, mevzilerine çekilmişlerdir. Gördesli Makbule, kocası ile çete kurarak dağlara çıkar. 17 Mart 1922'de Kocayayla'da cereyan eden bir çatışmada Makbule, geri çekilen çete arkadaşlarını kınayarak cesaret verici bir konuşma sonrası düşmana saldırır ve başından aldığı kurşunla şehit düşer. Ama silah arkadaşları düşmanı yenerler.

-
-
-
-
-

FRANSIZLAR'A YANLIŞ YOL GÖSTEREN KILAVUZ KADIN

Adana ve yöresinde Fransızlar'a karşı verilen mücadelede yer alan ve milis kuvvetlerine katılan Kılavuz Hatice, 8 Mayıs 1920'de milli kuvvetler Pozantı'ya taarruzu başladığında, kritik bir duruma düşen Fransızları kandırarak kılavuzluk eder. Hatice, kılavuzluk yaptığı Fransızlar'a yanlış yol göstererek Karboğazı'na sokar. Boğazda sıkışan Fransızlar, Türk askerine esir düşer.
-
-
-
-
-
BİTLİS DEFTERDARININ HANIMI

Kahramanmaraş'ta düşmana karşı verilen mücadelede en fazla yararlılık gösterenlerin arasında Bitlis Defterdarının Hanımı da bulunmaktadır. Bitlis Defterdarının Hanımı olarak bilinen bu kadın kahraman da, Kayabaşı Mahallesi'nde 8 düşmanı öldürmüş daha sonra erkek elbisesi giyerek milis kuvvetlerine katılır.
-
-
-
-
-
TAYYAR RAHMİYE

Adana'nın kadın kahramanlarından Rahmiye Hanım da, 9. Tümen'in 1920 yılının Şubat ayında Hasanbeyli civarında Fransızlar ile yaptığı muharebeye müfrezesiyle katılır. Muharebe sırasında ateş hattında kalan iki arkadaşını korumak için ileri doğru atıldığından dolayı kendisine 'Tayyar Rahmiye' lakabı verilir.

Temmuz 1920'de Osmaniye'deki Fransız karargahına yapılan hücumda arkadaşlarının tereddüdünü görünce, 'Ben kadın olduğum halde ayakta duruyorum da, siz erkek olduğunuz halde yerde sürünmekten utanmıyor musunuz? ' diyerek hücuma geçilmesini sağladığı tarihi kaynaklarda yer almaktadır

-
-
-
-
-

BİNBAŞI AYŞE
İstikbal Harbi hakkında yazılmış eserlerde göğüs göğüse çarpışmış pekçok Müslüman Türk kadınlarından bahsedilir. Nene Hatun, Kara Fatma, Ayşe Çavuş isimleri pek sık zikredilen şahsiyetlerdir. Binbaşı Ayşe de, adını hep minnet duygularıyla anmamız gereken kahramanlar arasındadır. Binbaşı Ayşe, bizzat kendi macerasını şöyle anlatmaktadır:
"...Büyük harpte Kafkas Cephesi'nde yaralanarak ölen kocamın ve tüm vatan evlatlarının intikamını almaya and içmiştim. Allah, bu fırsatı 15 Mayıs (1) 335?(1919) 'da bana verdi. İzmir'i Yunanlılar işgal ettiği sırada ilk mukâvemetimiz sona erip şehre Yunanlılar hâkim olunca Aydın'a gittim. Orada faaliyete geçerek bir Kuva?yı Milliye birliği teşkil edip, bilâhare Nuri Çetesi'ne katıldım. Aydın muharebelerini yaptıktan sonra Koçarlı'ya çekildik. Bu sûretle, bilfiil atıldığım İstiklal Mücadelesi'ne başından sonuna kadar iştirak ettim.
İlk defa Sakarya'da sol kasığımdan piyâde mermisi ile yaralandım. Seyyar hastanede tedaviden sonra tekrar müfrezeme iltihak ettim. Büyük Taarruz'da Mürsel Paşa Fırkası'na iltihak ettik. Ve Ahır Dağları'ndan düşman gerilerine akmağa memur edildik. İzmir'e ilk giden birlikler arasında ben de vardım. Ancak, bu arada misketle sol bacağım kırıldı."...
Binbaşı Ayşe, kocasının en kıymetli birer yâdigârı olarak sakladığı ziynetlerini satarak at, mavzer, elbise ve çizme tedarik etmiş ve bu mücadelede, derece derece terfi ederek Binbaşılığa kadar yükselmiştir.

-
-
-
-
-

SÜREYYA SÜLÜN HANIM
İşte kahraman Türk kadınlarından bir kahraman; Milli Mücadele yıldızlarından bir yıldız daha: Süreyya Sülün Hanım...Van'da doğmuştur. Yaşadığı kasaba, düşmanın korkunç zulüm ve tarruzuna maruz kalmış, babası şehit olmuştur. Nihayet, biraraya gelen beşyüz civarında cengaver, Erek kasabasında toplanarak aziz topraklarını savunmaya karar verirler. Ve tabii, Süreyya Sülün hanım ve üç kardeşi de bu kahramanlar meydanındadır.
...Yoğun bombardıman altında ilerleyerek Karaköse'ye gelen bu kahraman Kuva?yı Milliyeciler, Murat Irmağı boylarında tam bir buçuk ay düşmanla çarpıştılar. Beyazıd'a doğru yürürken yürekler acısı bir manzara ile karşılaştılar. Binlerce Türk köylüsünün işkenceler içinde can vermiş cesetlerini gördüler. Bu mezalimi yapan düşmana hınçla taarruz edenlerin başında Süreyya Sülün hanım vardı...
Iğdır civarında kanlı çarpışmalar oldu. Düşman birlikleri çok kuvvetli ve Rusya'dan devamlı surette takviye alıyordu. Beşyüz yiğit, yılmadan, kaçmadan döğüştüler. Ölüyor, teslim olmuyorlardı. Bu muharebede Süreyya Hanımın üç kardeşi birden şehadet şerbetini içtiler. Kardeşlerinin kollarında can vermesine rağmen yılmadı ve cenk meydanını terk etmedi. Kala kala dört kişi kalmışlardı. Daha sonra Karaköse'ye çekilen Süreyya Sülün Hanım, burada Ziverbey Taburu'na iltihak etti. Bir ara yaralandı ve Erzurum'a döndü

-
-
-
-
-

NENE HATUN (1857 - 1955)
Tarihimize '93 Harbi' adıyla geçen Türk-Rus savaşında Erzurum'un Aziziye Tabyası'nda gösterdiği kahramanlıkla adını tarihe yazdıran Türk kadını. Erzurum'da doğdu, tam doksansekiz yıl orada yaşadı. Bir kahramanlık sembolü olarak tanındı ve anıldı. Ömrünün son demlerini 'Üçüncü Ordu'nun annesi' olarak geçirdi. 1955 yılında 'Yılın Annesi' seçildikten sonra, 22 Mayıs 1955 günü Erzurum'da zatürreeden vefat etti, Aziziye Şehitliğine gömüldü.
Nene Hatun, Erzurum'da dogdu. 98 yil Erzurum'da yasadiktan sonra yine Erzurum'da, zatürre hastaligindan hayata vedâ etti. Ölümünden üç ay önce Türk Kadinlar Birligi tarafindan ANNELER ANNESI seçilmisti.
-
-
-
-
-

NEZAHAT HANIM
Gördes ve Inönü meydan savaslarinda, çarpismalara katilan 70. Alay Komutani Hafiz Halit Beyin kizi olan Nezahat Hanim 8 yasinda öksüz kalmis ve babasiyla cephelerde dolasmistir. Askerlere hizmet ve cesaret veren Nezahat Hanim'in 100 den fazla düsman askeri öldürdügü bilinmektedir

 -
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-

Osmanlı Padişahları: Kardeş Katillerinden Kahraman Yaratmak!
.
Beşikteki kardeşini, kendi öz oğlunu, hamile kadınları öldüren veya öldürten bir katil birkaç yüzyıl geçtikten sonra ahlak timsali bir kahraman ilan edilebilir mi? Evet edilebilir ve bu topraklarda şimdi gerçekleşiyor!

Türkiye?de bir Neo-Osmanlıcılık çağı yaşıyoruz. Birkaç on yıl önce genç Cumhuriyet?in ?aştığı? yozlaşmış Osmanlı imgesi hala çok yaygındı bugün ise ?Muhteşem Osmanlı? tasviri tabiri caizse ?in?. Elbette bunun önemli nedenlerinden birisi politik. Türkiye bir süredir dış politikasını Yeni Osmanlıcılık üzerine kurmuş durumda. Komşu ülkelere Osmanlı Mirası gözüyle bakılıyor. Başbakan da Padişahların faziletlerinden bahsetmeyi çok seviyor. Televizyonlarda ?Muhteşem Yüzyıl? fırtınası esiyor.

Dünya liderlerinden birisi olan Osmanlı imgesi belli ki bugünün bölgesel bir güç olmak için yayılmayı hedefleyen Türkiye?sine ?Yurtta sulh cihanda sulh? zihniyetinden daha uygun.

Fakat bu yeniden inşa edilen ?Altın Çağ? sadece güç değil bir fazilet ve ahlak zamanı olarak da lanse ediliyor ki aslında bu pek gerçeğe uygun değil. Gün geçmiyor ki resmi tarihi kuşatan Türk-İslam söyleminin adaletini ve ahlakını yücelttiği padişahların ?tuhaflıklarına? dair bir kitap-haber yayınlanmasın. Tartışma konularından birisi de padişahların iktidar için kardeşlerini katlettiği gerçeği.

Kardeş katliamı Osmanlı?da istisna değildi. İşte birkaç çarpıcı örnek:

Oğlunu öldürten ilk padişah I. Murat Hüdavendigâr?dı. 1385?te Kendisine karşı tahtı ele geçirmek için ayaklanan öz oğlu Savcı beyi yakalatarak idam ettirdi. Kardeşleri İbrahim ve Halil?i öldürttü.

Murat Hüdavendigâr?ın Kosova?da şehit edilmesinden sonra, 27 yaşındaki oğlu Şehzâde Yakup, harp meydanından çağrılarak ve daha babasının ölümünü bile haber almadan Yıldırım Beyazıt?ın emriyle fetva olmaksızın boğduruldu.

Fatih Sultan Mehmet tahta çıkar çıkmaz 2 yaşındaki kardeşi Ahmet?i ve Hasan?ı öldürttü.

Yavuz Sultan Selim babasını öldürterek tahta geçti. Kardeşleri Ahmet, Korkut, Abdullah, Şehinşah, Şahsultan, Alemşah, Mahmut ve Mehmet?i olmak üzere 8 kardeşini boğdurarak öldürttü. Bunların tüm eş ve çocuklarını da öldürttü.

Yavuz Sultan Selim'in bu kardeş ve akraba katliamını Lamartine şöyle anlatıyor: ?Ellerinde yay kirişleri bulunan beş çavuş padişahın işareti üzerine çocukları öldürmek için içeri girdi. Cellatları gören çocuklar dehşete kapıldılar. Fakat soylu davranarak zaaf göstermediler. Yalnız dokuz yaşındaolan en küçükleri cellatların ayaklarına kapanarak gözyaşları içinde yaşamının bağışlanmasını padişahın hizmetinde basit bir kişi gibi çılışacağını söyledi. O da ötekiler gibi Sultan Selim?in gözü önünde boğuldu.?

Kanuni Sultan Süleyman öz oğlu Şehzâde Mustafa?yı boğdurdu. Mustafa?nın oğlu, karısı ve tüm akrabası aynı gün öldürüldü.

III. Murat (1574-1595) , Osmanlı mülkünü devralır almaz ilk iş olarak 6 kardeşini boğdurttu.

III. Mehmet (1595-1603) , içlerinde kundakta olan çocukların da olduğu 19 kardeşini tahta çıktığı günün gecesi öldürttü. Oğlu şehzade Murat?ı da boğdurttu. Bazı tarihçilere göre III. Mehmet babasının hamile eşlerinin hepsini de öldürtmüştü.

Yukarıdakiler katliam ve vahşet listesinin küçük bir bölümü.

Osmanlı tartışmaları popüler hale gelince resmi tarihi içselleştirmiş birçok insan şöyle bir soruyu sormaya başladı: ?Yavuz Sultan Selim?den sonra hepsi Halife sıfatı da taşıyan, Müslümanlığın yeryüzündeki en önemli savunucu Padişahlar her türlü kutsal değere aykırı böyle bir ahlaksızlığı, vahşeti nasıl neredeyse bir gelenek haline getirmişlerdi? ?

Bir takım İslam bilginleri-tarihçiler bu soruyu ?kardeş katliamının devlete karşı isyanın gereği olarak meşru olabileceğini? söyleyerek açıklama getirmeye çalıştı. Ama cinayetlerin-katliamların pek çoğu bu çözümlemeye uygun değildir. Fatih?in öldürttüğü İki yaşındaki kardeşinin ?devlete karşı bir plan içinde olduğunu iddia etmek? bir hayli sürreal olur.

Bir de en kötüsü Osmanlı bir de kardeş katliamını kanunlaştırmıştı. Fatih?in kanunnamesi şöyleydi: ?Ve her kimesneye evlâdımdan saltanat müyesser ola, karındaşların nizâm-ı âlem içün katletmek münâsibdir. Ekseri ulemâ dahi tecviz etmiştir. Anınla âmil olalar?

Kanun son dönemde bir fazilet ve hoşgörü timsali olarak portresi çizilmek istenen Fatih Sultan Mehmet tasarımına o kadar aykırıydı ki kanunnamenin sahte olduğu iddiası ortaya atıldı. Ama tarihçiler bu iddiayı pek de ciddiye almadı.

Ortaçağ?da yaşanan iktidar mücadeleleri dünyanın her yerinde sertti. Fakat beşiktekiler dahil 19 kardeşini gözünü kırpmadan öldürmek sanırım mağara devrinde bile pek ?normal? karşılanacak bir davranış değil.

Gerçek şu ki Osmanlı Padişahları hiçbir şekilde günümüzün yeni siyaset tasarımlarına kaynak gösterilebilecek empati, hoşgörü ve merhamet gibi özelliklere sahip değildi. Bazıları bildiğimiz seri katildi.

Padişah olmasalar, yargılanabilecekleri bir merci olsa kendi çağlarında dahi oğlunu, kardeşini, küçük çocukları, hamile kadınları öldürdüğü için şeytana uymuş, korkunç günahkarlar olarak yargılanacak bu insanlar bugün fazilet timsali olarak örnek gösterildiklerini görseler eminim oldukça şaşırırlardı.

Kötü         Çok İyi  Oyla 
           
Tüm yazıları        ShareThis
  Geri  |  Arkadaşıma Gönder  |  Yazıcı Dostu
                 

    Hayat Verenler : Microsoft    HP Türkiye    PBS Bilişim    SAY Ajans    SFS - MAN    Superonline       

Türk Liderler:

Abbas Güçlü, Adil Karaağaç, Ali Ağaoğlu, <Ali Kibar, Adnan Nas, Adnan Polat, Adnan Şenses, Ahmet Başar, Ahmet Esen, Alber Bilen ,Ahmet Cemal Kura, Ali Abalıoğlu, Ali Naci Karacan, Ali Sabancı, Ali Koç, Ali Saydam, Ali Talip Özdemir, Ali Üstay, Arman Manukyan, Arzuhan Yalçındağ, Asaf Güneri, Atila Şenol, Attila Özdemiroğlu, Avni Çelik, Ayduk Koray, Aydın Ayaydın, Aydın Boysan, Ayhan Bermek, AyşeKulin, Ayten Gökçer, Başaran Ulusoy, BedrettinDalan, Bedri Baykam, Berhan Şimşek, BetülMardin, Bülend Özaydınlı, Bülent Akarcalı, Bülent Eczacıbaşı, Bülent Şenver, CağvitÇağlar, Can Ataklı, Can Dikmen, Can Has, Can Kıraç, Canan Edipoğlu, Celalettin Vardarsuyu, Cengiz Kaptanoğlu, Cevdetİnci, Çoşkun Ural, Cüneyt Asan, Cünety Ülsever, Çağlayan Arkan, Çetin Gezgincan, DenizAdanalı, Deniz Kurtsan, Didem Demirkent, Dilek Sabancı, Dr. Oktay Duran, Ege Cansel, Em. Org. Çevik Bir, Emre Berkin, Engin Akçakoca, Enver Ören, Erdal Aksoy, Erdoğan Demirören, ErhanKurdoğlu, Erkan Mumcu, Erkut Yücaoğlu, Ergun Özakat, Ergun Özen, Erol Üçer, Ersin Arıoğlu, Ersin Faralyalı, Ersin Özince, Ethem Sancak, Fatih Altaylı, Fatih Terim, Ferit Şahenk, Ferruh Tanay,Feyhan Kalpaklıoğlu, Feyyaz Berker, Fuat Miras, Fuat Süren, Füsun Önal, Göksel Kortay, Güler Sabancı, Güngör Kaymak, Hakan Ateş, Halit Soydan, Halit Kıvanç, Haluk Okutur, Haluk Şahin, Hamdi Akın, Hasan Güleşçi, HayrettinKaraca, Hazım Kantarcı, Hilmi Özkök, Hüsamettin Kavi, Hüseyin Kıvrıkoğlu, Hüsnü Özyeğin, Işın Çelebi, İbrahim Arıkan, İbrahim Betil, İbrahim Bodur, İbrahim Cevahir, İbrahim Kefeli, İdris Yamantürk, İhsan Kalkavan, İshak Alaton, İsmet Acar, İzzet Garih, İzzet Günay, İzzet Özilhan, JakKamhi, Kazım Taşkent, Kemal Köprülü, Kemal Şahin, Leyla Alaton Günyeli, LeylaUmar, Lucien Arkas, Mahfi Eğilmez, MehmetAli Birand, Mehmet Ali Yalçındağ, Mehmet Başer, Mehmet Günyeli, Mehmet Huntürk, Mehmet Keçeciler, Mehmet Kutman, Mehmet Şuhubi, Melih Aşık, Meltem Kurtsan, Mesut Erez, Metin Kalkavan, Metin Kaşo, Muharrem Kayhan, Muhtar Kent, Murat Akdoğan, Murat Dedeman, MuratVargı, Mustafa Koç, Mustafa Özyürek, Mustafa Sarıgül, Mustafa Süzer, Mümtaz Soysal, Nafi Güral, Nail Keçili, Nasuh Mahruki, Nebil Özgentürk, Neşe Erberk, Nevval Sevindi, Nezih Demirkent, Nihat Boytüzün, Nihat Gökyiğit, Nihat Sırdar, Niyazi Önen, Nur Ger, Nurettin Çarmıklı, Nuri Çolakoğlu, Nüzhet Kandemir, Oğuz Gürsel, Oktay Duran, Oktay Ekşi, Oktay Varlıer, Osman Birsel, Osman Şevket Çarmıklı, Ozan Diren, Özen Göksel, ÖzdemirErdoğan, Özhan Erem, Pervin Kaşo, R.BülentTarhan, Raffi Portakal, Rahmi Koç, Rauf Denktaş, Refik Baydur, Rıfat Hisarcıklıoğlu, SakıpSabancı, Samsa Karamehmet, Savaş Ünal, SedatAloğlu, Sefa Sirmen, Selçuk Alagöz, SelçukYaşar, Selim Seval, Semih Saygıner, SerdarBilgili, Sevan Bıçakçı, Sevgi Gönül, Sezen Cumhur Önal, SinanAygün, Suna Kıraç, Süha Derbent, Süleyman Demirel, ŞadanKalkavan, Şadi Gücüm, Şahin Tulga, Şakir Eczacıbaşı, Şarık Tara, Şerif Kaynar, ŞevketSabancı, Tan Sağtürk, Taner Ayhan, Tanıl Küçük, Tanju Argun, Tansu Yeğen, TavacıRecep Usta, Tayfun Okter, Tevfik Altınok, Tezcan Yaramancı, Tinaz Titiz, Tuna Beklevic, Tuncay Özilhan, Türkan Saylan, Uğur Dündar, Uluç Gürkan, Umur Talu, Ümit Tokçan, Üzeyir Garih, Vehbi Koç, Vitali Hakko, Vural Öger, Yaşar Aşçıoğlu, Yaşar Nuri Öztürk, Yılmaz Ulusoy, Yusuf Köse, Zafer Çağlayan, Zeynel AbidinErdem

Tecrübeleriniz ve birikimleriniz toprak olmasın @ Copyright 2004 turklider.org