Ziynet Odası       Odam Olsun       Türklider Odaları       Sizin Odalarınız       Sohbet Odası       TV Odası       E-Kitap Odası       BŞenver       Gazete Odası       iPad       Hakkımızda       Şifremi Unuttum   

 

Can Kıraç Gözüyle 



Tüm Yazıları
       ShareThis

 

NEJAT ECZACIBAŞI
11.06.2021
Okunma Sayısı : 1612
Oy Sayısı : 3
Değerlendirme : 5
Popülarite : 2,39
Verdiğiniz Puan :
 

 

NEJAT ECZACIBAŞI

CanKıraç

*


Nejat Eczacıbaşı

*
*

Benim Eczacıbaşı Ailesi ile tanışmam 1956 yılında Izmir'e gitmemle başlamıştı. İzmir'e Ankara'dan geldiğimiz için denizin bizim için dayanılmaz bir cazibesi vardı.

Bu sebeple, ilk evimizi seçerken Güzelyalı tarafı bize çok çekici gelmişti.

Nitekim, Köprü durağında Ali Çelikkaptan'a ait eski bir yalı katını kiraladığımız gün hayatımızda yeni bir dönemin başladığını hissetmiştik.

Duvar komşumuzun Süleyman Ferit Eczacıbaşı olması ise, özellikle eşimin, İzmir'in seçkin çevresini tanımasına imkân vermişti.

Her anlamda mükemmel bir hanımefendi olan Saffet Eczacıbaşı, eşim İnci'nin, iki yıllık evliliğimizin yeni bir muhitte yaşanan sıkıntıları göğüslemesine destek olmuş ve onun İzmir'de yeni dostluklar kurmasına öncülük yapmıştı.

*

Süleyman Ferit Eçzacıbaşı'nı tanıdığım yıllarda, kendisinin 70 yaşında olduğunu öğrenmiştim.

Bugün iş dünyamızda olduğu kadar sanat âleminde'de üne kavuşmuş olan Eczacıbaşı isminin ilginç bir hikâyesi vardır.

1900'lü yılların başında İstanbul Tıbbiyesi'nin eczacılık bölümünü bitiren Süleyman Ferit Bey henüz 19 yaşındaydı.

Doğduğu 1885 yılından beri İzmir'li olan Süleyman

Bey'in eczacılık tutkusu, ona İzmir Vilâyeti Genel Meclisi tarafından "Eczacıbaşı" ünvanının verilmesini sağlamıştı.

Süleyman Ferit Bey, Caferizade Kemal Bey'in büyük kızı Saffet hanımla evlenmiş, bu beraberlikten, 1913 yılında önce Nejat Eczacıbaşı sonra da beş erkek evlât; Kemal, Melih, Vedat, Halûk ve Şakir dünyaya gelmişlerdi.

*

Nejat Eczacıbaşı ile yakınlaşmam, İstanbul'da, önce Türk Eğitim Vakfı toplantılarında sonra da Tüsiad'ın kuruluş hazırlıklarını yürüten komite çalışmalarında mümkün olmuştu.

Şu bir gerçektir ki, Nejat Bey karizmatik bir kişiliğe sahipti.

O, bir bilim adamı olmanın olgunluğunu özümsemiş kişiliğini iş adamlığı olgusuyla geliştirmiş ve atılımcı bir kültür adamı olarak da ebedileştirmiştir.

Dr.Nejat Eczacıbaşı babası gibi İzmir' lidir.

1913 yılında gözlerini dünyaya açmış, babasının eğitime verdiği öneme lâyık bir evlât olarak İstanbul'da Robert Koleji'i bitirmiş,

Almanya da Heidelberg Üniversitesi'nde kimya eğitimi görmüş,

Amerika Birleşik Devletleri'nde Chicago Üniversitesinden master ,

Berlin Üniversitesi'nden doktora dereceleri almayı başarmıştı.

Nejat Bey, 1942 yılında, hayâl ettiği ilk projesini gerçekleştiriyor Türkiye'de ilaç üretimine yöneliyordu.

*

Eczacıbaşı'nın tomsulsal hayatımızda iz bırakan girişimleri arasında;

Türk Eğitim Vakfı, Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği-Tüsiad, Ekonomik ve

Sosyal Etüdler Konferans Heyeti,

İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı,

İzmir Kültür ve Sanat Eğitim Vakfı bulunmaktadır.

Onun sanat tutkusu çağdaş bir hedefe yönelmek olarak özetlenebilir.

Eczacıbaşı, bu hedefi şöyle belirlemişti:

"Devlet yönetiminde iktidarlar değiştikçe sanat anlayışı da işbaşındaki parti ya da kişinin görüşü doğrultusunda değişecekse o sanat yozlaşır.

İstanbul Kültür ve Sanat Vakfı, statüsü gereğince, hiçbir siyasal gücün sultasına girmeyecek ve hiçbir kişinin propaganda aracına dönmeyecektir. "

*

Nejat Eczacıbaşı'nın 6 Ekim 1993 tarihindeki ölüm haberi, herkesi şaşırtmış ve yese boğmuştu.

Amerika Birleşik Devletlerinde, otelde banyo yaparken ayağının kaydığı, başını banyo kuvetinin kenarına çarparak komaya girdiği ve hastaneye kaldırıldığı haberi yıldırım hızıyla İstanbul'a ulaşmıştı.

Büyük oğlu Bülent Eczacıbaşı babasının yanına uçuyor, bütün ihtimama rağmen Nejat Bey'i kurtarmak mümkün olmuyordu.

*

Vehbi Koç ile Nejat Eczacıbaşı arasında, eskilerin değimi ile, bir kadim dostluk ilişkisi kurulmuştu.

Vehbi Koç, Nejat Eczacıbaşı'nı işindeki başarıları ve sosyal konulara gösterdiği ilgi sebebiyle çok takdir ederdi.

Bu duygularla, Vehbi Bey,

Türk Eğitim Vakfının ve Tüsiad'ın kurulmalarında Eczacıbaşı'nın gayretli çalışmalarını çevresine örnek göstermekten büyük bir keyif duyardı;

"Nejat Bey bir davaya inanırsa netice almamak mümkün değildir" diyerek, işadamlarınca onun örnek alınmasını isterdi.

Nejat Beyin ölümünden bir ay önce Bülent Eczacıbaşı'nın evinde verdiği bir davette beraber olmuş ve kendisiyle siyaset dünyamızdaki gelişmeleri değerlendirmiştik.

Nejat Bey, iş dünyasında deneyim kazanmış profesyonellerin politikayla ilgilenmelerini istiyor ve beni de bu konuda teşvik ediyordu.

Nitekim, İzlenimler ve Umutlar isimli kitabında (Sayfa 119),

Nejat Bey in belirttiği şu görüşü benim için çok değerli bir anı olarak kalacaktır:

"İşadamları politikayla ilgilenmeli mi? sorusuyla karşılaştığımda, aklıma ilk gelen örnek ad Can Kıraç olur.

Çok sevdiğim ve saydığım, karakteriyle, deneyimleriyle ve kişilik yapısıyla, Can Kıraç...

Daha genç yaştaki Can Kıraç, keşke hobbylerinden biraz fedakârlık ederek, devlet kurumlarında da ülkeye hizmet sunsa.

2000'lere yönelen çağdaş Türkiye de, yeni yetişmekte olan Can Kıraç lar da var. Politikaya önce onlar girmelidir. "

*

Ölümlerden sonra, duyguların doruğa çıktığı anlar başsağlığı ziyaretlerinde yaşanır.

Akşamüstü, büyük bir koru içinde zevkle yapılmış ve döşenmiş olan Eczacıbaşı Köşkünün bahçesinde, eşim İnci ile ilerlerken personelin telâşı dikkatimizi çekmişti.

Nejat Bey'in eşi Beyhan Hanım, acısı gözlerinden okunan vakur bir tevâzu içinde bizi karşılamıştı.

Davetlerinde konser dinlediğimiz muhteşem salonun bir köşesindeki kanapeye bu defa ilişircesine oturmuştuk.

- Size ve Nejat Bey'e olan hayranlığımızı biliyorsunuz.

Bir ağabeyi kaybetmiş olmanın hüznü içindeyiz.

Bu durumlarda

teselli edecek sözler söylemenin anlamsızlığını bildiğimiz halde şu duygumuzu açıklamaktan kendimizi alamıyoruz;

Nejat Bey, hayatında hemen bütün hedeflerine ulaşmış önder bir şahsiyetti.

İş hayatında olduğu kadar sosyal ve sanatsal alanlarda da unutulmayacak eserler gerçekleştirdi.

Belirli bir döneme Eczacıbaşı damgasını vurmayı başardı.

Beraberce değerli iki evlât yetiştirdiniz.

Şimdi, onlar, babalarının Çağdaş İşadamı olma özelliğini yaşatmaya devam edeceklerdir.

Beyhan Hanım, sözlerimi, başını, hafifçe sağ omuzuna eğmiş vaziyette dinlemiş ve gözlerini yanımdaki masa üstünde bulunan Nejat Bey'in gümüş çerçeveli fotografından ayırmamıştı.

Tam o sırada, salona giren bir bayan yardımcı Bülent Eczacıbaşı'nın kulağına birşeyler fısıldamıştı.

Söylenenleri dinledikten sonra Bülent annesine yaklaşarak ;

"Hoca gelmiş! Dua için bizi bekliyorlar!" uyarısında bulunmuştu.

Beyhan Hanım ayağa kalkarken şu açıklamayı yapmıştı;

Nejat'ın cenazesi bugün öğleyin bize kavuştu.

Şimdi çalışma odasında bekliyor.

Gelin duasını beraberce edâ edelim!

O anda, bahçeye girdiğimizde personelin telaşla sağa sola koşuşturmalarının sebebini anlamıştık.

Hepsi, Bey'lerine son görevlerini yapmaya çalışıyorlardı.

Nejat Eczacıbaşı nın tabutu, köşke giriş kapısının sağ tarafında bulunan çalışma odasında, önemli kararlar verdiği masasının üzerine konmuştu.

Beyhan Hanım ın sağında oğulları Bülent ve Faruk, eşleri Oya ve Füsun yan yana duruyorlardı.

Biz, evin birkaç yardımcısı ile ailenin arkasında, aydın bir hocanın duasını dinlemiş ve Nejat Bey'in tabutunu, odasından alarak bahçede bekleyen cenaze arabasına taşımıştık.

*

Yazımı Nejat Eczacıbaşı'nın bir cümlesiyle tamamlıyorum:

"Topluma olumlu katkıda bulunmak, insanları sevebilmek ve sevilip sayılan bir kişilik yapısına kavuşabilmek!

Dünya, ancak böyle davranılabilirse, çok daha aydınlık ve kıvanç verici bir görünüme bürünebilir. "

*

Can Kıraç - Eylül 2001

Kötü         Çok İyi  Oyla  
  Geri  |  Arkadaşıma Gönder  |  Yazıcı Dostu
 
Tüm yazıları
ShareThis

    Hayat Verenler : Microsoft    HP Türkiye    PBS Bilişim    SAY Ajans    SFS - MAN    Superonline       

Türk Liderler:

Abbas Güçlü, Adil Karaağaç, Ali Ağaoğlu, <Ali Kibar, Adnan Nas, Adnan Polat, Adnan Şenses, Ahmet Başar, Ahmet Esen, Alber Bilen ,Ahmet Cemal Kura, Ali Abalıoğlu, Ali Naci Karacan, Ali Sabancı, Ali Koç, Ali Saydam, Ali Talip Özdemir, Ali Üstay, Arman Manukyan, Arzuhan Yalçındağ, Asaf Güneri, Atila Şenol, Attila Özdemiroğlu, Avni Çelik, Ayduk Koray, Aydın Ayaydın, Aydın Boysan, Ayhan Bermek, AyşeKulin, Ayten Gökçer, Başaran Ulusoy, BedrettinDalan, Bedri Baykam, Berhan Şimşek, BetülMardin, Bülend Özaydınlı, Bülent Akarcalı, Bülent Eczacıbaşı, Bülent Şenver, CağvitÇağlar, Can Ataklı, Can Dikmen, Can Has, Can Kıraç, Canan Edipoğlu, Celalettin Vardarsuyu, Cengiz Kaptanoğlu, Cevdetİnci, Çoşkun Ural, Cüneyt Asan, Cünety Ülsever, Çağlayan Arkan, Çetin Gezgincan, DenizAdanalı, Deniz Kurtsan, Didem Demirkent, Dilek Sabancı, Dr. Oktay Duran, Ege Cansel, Em. Org. Çevik Bir, Emre Berkin, Engin Akçakoca, Enver Ören, Erdal Aksoy, Erdoğan Demirören, ErhanKurdoğlu, Erkan Mumcu, Erkut Yücaoğlu, Ergun Özakat, Ergun Özen, Erol Üçer, Ersin Arıoğlu, Ersin Faralyalı, Ersin Özince, Ethem Sancak, Fatih Altaylı, Fatih Terim, Ferit Şahenk, Ferruh Tanay,Feyhan Kalpaklıoğlu, Feyyaz Berker, Fuat Miras, Fuat Süren, Füsun Önal, Göksel Kortay, Güler Sabancı, Güngör Kaymak, Hakan Ateş, Halit Soydan, Halit Kıvanç, Haluk Okutur, Haluk Şahin, Hamdi Akın, Hasan Güleşçi, HayrettinKaraca, Hazım Kantarcı, Hilmi Özkök, Hüsamettin Kavi, Hüseyin Kıvrıkoğlu, Hüsnü Özyeğin, Işın Çelebi, İbrahim Arıkan, İbrahim Betil, İbrahim Bodur, İbrahim Cevahir, İbrahim Kefeli, İdris Yamantürk, İhsan Kalkavan, İshak Alaton, İsmet Acar, İzzet Garih, İzzet Günay, İzzet Özilhan, JakKamhi, Kazım Taşkent, Kemal Köprülü, Kemal Şahin, Leyla Alaton Günyeli, LeylaUmar, Lucien Arkas, Mahfi Eğilmez, MehmetAli Birand, Mehmet Ali Yalçındağ, Mehmet Başer, Mehmet Günyeli, Mehmet Huntürk, Mehmet Keçeciler, Mehmet Kutman, Mehmet Şuhubi, Melih Aşık, Meltem Kurtsan, Mesut Erez, Metin Kalkavan, Metin Kaşo, Muharrem Kayhan, Muhtar Kent, Murat Akdoğan, Murat Dedeman, MuratVargı, Mustafa Koç, Mustafa Özyürek, Mustafa Sarıgül, Mustafa Süzer, Mümtaz Soysal, Nafi Güral, Nail Keçili, Nasuh Mahruki, Nebil Özgentürk, Neşe Erberk, Nevval Sevindi, Nezih Demirkent, Nihat Boytüzün, Nihat Gökyiğit, Nihat Sırdar, Niyazi Önen, Nur Ger, Nurettin Çarmıklı, Nuri Çolakoğlu, Nüzhet Kandemir, Oğuz Gürsel, Oktay Duran, Oktay Ekşi, Oktay Varlıer, Osman Birsel, Osman Şevket Çarmıklı, Ozan Diren, Özen Göksel, ÖzdemirErdoğan, Özhan Erem, Pervin Kaşo, R.BülentTarhan, Raffi Portakal, Rahmi Koç, Rauf Denktaş, Refik Baydur, Rıfat Hisarcıklıoğlu, SakıpSabancı, Samsa Karamehmet, Savaş Ünal, SedatAloğlu, Sefa Sirmen, Selçuk Alagöz, SelçukYaşar, Selim Seval, Semih Saygıner, SerdarBilgili, Sevan Bıçakçı, Sevgi Gönül, Sezen Cumhur Önal, SinanAygün, Suna Kıraç, Süha Derbent, Süleyman Demirel, ŞadanKalkavan, Şadi Gücüm, Şahin Tulga, Şakir Eczacıbaşı, Şarık Tara, Şerif Kaynar, ŞevketSabancı, Tan Sağtürk, Taner Ayhan, Tanıl Küçük, Tanju Argun, Tansu Yeğen, TavacıRecep Usta, Tayfun Okter, Tevfik Altınok, Tezcan Yaramancı, Tinaz Titiz, Tuna Beklevic, Tuncay Özilhan, Türkan Saylan, Uğur Dündar, Uluç Gürkan, Umur Talu, Ümit Tokçan, Üzeyir Garih, Vehbi Koç, Vitali Hakko, Vural Öger, Yaşar Aşçıoğlu, Yaşar Nuri Öztürk, Yılmaz Ulusoy, Yusuf Köse, Zafer Çağlayan, Zeynel AbidinErdem

Tecrübeleriniz ve birikimleriniz toprak olmasın @ Copyright 2004 turklider.org