|
|
|
Tüm Yazıları
 ShareThis
|
ÜLKEMİZDE ÇÖLLEŞMENİN NEDENLERİ
22.02.2006 |
|
|
| Okunma Sayısı : |
4884 |
|
|
| Oy Sayısı : |
5 |
|
|
| Değerlendirme : |
3,4 |
|
|
| Popülarite : |
2,38 |
|
|
| Verdiğiniz Puan : |
|
|
|
|
|
|
ÜLKEMİZDE ÇÖLLEŞMENİN NEDENLERİ
Bundan 15 sene evvel "Türkiye 50 sene sonra çöl olacak" dediğimde pek çok kimsenin bunu bir ütopya olarak değerlendirdiğini anımsıyorum. Ancak ben bu uyarıyı yaparken pek tabi ki şahsi gözlemlerime dayanarak değil, uluslar arası otoritelerin bize bildirdiği gerçeklere dayanarak bunu dile getirmiş idim. Çölleşme sorunu ise, o günden bugüne giderek daha ciddi boyutlara ulaşmıştır.
Toprak verimliliği, medeniyetlerin yok olmasına veya ortaya çıkmasına temel oluşturan en etken faktörlerden biridir. Bu sebeple, ülkemizdeki çölleşme sorunu ve nedenleri ile ilgili aşağıdaki kısa özeti sizlerle paylaşmak istedim.
Türkiye topraklarının yaklaşık yüzde 72,1'i Toprak Araştırmaları İçin Dünya Temel Başvuru Kitabı (World Reference Base for Soil Resources) ve Amerikan Tarım Bakanlığı Toprak Sınıflama Sistemlerine göre sığ ve çok sığ derinlik sınıflarına girmektedir.
Bu nedenle Türkiye'deki tarım, orman ve mera alanlarının önemli bir bölümü yeterli su içeriğine sahip değildir ve eğimin fazlalığı, bitki örtüsünün yetersizliği, toprağın aşınmaya uygun veya duyarlı olması nedenleriyle de erozyon tehdidi altındadır. Bunun dışında aşırı nüfus baskısının getirdiği tarım topraklarının amaç dışı kullanımı, tarımsal yönden verimli alanların ve değerli doğal yaşam alanlarının geri dönülmeyecek biçimde elden çıkmasına yol açmıştır.
Başlıca çölleşme nedenlerini doğal nedenler, teknik nedenler ve sosyoekonomik, yönetimsel ve yasal nedenler olarak üç başlık altında değerlendirebiliriz.
Doğal nedenler arasında en önemli etkenler toprak aşınımı; su ve rüzgar erozyonu, kumul hareketleri ve iklimsel değişimler gelmektedir.
Teknik nedenler arasında ise, ormansızlaşma, hidrolojik döngünün yapay yollarla etkilenmesi, anız yakımı, tarım topraklarının yanlış yönetimi ve toprak yorgunluğunun oluşması, plansız sulamanın neden olduğu yüksek taban suyunun sürekli etkisi, tarım ve orman alanlarının amaç dışı kullanımı (toprak betonlaşması), tarım topraklarındaki tuzlulaşma ve alkalileşme sonucu çoraklaşma ile asitleşme, aşırı sulama, toprağı kirleten atıklar, arazilerin fiziksel bozunumları, ağır tarım makinaları sayesinde toprak sıkışması, yanlış sürme teknikleri sayesinde pulluk tabanı oluşumu, tarım ve orman ekosistemlerinin plansız olarak yönetimi veya arazilerin yanlış kullanımı, tarım, mera ve orman alanlarının karşılıklı olarak yanlış yapılanmaları gibi etkenleri sayabiliriz. Görülüyor ki, teknik etkenlerin çoğunu insan eliyle gelen ve bilgisizlikten, bilinçsizlikten toprağın verimini yok eden bir dizi uygulamalar olarak özetleyebiliriz.
Arazi mülkiyet dağılımının belirsizliği ve küçük işletmelerin çokluğu, arazi toplulaştırmaya yeterince girilememesi, toprakların büyük kısmının kiracılık veya yarıcılıkla işletilmesi, herhangi bir önlem alınmaması gibi yasal yetersizlikten kaynaklanan sorunlar, eğitimsizlik, varsıl doğal kaynaklara doğru olan göç gibi etkenleri de ülkemizdeki çölleşme sürecini hızlandıran başlıca sosyal, ekonomik ve yasal düzenlemelerin yetersizliğinden ve uygulanamamasından kaynaklanan nedenler olarak ele alabiliriz.
Orman Bakanlığı'nın hazırladığı bir raporda ülkemizde çölleşme sorunları düzeltilemeyen ve düzeltilebilir olarak iki başlık altında değerlendirilmektedir. Buna göre, kalıcı çölleşme sorunları, geri kazanılamayacak biçimde yitirdiğimiz toprak, arazi ve su kayıpları bir başka deyişle, toprak betonlaşması veya birçok yerel kaynakta geçtiği üzere "Çarpık Kentleşme, Amaç Dışı Arazi Kullanımı" olarak adlandırılmaktadır. Yapı sektörü ve diğer endüstrilerde (tuğla, seramik gibi) toprakların, yerüstü ve yer altı kayaçlarının hammadde olarak aşırı düzeyde kullanımları da geri döndürülemeyen çölleşmeye etken sorunlar arasındadır.
Düzeltilebilir, önlenebilir sorunlar arasında ise, erozyon, ormansızlaşma, mera alanlarında bozunum, toprakların organik madde kaybı, anız yakılması, toprakların aşırı işlenmesi ve yanlış arazi kullanımı gelmektedir. Ayrıca, doğanın insanlar tarafından bilinçsiz kullanımı topraklarımızı ağaçsız, çalısız ve otsuz bırakarak toprağın erozyona açık olmasına neden olmuş ve doğal vejetasyon ve ekolojik çeşitliliği yok ederek bitkisel açıdan çölleşme yaratmıştır.
www.hayrettinkaraca.com
.
.
.
.
HAYRETTİN KARACA Gözüyle Kimdir Başarıları Linkler Kendi Sesiyle Fotograf Albüm Kitap Tavsiyeleri TV Tüm Yazıları HAYRETTİN KARACA Odası Lider Arama
.
.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| Tüm yazıları |
|
ShareThis
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Türk Liderler:
Abbas Güçlü, Adil Karaağaç, Ali Ağaoğlu, <Ali Kibar, Adnan Nas, Adnan Polat, Adnan Şenses, Ahmet Başar, Ahmet Esen, Alber Bilen ,Ahmet Cemal Kura, Ali Abalıoğlu, Ali Naci Karacan, Ali Sabancı, Ali Koç, Ali Saydam, Ali Talip Özdemir, Ali Üstay, Arman Manukyan, Arzuhan Yalçındağ, Asaf Güneri, Atila Şenol, Attila Özdemiroğlu, Avni Çelik, Ayduk Koray, Aydın Ayaydın, Aydın Boysan, Ayhan Bermek, AyşeKulin, Ayten Gökçer, Başaran Ulusoy, BedrettinDalan, Bedri Baykam, Berhan Şimşek, BetülMardin, Bülend Özaydınlı, Bülent Akarcalı, Bülent Eczacıbaşı, Bülent Şenver, CağvitÇağlar, Can Ataklı, Can Dikmen, Can Has, Can Kıraç, Canan Edipoğlu, Celalettin Vardarsuyu, Cengiz Kaptanoğlu, Cevdetİnci, Çoşkun Ural, Cüneyt Asan, Cünety Ülsever, Çağlayan Arkan, Çetin Gezgincan, DenizAdanalı, Deniz Kurtsan, Didem Demirkent, Dilek Sabancı, Dr. Oktay Duran, Ege Cansel, Em. Org. Çevik Bir, Emre Berkin, Engin Akçakoca, Enver Ören, Erdal Aksoy, Erdoğan Demirören, ErhanKurdoğlu, Erkan Mumcu, Erkut Yücaoğlu, Ergun Özakat, Ergun Özen, Erol Üçer, Ersin Arıoğlu, Ersin Faralyalı, Ersin Özince, Ethem Sancak, Fatih Altaylı, Fatih Terim, Ferit Şahenk, Ferruh Tanay,Feyhan Kalpaklıoğlu, Feyyaz Berker, Fuat Miras, Fuat Süren, Füsun Önal, Göksel Kortay, Güler Sabancı, Güngör Kaymak, Hakan Ateş, Halit Soydan, Halit Kıvanç, Haluk Okutur, Haluk Şahin, Hamdi Akın, Hasan Güleşçi, HayrettinKaraca, Hazım Kantarcı, Hilmi Özkök, Hüsamettin Kavi, Hüseyin Kıvrıkoğlu, Hüsnü Özyeğin, Işın Çelebi, İbrahim Arıkan, İbrahim Betil, İbrahim Bodur, İbrahim Cevahir, İbrahim Kefeli, İdris Yamantürk, İhsan Kalkavan, İshak Alaton, İsmet Acar, İzzet Garih, İzzet Günay, İzzet Özilhan, JakKamhi, Kazım Taşkent, Kemal Köprülü, Kemal Şahin, Leyla Alaton Günyeli, LeylaUmar, Lucien Arkas, Mahfi Eğilmez, MehmetAli Birand, Mehmet Ali Yalçındağ, Mehmet Başer, Mehmet Günyeli, Mehmet Huntürk, Mehmet Keçeciler, Mehmet Kutman, Mehmet Şuhubi, Melih Aşık, Meltem Kurtsan, Mesut Erez, Metin Kalkavan, Metin Kaşo, Muharrem Kayhan, Muhtar Kent, Murat Akdoğan, Murat Dedeman, MuratVargı, Mustafa Koç, Mustafa Özyürek, Mustafa Sarıgül, Mustafa Süzer, Mümtaz Soysal, Nafi Güral, Nail Keçili, Nasuh Mahruki, Nebil Özgentürk, Neşe Erberk, Nevval Sevindi, Nezih Demirkent, Nihat Boytüzün, Nihat Gökyiğit, Nihat Sırdar, Niyazi Önen, Nur Ger, Nurettin Çarmıklı, Nuri Çolakoğlu, Nüzhet Kandemir, Oğuz Gürsel, Oktay Duran, Oktay Ekşi, Oktay Varlıer, Osman Birsel, Osman Şevket Çarmıklı, Ozan Diren, Özen Göksel, ÖzdemirErdoğan, Özhan Erem, Pervin Kaşo, R.BülentTarhan, Raffi Portakal, Rahmi Koç, Rauf Denktaş, Refik Baydur, Rıfat Hisarcıklıoğlu, SakıpSabancı, Samsa Karamehmet, Savaş Ünal, SedatAloğlu, Sefa Sirmen, Selçuk Alagöz, SelçukYaşar, Selim Seval, Semih Saygıner, SerdarBilgili, Sevan Bıçakçı, Sevgi Gönül, Sezen Cumhur Önal, SinanAygün, Suna Kıraç, Süha Derbent, Süleyman Demirel, ŞadanKalkavan, Şadi Gücüm, Şahin Tulga, Şakir Eczacıbaşı, Şarık Tara, Şerif Kaynar, ŞevketSabancı, Tan Sağtürk, Taner Ayhan, Tanıl Küçük, Tanju Argun, Tansu Yeğen, TavacıRecep Usta, Tayfun Okter, Tevfik Altınok, Tezcan Yaramancı, Tinaz Titiz, Tuna Beklevic, Tuncay Özilhan, Türkan Saylan, Uğur Dündar, Uluç Gürkan, Umur Talu, Ümit Tokçan, Üzeyir Garih, Vehbi Koç, Vitali Hakko, Vural Öger, Yaşar Aşçıoğlu, Yaşar Nuri Öztürk, Yılmaz Ulusoy, Yusuf Köse, Zafer Çağlayan, Zeynel AbidinErdem
|
|
|