Ziynet Odası       Odam Olsun       Türklider Odaları       Sizin Odalarınız       Sohbet Odası       TV Odası       E-Kitap Odası       BŞenver       Gazete Odası       iPad       Hakkımızda       Şifremi Unuttum   

 

Bedri Baykam Gözüyle 



Tüm Yazıları
       ShareThis

 

İktidar, sanat, ve ‘‘günah çıkartma’’ …
24.07.2006
Okunma Sayısı : 5995
Oy Sayısı : 2
Değerlendirme : 4,5
Popülarite : 1,35
Verdiğiniz Puan :
 

 

İktidar, sanat, ve ‘‘günah çıkartma’’ …                                          
Bedri Baykam

.
.
.
 Birbirlerine yakın süreçlerde, biri Paris’te, diğeri bir kaç gün önce İstanbul’da yaşanan iki olay, yine başlıkta anımsattığım konular üzerine düşünmeye itti.

Evvelsi cumartesi günü öğleyin, genç sanatçıların internet yoluyla yaptıkları çağrıya uyarak Aksanat’ın önüne gittik. Konu, Beyoğlu’ndaki binasındaki ‘‘Aksanat’’ ın İstiklal caddesi kalabalığını cezbeden zemin kat galerisinin bir  ‘‘teknosa’’ satış noktasına dönüşme kararını protesto etmekti. Bu konuda, ‘‘ilgililer’’, bunun gerekçesini aile içi bazı sorumlulukların kaymasının sonucu olarak görüyorlar ve ‘‘elimizden bir şey gelmez, yapan biz değiliz’’ diyorlar. Halbuki kim ne derse desin, bir tek Sabancı ailesi var ve kamuoyu onu bilir, iç işlerine karışmaz! Böyle bir yanlış karar, yalnız sanat ortamını, kamuoyunu rahatsız etmekle kalmayıp, aynı zamanda Sakıp Sabancı’nın kemiklerinin sızlamasına da neden olmuştur. Bu büyük ‘’ imaj’’ hatasından  dönmelerinin sayılamayacak kadar çok yararı olur. Bunu Sabancı Ailesi adına temenni ediyoruz. Sanata ciddi yatırım yapan Sabancı Grubu’nun mükemmeli araması için bu yapıcı eleştirilere gerek var.
           

Genç sanatçı arkadaşlar, tepkilerinin duyurusunu iyi yapmamışlardı. Biz de onların işine karışmadan  destek vermekle yetindik; biz derken, Beral Madra, Yasemin Tanbay, Şükran Moral, Handan Börüteçene gibi sanatçılardan söz ediyorum. Ayrıca Sabancı Müzesi, önemli büyük sergileri Türkiye’ye taşıdığında, yalnız ‘‘sosyete’’yi değil, sanatçıları ve entelektüell tabakayı da açılışlarına davet etmeyi hatırlamalarıdır. Burada da sorumluluğun bünye içinde kime gittiği, bizi pek ilgilendirmez. Rodin sergisi hakkında ortada çok konuşulan  bu aksaklıklar göz ardı edilmemeli.
           

İktidarlar, sanatı kendi güçlerini pekiştirmek ve bir anlamda ‘’günah çıkartmak’’ için kullanırlar. Fakat sanat tehlikeli ve çift yönlü bir silahtır. Çok düşük bir yatırımla, büyük bir geri dönüş sağlayabildiği gibi, terste tepebilir. Türkiye’de büyük cirolara ve karlara gururla imza atan büyük şirketler, iş sanat bütçesine gelince çok cimri olabilmektedirler. Halbuki Türkiye gibi devletin sanatı tamamen terk etmiş olduğu bir alanda, özel sektör ‘‘göstermeliğin’’ ötesinde bir katkı sağlamalıdır. Bu aynı zamanda kendi uzun vade çıkarıdır.

*                                  *                                  *                                  *

Haziran ayında Paris’te farklı kültürler üzerine yoğunlaşan Quai Branly Müzesinin açılışında Fransa Cumhurbaşkanı Chirac  bir konuşma yaptı. Bu da yıllardır sanatta iktidarlarını bir ‘’oldu-bitti’’ye getirmekle suçladığım batılı ülkelerin en üst düzeyde bir günah çıkartma seansıydı. Sanatçı dostum İbrahim Çiftçioğlu, özel ilgi alanım olduğunu bildiği için bu metni bana ulaştırdı. Bakın Chirac ne demiş:

‘‘Girişimimizin merkezinde, ırk merkezciliğin, Batı’nın insanlığın kaderinin yalnızca kendi ellerinde olduğu gibi mantıksız ve kabul edilemez iddiasının reddedilmesi yatmaktadır. Bazı halkların insan evriminde önceki aşamalarda kaldığını, ‘primitif’ olarak adlandırılan kültürlerinin , yalnızca etnoloji alanında inceleme konusu ya da batılı sanatçıya ilham kaynağı olabileceğini iddia eden bu yanlış evrimciliğin reddedilmesi söz konusudur.’’

İyide, bu sözleri alkışlamak tabii ki yetmez. Mühim olan diğer kültürlerin eski eserlerini kutsamak değildir. Hatta Quai Branly ‘nin yaptığı gibi ‘’diğer kültürlerin’’ çağdaş sanatlarına da bu müzede yapısal olarak kendine yer bulması yetmez. Mühim olan, Batılı müzelerin uluslararası koleksiyonların, ve büyük retrospektif sergileri de düzenlerken kredileri eşit haklarla batılı olmayan çağdaş sanatçılara da açabilmeleri. Kompleks göstermeden, iane verir gibi yapmadan, sömürgeci tavırlarını unutarak… Ancak o zaman gerçek anlamda Chirac’ın sözleri anlam kazanabilir.  1984’ün 30 Haziranında San Francisco Müzesi önünde Batının ön yargılı-ırkçı tavırlarını protesto eden Manifestom, bu konuyu uluslararası arenada polemiğe taşıyan ilk tohumdu. Bunun üzerinden 22 yıl geçtikten sonra bu olguları kabul eden Chirac’ın sözleri küçümsenemez. Ancak kültür emperyalizmi hala var. İktidarlar sanatı kendileri adına  oportünistçe kullanmaya devam ediyorlar.

Kötü         Çok İyi  Oyla  
  Geri  |  Arkadaşıma Gönder  |  Yazıcı Dostu
 
Tüm yazıları
ShareThis

    Hayat Verenler : Microsoft    HP Türkiye    PBS Bilişim    SAY Ajans    SFS - MAN    Superonline       

Türk Liderler:

Abbas Güçlü, Adil Karaağaç, Ali Ağaoğlu, <Ali Kibar, Adnan Nas, Adnan Polat, Adnan Şenses, Ahmet Başar, Ahmet Esen, Alber Bilen ,Ahmet Cemal Kura, Ali Abalıoğlu, Ali Naci Karacan, Ali Sabancı, Ali Koç, Ali Saydam, Ali Talip Özdemir, Ali Üstay, Arman Manukyan, Arzuhan Yalçındağ, Asaf Güneri, Atila Şenol, Attila Özdemiroğlu, Avni Çelik, Ayduk Koray, Aydın Ayaydın, Aydın Boysan, Ayhan Bermek, AyşeKulin, Ayten Gökçer, Başaran Ulusoy, BedrettinDalan, Bedri Baykam, Berhan Şimşek, BetülMardin, Bülend Özaydınlı, Bülent Akarcalı, Bülent Eczacıbaşı, Bülent Şenver, CağvitÇağlar, Can Ataklı, Can Dikmen, Can Has, Can Kıraç, Canan Edipoğlu, Celalettin Vardarsuyu, Cengiz Kaptanoğlu, Cevdetİnci, Çoşkun Ural, Cüneyt Asan, Cünety Ülsever, Çağlayan Arkan, Çetin Gezgincan, DenizAdanalı, Deniz Kurtsan, Didem Demirkent, Dilek Sabancı, Dr. Oktay Duran, Ege Cansel, Em. Org. Çevik Bir, Emre Berkin, Engin Akçakoca, Enver Ören, Erdal Aksoy, Erdoğan Demirören, ErhanKurdoğlu, Erkan Mumcu, Erkut Yücaoğlu, Ergun Özakat, Ergun Özen, Erol Üçer, Ersin Arıoğlu, Ersin Faralyalı, Ersin Özince, Ethem Sancak, Fatih Altaylı, Fatih Terim, Ferit Şahenk, Ferruh Tanay,Feyhan Kalpaklıoğlu, Feyyaz Berker, Fuat Miras, Fuat Süren, Füsun Önal, Göksel Kortay, Güler Sabancı, Güngör Kaymak, Hakan Ateş, Halit Soydan, Halit Kıvanç, Haluk Okutur, Haluk Şahin, Hamdi Akın, Hasan Güleşçi, HayrettinKaraca, Hazım Kantarcı, Hilmi Özkök, Hüsamettin Kavi, Hüseyin Kıvrıkoğlu, Hüsnü Özyeğin, Işın Çelebi, İbrahim Arıkan, İbrahim Betil, İbrahim Bodur, İbrahim Cevahir, İbrahim Kefeli, İdris Yamantürk, İhsan Kalkavan, İshak Alaton, İsmet Acar, İzzet Garih, İzzet Günay, İzzet Özilhan, JakKamhi, Kazım Taşkent, Kemal Köprülü, Kemal Şahin, Leyla Alaton Günyeli, LeylaUmar, Lucien Arkas, Mahfi Eğilmez, MehmetAli Birand, Mehmet Ali Yalçındağ, Mehmet Başer, Mehmet Günyeli, Mehmet Huntürk, Mehmet Keçeciler, Mehmet Kutman, Mehmet Şuhubi, Melih Aşık, Meltem Kurtsan, Mesut Erez, Metin Kalkavan, Metin Kaşo, Muharrem Kayhan, Muhtar Kent, Murat Akdoğan, Murat Dedeman, MuratVargı, Mustafa Koç, Mustafa Özyürek, Mustafa Sarıgül, Mustafa Süzer, Mümtaz Soysal, Nafi Güral, Nail Keçili, Nasuh Mahruki, Nebil Özgentürk, Neşe Erberk, Nevval Sevindi, Nezih Demirkent, Nihat Boytüzün, Nihat Gökyiğit, Nihat Sırdar, Niyazi Önen, Nur Ger, Nurettin Çarmıklı, Nuri Çolakoğlu, Nüzhet Kandemir, Oğuz Gürsel, Oktay Duran, Oktay Ekşi, Oktay Varlıer, Osman Birsel, Osman Şevket Çarmıklı, Ozan Diren, Özen Göksel, ÖzdemirErdoğan, Özhan Erem, Pervin Kaşo, R.BülentTarhan, Raffi Portakal, Rahmi Koç, Rauf Denktaş, Refik Baydur, Rıfat Hisarcıklıoğlu, SakıpSabancı, Samsa Karamehmet, Savaş Ünal, SedatAloğlu, Sefa Sirmen, Selçuk Alagöz, SelçukYaşar, Selim Seval, Semih Saygıner, SerdarBilgili, Sevan Bıçakçı, Sevgi Gönül, Sezen Cumhur Önal, SinanAygün, Suna Kıraç, Süha Derbent, Süleyman Demirel, ŞadanKalkavan, Şadi Gücüm, Şahin Tulga, Şakir Eczacıbaşı, Şarık Tara, Şerif Kaynar, ŞevketSabancı, Tan Sağtürk, Taner Ayhan, Tanıl Küçük, Tanju Argun, Tansu Yeğen, TavacıRecep Usta, Tayfun Okter, Tevfik Altınok, Tezcan Yaramancı, Tinaz Titiz, Tuna Beklevic, Tuncay Özilhan, Türkan Saylan, Uğur Dündar, Uluç Gürkan, Umur Talu, Ümit Tokçan, Üzeyir Garih, Vehbi Koç, Vitali Hakko, Vural Öger, Yaşar Aşçıoğlu, Yaşar Nuri Öztürk, Yılmaz Ulusoy, Yusuf Köse, Zafer Çağlayan, Zeynel AbidinErdem

Tecrübeleriniz ve birikimleriniz toprak olmasın @ Copyright 2004 turklider.org