|
Tüm Yazıları
ShareThis
|
Karar ve Karar Oluşturma
05.12.2010 |
|
Okunma Sayısı : |
6084 |
|
|
Oy Sayısı : |
1 |
|
|
Değerlendirme : |
5 |
|
|
Popülarite : |
0 |
|
|
Verdiğiniz Puan : |
|
|
|
|
|
|
Karar ve Karar Oluşturma İbrahim Arıkan
İnsanların ve işletmelerin yaşamını etkileyen karar, sözlüklerde "Bir iş , bir sorun, bir görüş, bir istek ,bir yorum hakkında kesin yargı belirtmektir." Şeklinde tanımlanır.
Hepimiz günlük yaşamımızda, sayılamayacak kadar çok karar vermekteyiz. Kararlarımızın bazıları doğru, bazıları yanlış olmaktadır. Doğru veya yanlış olduğunu genelde kararı uyguladıktan sonra anlamaktayız. Bazen de uygulamadan önce birilerinin ikazı ile yanlışımızı fark etmekteyiz.
Verdiğimiz kararlardan bir kısmı kendi duygu, düşünce ve davranışlarımızla ilgilidir. Kişinin kendisi ile verdiği kararlar, yaşam şeklini etkilemekte, bazıları da kişinin yaşamı üzerinde çok daha etkili olmaktadır. Evleneceğin kişiye karar verme, meslek seçimine karar verme, sigarayı bırakmaya karar verme, kişinin gelecekteki yaşamını bir şekilde etkisi altına alabilecek olumlu veya olumsuz sonuçlar oluşturan kararlardır.
Yöneticiler ise, kendi yaşamları için oluşturdukları kararlar yanında, daha çok yönetimleri ile ilgili karar vermek durumundadırlar. Yöneticilerin işletme ile ilgili olarak vermiş oldukları kararlar da yönettikleri işletmenin geleceğini etkilemektedir. Bazı kararlar da işletmenin yaşam biçimini belirlemektedir.
Yöneticilerin İş Başında Karar Oluşturmaları
Yöneticilerin iş başında en çok verdikleri kararlar, çalışanların sorularına verdikleri cevaplarla oluşmaktadır. Çalışanlar, yöneticilerinden yaptıkları işle veya çalıştıkları işletme ile ilgili sorun olarak gördükleri konuların (sorunların) çözümü; ayrıca işle veya kendileri ile ilgili herhangi bir gelişmenin , bir eylemin, bir düşüncenin, yürürlüğe girip girmeyeceği ; yürürlüğe girmesi durumunda oluşturacağı sonuçların neler olacağı hakkında yorum yapmalarını veya karar vermelerini isterler.
Yönetici, çalışanın sorunlarına doğru cevap vermek, çalışanı doğru yönlendirmek zorundadır. Bu, yöneticilerin temel görevlerinden biridir.
Yöneticiler karar oluşturmalarının bir nedeni de, işi yeni bir metodla yönetme, yeni bir ürün oluşturma, yeni bir görüş ve düşünceyi uygulamaya sokmaktır.Görüldüğü gibi yöneticinin işle ilgili kararlarının büyük çoğunluğu, yapılan ve yapılacak olan işlerin ve çalışanların yönlendirilmesi ile ilgili olmaktadır.
Yöneticiler, işletmenin yönetimi ile ilgili verdikleri kararla, işletmeyi sevk ve idare etmektdirler. Yöneticilerin, işletmenin yönetimi ile ilgili söyledikleri her söz, verdikleri her karar işletmenin geleceğini etkiler.
İşe Yönelik Kararlar
Karar; belirlenmiş amaca giden yolda, oluşan engelleri yok etmek beya engelsiz yol oluşturmak için karar vericinin ürettiği veya tercih ettiği çare veya çözümdür.
Dinamik süreç olan iş yapma veya yaptırma sürecinde, yöneticiler, işin yapılış şeklini ve işletmenin geleceğini etkileyen birçok karar almak durumundadırlar. Diğer bir ifadeyle yönetim, etkin karar alma sürecidir.
Kararlar, işletmenin geleceği, çalışanların durumu ve işletmenin imkanları dikkate alınarak oluşturulmalıdır.
Karar Alma Süreci
Karar, yolumuza çıkan engelleri yok etme veya engelsiz yol güzergahı belirleme şeklinde düşünüldüğünde, alınan her karar işletmenin amacına, ilkelerine ve stratejilerine yardımcı ve bunlarla çelişmeyecek şekilde olmalıdır.
Bir işletmeyi yönetenlerin (karar mevkiinde olanların) aldıkları kararlar, işletmenin ana amacına uygunluğu ve uygunsuzluğu oranında işletmenin geleceğini olumlu veya olumsuz yönde etkilemektedir. Bu nedenle, işletmenin ömrü, alınan kararlarla uzamakta veya kısalmaktadır.
Karar alma sürecinde karar vericinin izleyeceği yöntem:
. Hakkında karar verilecek konu veya sorunun tanımlanması,
. Sorunun çözümü veya konunun yönlendirilmesi ile elde edilecek sonucun olumlu veya olumsuz etkisinin belirlenmesi,
. Farklı çözüm altertatiflerinin bir arada düşünülmesi,
. Alternatifler arasında işletmenin ana amacına en uygun olanının seçilmesi,
. Seçilen çözümün ve uygulama şeklinin uygulayacak kişilere net ve doğru olarak anlatılması,
. Kararın uygulanması ile elde edilen sonucun izlenmesidir.
Görüldüğü gibi doğru karar alma süreci , sorunun çözümü veya konunun yönlendirilmesi için çeşitli seçenekler arasından işletmenin amacına en uygun olanının belirlenmesi sürecidir. Karar, karar alanın zihinsel bedensel çabalarının ürünü olarak ortaya çıkmaktadır.
İş Başında Karar Oluşturma
Yöneticiler işi yönetmek için; oluşan sorunları çözmek olayları yönelendirmek üzere, yönettiği iş konusunda çokça karar oluşturmak zorunda kalırlar. İş yapma sürecinde yöneticilerin işle ilgili verdikleri karar konularını kabaca iki gruba ayırmak mümkümdür.
Birinci Kategori Konular ve Kararlar
Kara alınması gereken konu veya çözülmesi gereken sorunlar, işleyiş içinde karşılaşılan ve yapılan işin bir parçası olan rutin olaylardır. Bu olayların alınacağının , yönetici tarafından bilinmesi gerekir. Bu tür olaylar ve çözüm kararları , işletmenin geleneksel uygulamalarıyla belli olan bilgilerin karara dönüştürlmesidir. Bu kararların doğru ve uygulanabilir olması, uygulama sonunda işletmenin amacına uygun sonuçlar vermesi; kara alanın, karar verdiği konunun detaylarını bilme derecesi ile orantılıdır.
İkinci Kategori Konular ve Kararlar
Yöneticinin daha önce karşılaşmadığı , hakkında bilgi sahibi olmadığı, bir anda karşılaştığı konulardır. Sorun oluştuğu anda yönetici çözüm üretmek zorunda kalır.
Ani alınan kararların niteliğini; karar alanın genel kültürü, bilgi birikimi, olaya intibak etme süreci , olayı doğru anlama ve algılama derecesi, olayı yorumlama becerisi, mantıksal düşünme yeteneği ve de kararın oluşturacağı sonuçla ilgili öngörüsü belirlemektedir.yönetici, her türlü kararı oluştururken, bunun, işletmenin önceden belirlenmiş amaçlarını gerçekleştirmek için olduğunu bilmelidir.
Hangi kategorideki konu ile ilgili olursa olsun yöneticinin almış olduğu karar, yapılan işin gerçeklerine uygun ve akılcı olmalıdır. Yönetici almış olduğu kararın sorumluluğunu taşımalıdır.
Kararların Amacı
. Karar; işletmenin ilkelerine, genel teamüllerine, yasalara çalışanların sosyal ve çalışma haklarına, müşterierin beklentilerine, hissedarların yasal ve ekonomik haklarına aykırı olmamalıdır.
. Karar, herhangi bir kişiyi memnun etmeye veya yıpratmaya yönelik olmamalıdır.
. Karar; çalışanları, üst düzey yöneticileri, müşterileri ve hissedarları tedirgin edecek, işletmeyi zora sokacak amaçlar içermemelidir.
. Karar; işletmenin gelişmesini, büyümesini, karlılığını ve verimliliğini artıracak nitelik ve amaçla olmalıdır.
. Karar, karar verene koruyucu kalkan oluşturacak şekilde düzenlenmelidir.
Doğru Karar Oluşturma
Oluşturulan kararlar, kararı oluşturanın mesleki bilgi be deneyimleri ile kişilik özelliklerini yansıtır.
. Karar, Bilgi İle Oluşturulur:
İnsanlar, bildikleri kadar düşünürler. Ayrıca bilgilerinin doğruluk derecesi kadar da doğru düşünürler. Bir konuda karar verecek yönetici, doğru karar oluşturabilmek için karar vereceği konuda doğru bilgiye sahip olmalı, ayrıca konunun detayını çok iyi bilmelidir.
. Karar , Uygulanabilir Olmalı:
Karar, işletmenin imkanlarına, çalışanların durumuna uygun ve sonuçlandırılır olmalıdır. Uygulama şansı olmayan kararlar, kağıt üzerinde süs olarak kalan güzel sözlerden başka bir şey değildir.
.Karar Değişikliği, Güvensizlik Oluşturur:
Karar verici, karar verme aşamasında iyi düşünmeli, kararın oluşturacağı etki, hatta psikoloji iyi hesaplanmalıdır. Karar vermede tereddüt varsa konu, çalışanlar veya başka yöneticilerle tartışılmalıdır. Kararların sık sık değişmesi, karar verenin etkisini ve güvenilirliğini zayıflatır.
. . .
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tüm yazıları |
ShareThis
|
|
|
|
|
|
Türk Liderler:
Abbas Güçlü, Adil Karaağaç, Ali Ağaoğlu, <Ali Kibar, Adnan Nas, Adnan Polat, Adnan Şenses, Ahmet Başar, Ahmet Esen, Alber Bilen ,Ahmet Cemal Kura, Ali Abalıoğlu, Ali Naci Karacan, Ali Sabancı, Ali Koç, Ali Saydam, Ali Talip Özdemir, Ali Üstay, Arman Manukyan, Arzuhan Yalçındağ, Asaf Güneri, Atila Şenol, Attila Özdemiroğlu, Avni Çelik, Ayduk Koray, Aydın Ayaydın, Aydın Boysan, Ayhan Bermek, AyşeKulin, Ayten Gökçer, Başaran Ulusoy, BedrettinDalan, Bedri Baykam, Berhan Şimşek, BetülMardin, Bülend Özaydınlı, Bülent Akarcalı, Bülent Eczacıbaşı, Bülent Şenver, CağvitÇağlar, Can Ataklı, Can Dikmen, Can Has, Can Kıraç, Canan Edipoğlu, Celalettin Vardarsuyu, Cengiz Kaptanoğlu, Cevdetİnci, Çoşkun Ural, Cüneyt Asan, Cünety Ülsever, Çağlayan Arkan, Çetin Gezgincan, DenizAdanalı, Deniz Kurtsan, Didem Demirkent, Dilek Sabancı, Dr. Oktay Duran, Ege Cansel, Em. Org. Çevik Bir, Emre Berkin, Engin Akçakoca, Enver Ören, Erdal Aksoy, Erdoğan Demirören, ErhanKurdoğlu, Erkan Mumcu, Erkut Yücaoğlu, Ergun Özakat, Ergun Özen, Erol Üçer, Ersin Arıoğlu, Ersin Faralyalı, Ersin Özince, Ethem Sancak, Fatih Altaylı, Fatih Terim, Ferit Şahenk, Ferruh Tanay,Feyhan Kalpaklıoğlu, Feyyaz Berker, Fuat Miras, Fuat Süren, Füsun Önal, Göksel Kortay, Güler Sabancı, Güngör Kaymak, Hakan Ateş, Halit Soydan, Halit Kıvanç, Haluk Okutur, Haluk Şahin, Hamdi Akın, Hasan Güleşçi, HayrettinKaraca, Hazım Kantarcı, Hilmi Özkök, Hüsamettin Kavi, Hüseyin Kıvrıkoğlu, Hüsnü Özyeğin, Işın Çelebi, İbrahim Arıkan, İbrahim Betil, İbrahim Bodur, İbrahim Cevahir, İbrahim Kefeli, İdris Yamantürk, İhsan Kalkavan, İshak Alaton, İsmet Acar, İzzet Garih, İzzet Günay, İzzet Özilhan, JakKamhi, Kazım Taşkent, Kemal Köprülü, Kemal Şahin, Leyla Alaton Günyeli, LeylaUmar, Lucien Arkas, Mahfi Eğilmez, MehmetAli Birand, Mehmet Ali Yalçındağ, Mehmet Başer, Mehmet Günyeli, Mehmet Huntürk, Mehmet Keçeciler, Mehmet Kutman, Mehmet Şuhubi, Melih Aşık, Meltem Kurtsan, Mesut Erez, Metin Kalkavan, Metin Kaşo, Muharrem Kayhan, Muhtar Kent, Murat Akdoğan, Murat Dedeman, MuratVargı, Mustafa Koç, Mustafa Özyürek, Mustafa Sarıgül, Mustafa Süzer, Mümtaz Soysal, Nafi Güral, Nail Keçili, Nasuh Mahruki, Nebil Özgentürk, Neşe Erberk, Nevval Sevindi, Nezih Demirkent, Nihat Boytüzün, Nihat Gökyiğit, Nihat Sırdar, Niyazi Önen, Nur Ger, Nurettin Çarmıklı, Nuri Çolakoğlu, Nüzhet Kandemir, Oğuz Gürsel, Oktay Duran, Oktay Ekşi, Oktay Varlıer, Osman Birsel, Osman Şevket Çarmıklı, Ozan Diren, Özen Göksel, ÖzdemirErdoğan, Özhan Erem, Pervin Kaşo, R.BülentTarhan, Raffi Portakal, Rahmi Koç, Rauf Denktaş, Refik Baydur, Rıfat Hisarcıklıoğlu, SakıpSabancı, Samsa Karamehmet, Savaş Ünal, SedatAloğlu, Sefa Sirmen, Selçuk Alagöz, SelçukYaşar, Selim Seval, Semih Saygıner, SerdarBilgili, Sevan Bıçakçı, Sevgi Gönül, Sezen Cumhur Önal, SinanAygün, Suna Kıraç, Süha Derbent, Süleyman Demirel, ŞadanKalkavan, Şadi Gücüm, Şahin Tulga, Şakir Eczacıbaşı, Şarık Tara, Şerif Kaynar, ŞevketSabancı, Tan Sağtürk, Taner Ayhan, Tanıl Küçük, Tanju Argun, Tansu Yeğen, TavacıRecep Usta, Tayfun Okter, Tevfik Altınok, Tezcan Yaramancı, Tinaz Titiz, Tuna Beklevic, Tuncay Özilhan, Türkan Saylan, Uğur Dündar, Uluç Gürkan, Umur Talu, Ümit Tokçan, Üzeyir Garih, Vehbi Koç, Vitali Hakko, Vural Öger, Yaşar Aşçıoğlu, Yaşar Nuri Öztürk, Yılmaz Ulusoy, Yusuf Köse, Zafer Çağlayan, Zeynel AbidinErdem
|
|
|