|
|
|
Tüm Yazıları
 ShareThis
|
Astronot Barbie Olmasaydı!...
17.05.2011 |
|
|
| Okunma Sayısı : |
8218 |
|
|
| Oy Sayısı : |
1 |
|
|
| Değerlendirme : |
5 |
|
|
| Popülarite : |
0 |
|
|
| Verdiğiniz Puan : |
|
|
|
|
|
|
Astronot Barbie Olmasaydı!...
Sunay Akın
Tarihçiler İkinci Dünya Savaşı'nı , Hitler'in ordularının 1 Eylül 1939'da Polonya'yı işgaliyle başlatırlar. Oysa, ne büyük bir yanılgıdır bu!..
Hitler, Almanya'da iktidara geldiği 1933 yılında önce oyuncak askerlerle çocukların düşlerini , oyunlarını işgal etmiştir. Nazi kıyafetleri, ellerinde gamalı haçlı bayraklar taşıyan bu oyuncaklarla oynayan çocuklar, savaş başladığında oyuncakların yerine geçeceklerdir!..
Nazi propagandası içeren oyuncak askerleri üreten Hausser Fabrikası, dünya oyuncak tarihinde bilinmeyen, çok önemli bir rol daha oynamıştır!...Her şey Hamburg'da yayımlanan Bild Zeitung adlı magazin gazetesinin sayfalarında başlar….
Gazetenin yöneticileri , okurlar tarafından çok sevilen Bild Lilli adlı karikatür kahramanını bir oyuncağa dönüştürmeye karar verirler.
Bir kadın kahraman olan Lilli'nin oyuncağı 1955 yılında, Hausser Fabrikası tarafından üretilir. Nazi Almanyası'na askerler yapan fabrika, oyuncak tarihinin en büyük savaşına neden olcak bir ürünü piyasaya südüğünden elbette habersizdir!..
Amerikalı oyuncak imalatçısı Eliot Handler, karısı Ruth ile gezmek amacıyla gittikleri İsviçre'de bir oyuncakçıda Bild Lilli'yle karşılaşırlar. Gazete sayfasından çıkarak oyuncakçı vitrinine yerleşen Lili'yi Handler çiftçi çok beğenir.
Amerika'ya apar topar dönerek, 1959 yılında "Barbie" adlı bir oyuncak üretirler. Bu oyuncak, Lilli'nin ikiz kardeşi olup, sadece boy olarak birkaç santim daha büyüktür.
O güne kadar yapılan bebeklerin dışında kadınsı görünümü olan Bild Lilli'nin, çocuklar tarafından beğenileceği düşüncesine Eliot Handler ve ortağı Harold Matson karşı çıksalar da, Ruth Handler, kızı Barbara'nın bebeği çok sevdiğini ve ürettikleri Barbie'nin tüm dünya kız çocukları tarafından kapışılacağını savunur. Bild Lilli'nin Amerikalı ikizi de adını zaten Handler çiftinin kızları Barbara'dan almaktadır.
Tüm tartışma, kız çocuklarının göğüsleri olan bir oyuncak bebekle oynayıp oynamayacaklarında kitlenir.
Almanya'dan doğan göğüslü oyuncak bebeğin Amerika'ya taşındığında büyüyen sadece boyu değildir. Ruth Handler'in tasarladığı il Barbie'nin vücut ölçüleri 98-45-83'tür!..
Ne var ki, oyuncak piyasasından eleştiriler gelmekte gecikmez. Barbie bebeğin erkeklerin cinsel fantezilerine alet olduğu ve kız çocuklarına dair tepkiler olgunlaşmamış bedenlerine yabancılaştıklarına dair tepkiler Ruth Handler'in geri adım armasına neden olur ve de Barbie bebeğin göğüsleri küçültülür.
Harold Matson'un soyadının ilk hecesi ve Eliot Handler'in de adının ilk hecesinden oluşan Mattel firması, 1964 yılında "Füzeler Savaşı'nı kazanır ve patentini satın aldığı Almanya'dan üretilen göğüslü Lilli bebeği tarih sayfasına gömer. Barbie'nin göğüsleri füze savaşı konusunda döneminin ünlü füze uzmanı Von Braun'u Amerika'ya kaptırması Almanya'nın ilk hezimetidir. Ne gariptir ki, Barbie bebeğin göğüslerinin büyütüldüğü yıllarda Amerika, Ay'a ulaşacak füze projelerini de aynı hızla büyütmekteydi. 1964'te Amerika, Orlando'da bataklık bir alanda bulunan Merrit Adası'nı Cape Kennedy Uzay Üssü'ne dönüştürmek için inşaata başlamıştı.
Aynı yıl, Ruslar Ay'a ulaşma konusunda Amerika'nın önündeydiler. 12 Ekim 1964'te "Voskhod 1" adlı araç Vlamidir Komarov, Konstantin Feoktistov ve Boris Yegorov adlı kozmonotları uzaya taşıyarak, birden çok ilk insanlı uçuşu başarıyla gerçekleştirmişlerdir.
Uzay savaşının Ruslar ve Amerikalılar arasında bilim alanında yaşanıldığı 1960'lı yıllarda, Barbie çılgınlığı tüm dünyayı etkisi altına almaya başlar.. Öyle ki, o yıllarda bir saniyede iki Barbie bebeği satılmaktadır!.. Bu arada, Handler çiftinin oğulları Kenneth, Barbie'nin yeni üretilen erkek arkadşı "Ken" e adını vermiştir.
İri göğslü oyuncak bebek üreticisi Ruth Handler'i 1970 yılılnda kötü bir haber beklemektedir. Ruth göğüs kanseridir. Ameliyatta bir göğsü alınan Ruth, sağlık nedeniyle Barbie serüvenini kapatır.
Üretilen protez göğüslerinin rahatsız ve kullanışsız olduğunu gören Rusth, estetik protez uzmanı Peyton Massey ile birlikte bu alanda daha kaliteli ürünler yapmaya karar verir. Kurdukları "Ruthton Inc" firmasında ürettikleri protez göğüsler kısa sürede kanserli kadınların yüzüznü güldürür. Firma ayrıca ameliyatta göğsü alınan kadınlar içim mayo da üretmiştir.
Ruth Handler, 2002 yılında ayrılır dünyadan…Ne gariptir ki, iri göğüslü oyuncağı üreten Ruth'un , sonradan kurduğu protez göğüs imalatında çaılıştırdıkları da, Barbie fabrikasından emekli omuş teknisyenlerdir!..
Bilinmeyen bir Füze Savaşı'nın iki kahramanı olan Bild Lilli ve Barbie'nin ender bulunan ve çok değerli olan ilk örnekleri İstanbul Oyuncak müzesi'nde sergilenmektedir. İtiraf etmeliyim ki, müze çalışmalarıma başladığım ilk yıllarda Barbie bebeğe önyargıyla bakıyordum.
Tüketim toplumu yaratmanın , cinselliğin, Amerika hayranlığının ve uzun bir listeye sığacak daha pek çok olumsuzluğun simgesi olarak görünüyordu gözüme…Ama, tanık olduğum şu olay, yargı teazisinin karşı tarafına da çok önemli bir ağırlık koymama neden oldu:
İstanbul Oyuncak Müzesi'ni tasarlarken , hazırladığımız ilk yer Uzay Odası olmuştur. Tavanında yıldızların yanıp söndüğü bu odada, insanın Ay'a ulaşma düşüyle ürettiği oyuncak örnekleri sergilenmektedir.
İşte, bu odanın kapısına gelen bir anne içeriye girmeden, başını şöyle bir uzatarak baktıktan sonra, elinden tuttuğu altı, yedi yaşlarında kız çocuğuna şunları söyler. "Gel kızım gidelim, bu oda erkek çocukların oyuncaklarıyla dolu."
Anneye göre uzay konulu bir odada kızları ilgilendiren bir şey olamazdı! Çünkü uzaya çıkmak , Ay'a gitmek ne de olsa erkek işiydi!
Uzay Odası'nın kapıya yakın camekanında sergilenen astronot kıyafetli bir Barbie vardı…Kız çocuğu onu göstererk , "Ama anne bak, burada Barbie var, girebiliriz" dedi..
Barbie bebeği fazla süslü, takıp takıştıran, sürüp sürüştüren bir kadın simgesi olarak görebiliriz. Unutmamalıyız ki, Barbie karakterlerinin neredeyse tümünde , çalışan kadın imajı vardır.
Öğretmen, doktor, hemşire, pilot, hostes, veteriner…Astronot Barbie olmasaydı , o kız çocuğu annesini Uzay Odası'na sokamayacak, belki de hayallerine Ay'ı , yıldızları ve tüm gezegenleri koyamayacaktı!..
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| Tüm yazıları |
|
ShareThis
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Türk Liderler:
Abbas Güçlü, Adil Karaağaç, Ali Ağaoğlu, <Ali Kibar, Adnan Nas, Adnan Polat, Adnan Şenses, Ahmet Başar, Ahmet Esen, Alber Bilen ,Ahmet Cemal Kura, Ali Abalıoğlu, Ali Naci Karacan, Ali Sabancı, Ali Koç, Ali Saydam, Ali Talip Özdemir, Ali Üstay, Arman Manukyan, Arzuhan Yalçındağ, Asaf Güneri, Atila Şenol, Attila Özdemiroğlu, Avni Çelik, Ayduk Koray, Aydın Ayaydın, Aydın Boysan, Ayhan Bermek, AyşeKulin, Ayten Gökçer, Başaran Ulusoy, BedrettinDalan, Bedri Baykam, Berhan Şimşek, BetülMardin, Bülend Özaydınlı, Bülent Akarcalı, Bülent Eczacıbaşı, Bülent Şenver, CağvitÇağlar, Can Ataklı, Can Dikmen, Can Has, Can Kıraç, Canan Edipoğlu, Celalettin Vardarsuyu, Cengiz Kaptanoğlu, Cevdetİnci, Çoşkun Ural, Cüneyt Asan, Cünety Ülsever, Çağlayan Arkan, Çetin Gezgincan, DenizAdanalı, Deniz Kurtsan, Didem Demirkent, Dilek Sabancı, Dr. Oktay Duran, Ege Cansel, Em. Org. Çevik Bir, Emre Berkin, Engin Akçakoca, Enver Ören, Erdal Aksoy, Erdoğan Demirören, ErhanKurdoğlu, Erkan Mumcu, Erkut Yücaoğlu, Ergun Özakat, Ergun Özen, Erol Üçer, Ersin Arıoğlu, Ersin Faralyalı, Ersin Özince, Ethem Sancak, Fatih Altaylı, Fatih Terim, Ferit Şahenk, Ferruh Tanay,Feyhan Kalpaklıoğlu, Feyyaz Berker, Fuat Miras, Fuat Süren, Füsun Önal, Göksel Kortay, Güler Sabancı, Güngör Kaymak, Hakan Ateş, Halit Soydan, Halit Kıvanç, Haluk Okutur, Haluk Şahin, Hamdi Akın, Hasan Güleşçi, HayrettinKaraca, Hazım Kantarcı, Hilmi Özkök, Hüsamettin Kavi, Hüseyin Kıvrıkoğlu, Hüsnü Özyeğin, Işın Çelebi, İbrahim Arıkan, İbrahim Betil, İbrahim Bodur, İbrahim Cevahir, İbrahim Kefeli, İdris Yamantürk, İhsan Kalkavan, İshak Alaton, İsmet Acar, İzzet Garih, İzzet Günay, İzzet Özilhan, JakKamhi, Kazım Taşkent, Kemal Köprülü, Kemal Şahin, Leyla Alaton Günyeli, LeylaUmar, Lucien Arkas, Mahfi Eğilmez, MehmetAli Birand, Mehmet Ali Yalçındağ, Mehmet Başer, Mehmet Günyeli, Mehmet Huntürk, Mehmet Keçeciler, Mehmet Kutman, Mehmet Şuhubi, Melih Aşık, Meltem Kurtsan, Mesut Erez, Metin Kalkavan, Metin Kaşo, Muharrem Kayhan, Muhtar Kent, Murat Akdoğan, Murat Dedeman, MuratVargı, Mustafa Koç, Mustafa Özyürek, Mustafa Sarıgül, Mustafa Süzer, Mümtaz Soysal, Nafi Güral, Nail Keçili, Nasuh Mahruki, Nebil Özgentürk, Neşe Erberk, Nevval Sevindi, Nezih Demirkent, Nihat Boytüzün, Nihat Gökyiğit, Nihat Sırdar, Niyazi Önen, Nur Ger, Nurettin Çarmıklı, Nuri Çolakoğlu, Nüzhet Kandemir, Oğuz Gürsel, Oktay Duran, Oktay Ekşi, Oktay Varlıer, Osman Birsel, Osman Şevket Çarmıklı, Ozan Diren, Özen Göksel, ÖzdemirErdoğan, Özhan Erem, Pervin Kaşo, R.BülentTarhan, Raffi Portakal, Rahmi Koç, Rauf Denktaş, Refik Baydur, Rıfat Hisarcıklıoğlu, SakıpSabancı, Samsa Karamehmet, Savaş Ünal, SedatAloğlu, Sefa Sirmen, Selçuk Alagöz, SelçukYaşar, Selim Seval, Semih Saygıner, SerdarBilgili, Sevan Bıçakçı, Sevgi Gönül, Sezen Cumhur Önal, SinanAygün, Suna Kıraç, Süha Derbent, Süleyman Demirel, ŞadanKalkavan, Şadi Gücüm, Şahin Tulga, Şakir Eczacıbaşı, Şarık Tara, Şerif Kaynar, ŞevketSabancı, Tan Sağtürk, Taner Ayhan, Tanıl Küçük, Tanju Argun, Tansu Yeğen, TavacıRecep Usta, Tayfun Okter, Tevfik Altınok, Tezcan Yaramancı, Tinaz Titiz, Tuna Beklevic, Tuncay Özilhan, Türkan Saylan, Uğur Dündar, Uluç Gürkan, Umur Talu, Ümit Tokçan, Üzeyir Garih, Vehbi Koç, Vitali Hakko, Vural Öger, Yaşar Aşçıoğlu, Yaşar Nuri Öztürk, Yılmaz Ulusoy, Yusuf Köse, Zafer Çağlayan, Zeynel AbidinErdem
|
|
|