|
|
|
Tüm Yazıları
 ShareThis
|
Gözleri Oyulan Freskler
13.01.2012 |
|
|
| Okunma Sayısı : |
2856 |
|
|
| Oy Sayısı : |
1 |
|
|
| Değerlendirme : |
5 |
|
|
| Popülarite : |
0 |
|
|
| Verdiğiniz Puan : |
|
|
|
|
|
|
Gözleri Oyulan Freskler
Sunay Akın
Edebiyat sınavlarının en beylik sorusudur: Şair burada ne demek istemiş?
İşin aslını ararsanız, tarih boyunca hiçbir şair, yazdığı şiirlerde ne demek istediğini kendi de bilememiştir.
Şiirde anlam aramak, evin duvarlarına renk beğenmek için bir resim sergisi gezmekten farksızdır.
Çünkü, şiirde anlam arayanlarla duvar örüp ufku daraltanlar aynı sığ suların balıklarıdır.
Şairin derdi bir şeyler anlatmak olsa kağıda düzünden girer, yani düzyazıya başvururdu.
Bu şiir üzerine elbette konuşulur, düşünce belirtilir.
Ama aynı şiir hakkında birbirinden farklı olan düşünceler arasında bir puanlama yapılamaz.
Örneğin, "Türkiye neden bu hallere düştü?" sorusunun yanıtını vermek için kurban edilen bir şiir vardır:
Orda bir köy var uzakta
O köy bizim köyümüzdür
Gezmesek de, tozmasak da
O köy bizim köyümüzdür.
Şiirden anlam çıkararak varılan siyasi sonuç şudur: "Ülkenin köylerine, kırsalına öyle uzaktan bakarsan, gidip ilgilenmezsen olacağı budur zaten!"
Anadolu'nun özellikle 1950'li yıllardan sonraki siyasi iktidarlar tarafından ihmal edildiği , tayini Doğu illerine çıkan memurların torpil bulup kaçtıkları ne yazık ki gerçektir.
Bunu vurgulamak için Ahmet Kutsi Tecer'in dizelerini kullanan çok insan tanıdım.
Şaire bu haksızlığın yapılmasının nedeni, okul yıllarında şiiri kazıyıp içindeki anlamı çıkarmak için ellerimize verilen kazmalardır.
Oysa Ahmet Kutsi Tecer'in lirik dizeleri boks maçındaki hakemler gibi puan vermek düşüncesinde olmayanlar için akıp gider:
Orda bir ev var uzakta,
O ev bizim evimizdir.
Yatmasak da, kalkmasak da
O ev bizim evimizdir.
Bir yolculuk esnasında, uzakta gördüğü bir köyü y ada evi merak etmeyen, oralardaki yaşam hakkında hayal kurmayan, akşamüstü pişmekte olan yemeğin kokusuna burnunu uzatmayan var mıdır?
Her insan, hayatının bir anında böylesi düşüncelerin kapılarını aralamıştır.
Bu duyguyu dizelere döken sadece Ahmet kutsi Tecer değildir.
Orhan Veli'nin de benzer duyarlıkta dizeleri vardır:
Böyle gece yarısından sonra
Ne diye ışık yanar bu dağ evinde?
Ne yaparlar acaba içerdekiler?
Orhan veli, yukarıdaki dizeleri içeren "Tenezzüh" adlı şiirinden dolayı "memleket meselelerinden" sorumlu tutulmadığı için şanslıdır, ama biz, edebiyatın bu sığ sularında gezinmek yerine, her zaman yaptığımız gibi derinlere dalalım…
Anadolu'nun "yatmasak da, kalkmasak da" bizim olan köy evlerinden birine doğru yaklaşıyoruz, vakit "gece yarısından sonra"…
Karı koca uyumuşlar çoktan… daha doğrusu adam uyumuş, kadın kocasının rüya denizinde kulaç attığından emin olmak istiyor!
Yataktan usulca doğruluyor ve elbiselerini usulca giyerek, ses çıkarmasın diye yatmadan açık bıraktığı pencereden bahçeye atlıyor…
Kandının gönlü başka bir adamdadır!...
Ve aşığı bir ağacın altında onu beklemektedir. İki sevgili kararlıdır, bu gece kaçacak, kimsenin kendilerini bulamayacağı bir yerde yeni bir hayat kuracaklardır…
Birkaç saat sonra koşmaktan yorulan iki sevgili nefes nefesedir.
Soluklanmak için verdikleri ilk molada kadın, evden kaçtığından beri ayakkabısının içinde bir şeyin kendisini rahatsız ettiğini söyleyerek, elini, çıkardığı ayakkabının içine sokar.
Kadın, avucunda tuttuğuna inanamaz, ellinde bir tomar para vardır!
Kadının geride bıraktığı kocası her şeyin farkındadır…"ama," der kendi kendine "bu kadının bende emeği var, çamaşırlarımı yıkadı, banyoda sırtımı sabunladı, önüme sıcak çorba koydu…
Yaban elde muhtaç olmasın." Geride bırakılan koca, parasının bir kısmını, kendisini terk eden karısının giderek uzaklaşan adımlarının içine koyar.
Töre ve namus cinayetlerinin gazete sayfalarından eksik olmadığı ülkemizde, unutulmaması, öne çıkarılması gereken işte bu ayakkabı öyküsüdür.
Ahmet Kutsi Tecer'in "Orda Bir Köy Var Uzakta" şiirindeki lirizmi kavrayamadan , onu Anadolu'dan uzak, kırsal kesimdeki hayata uzaktan bakan biri olarak algılamak büyük bir hatadır.
"Ben ömrümün sonuna kadar Anadolu'yu dinleyeceğim ve onun sesini dinletmeye çalışacağım," diyen Tecer, ülkeyi neredeyse köy köy gezmiş ve pek çok halk şiirini ortaya çıkarmış, topluma kazandırmıştır.
O halk şairlerinden biri de, muhtaç olmasın diye, parasını evden kaçan karısının ayakkabısının içine koyan terk edilmiş koca, yani Aşık Veysel'dir!
Metin Erksan, 23 yaşında, genç bir yönetmenken, Aşık Veysel'in hayatını filme çeker. Senaryosunu Bedri Rahmi Eyüboğlu'nun yazdığı filmde, bir başka adamla kaçan kadının öyküsü son derece usta bir anlatımla sunulur izleyiciye.
Kaçan iki sevgili Kapadokya'ya gelir ve gece terk edilmiş bir kilisede gizlenirler.
Adam, sabah kasabaya gidince kadın tek başına uyanır.
Kilisenin duvarlarında İsa peygamberin gözleri oyulmuş resmini görür.
Anadolu'da resmin günah olduğuna inanan Müslümanlar, canlılıklarını kaybettirmek k için kiliselerin duvarlarındaki fresklerin gözlerini oyarlar!
Metin Erksan , bu müthiş sahneyi şöyle anlatır
: "Kız uyanır uyanmaz karşısında Veysel'i görmüş gibi oldu. Birden bir çığlık attı. Ayağa kalktı, sağa koştu,; duvarda altı Veysel ona bakmakta. Sola koştu, orada da gözleri olmayan altı havari ona bakıyor. O sahnede kızın telaşıyla birlikte, orkestra eşliğinde Ruhi Su'nun sesinden Pir Sultan Abdal duyulur."
Eğer Erksan'ın , Veysel'in hayatını anlattığı Karanlık Dünya filmini izleyecek olursanız, ne yazık ki yukarıdaki sahneyi göremeyeceksiniz.
Çünkü, bu sahne sansür kurulu tarafından makaslanmıştır!
Zaten, filmin adı da "Dünya karanlık olur mu?" denilerek Aşık Veysel'in Hayatı olarak değiştirilmiştir.
Oldu olacak, şunu da yazalım: sansür kurulu, tarlaların göründüğü sahnelerde, başakları çok kısa ve cılız bularak "Türk topraklarının böyle bereketsiz olamayacağı" gerekçesiyle o sahneleri filmden kaldırır. 1952 yılında çekilen filmde, Aşık Veysel'in yaşadığı Sivas'ın Şarkışla ilçesindeki son derce gür ve bereketli hasat sahnelerine aldanmayın.
Bu sahneler, o yıllarda Amerika propagandası için çekilen filmlerden kesilerek, Aşık Veysel'in hayatına eklenmiştir!
O yerler Sivas değil, Amerika'nın Hudson Ovası'dır!
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| Tüm yazıları |
|
ShareThis
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Türk Liderler:
Abbas Güçlü, Adil Karaağaç, Ali Ağaoğlu, <Ali Kibar, Adnan Nas, Adnan Polat, Adnan Şenses, Ahmet Başar, Ahmet Esen, Alber Bilen ,Ahmet Cemal Kura, Ali Abalıoğlu, Ali Naci Karacan, Ali Sabancı, Ali Koç, Ali Saydam, Ali Talip Özdemir, Ali Üstay, Arman Manukyan, Arzuhan Yalçındağ, Asaf Güneri, Atila Şenol, Attila Özdemiroğlu, Avni Çelik, Ayduk Koray, Aydın Ayaydın, Aydın Boysan, Ayhan Bermek, AyşeKulin, Ayten Gökçer, Başaran Ulusoy, BedrettinDalan, Bedri Baykam, Berhan Şimşek, BetülMardin, Bülend Özaydınlı, Bülent Akarcalı, Bülent Eczacıbaşı, Bülent Şenver, CağvitÇağlar, Can Ataklı, Can Dikmen, Can Has, Can Kıraç, Canan Edipoğlu, Celalettin Vardarsuyu, Cengiz Kaptanoğlu, Cevdetİnci, Çoşkun Ural, Cüneyt Asan, Cünety Ülsever, Çağlayan Arkan, Çetin Gezgincan, DenizAdanalı, Deniz Kurtsan, Didem Demirkent, Dilek Sabancı, Dr. Oktay Duran, Ege Cansel, Em. Org. Çevik Bir, Emre Berkin, Engin Akçakoca, Enver Ören, Erdal Aksoy, Erdoğan Demirören, ErhanKurdoğlu, Erkan Mumcu, Erkut Yücaoğlu, Ergun Özakat, Ergun Özen, Erol Üçer, Ersin Arıoğlu, Ersin Faralyalı, Ersin Özince, Ethem Sancak, Fatih Altaylı, Fatih Terim, Ferit Şahenk, Ferruh Tanay,Feyhan Kalpaklıoğlu, Feyyaz Berker, Fuat Miras, Fuat Süren, Füsun Önal, Göksel Kortay, Güler Sabancı, Güngör Kaymak, Hakan Ateş, Halit Soydan, Halit Kıvanç, Haluk Okutur, Haluk Şahin, Hamdi Akın, Hasan Güleşçi, HayrettinKaraca, Hazım Kantarcı, Hilmi Özkök, Hüsamettin Kavi, Hüseyin Kıvrıkoğlu, Hüsnü Özyeğin, Işın Çelebi, İbrahim Arıkan, İbrahim Betil, İbrahim Bodur, İbrahim Cevahir, İbrahim Kefeli, İdris Yamantürk, İhsan Kalkavan, İshak Alaton, İsmet Acar, İzzet Garih, İzzet Günay, İzzet Özilhan, JakKamhi, Kazım Taşkent, Kemal Köprülü, Kemal Şahin, Leyla Alaton Günyeli, LeylaUmar, Lucien Arkas, Mahfi Eğilmez, MehmetAli Birand, Mehmet Ali Yalçındağ, Mehmet Başer, Mehmet Günyeli, Mehmet Huntürk, Mehmet Keçeciler, Mehmet Kutman, Mehmet Şuhubi, Melih Aşık, Meltem Kurtsan, Mesut Erez, Metin Kalkavan, Metin Kaşo, Muharrem Kayhan, Muhtar Kent, Murat Akdoğan, Murat Dedeman, MuratVargı, Mustafa Koç, Mustafa Özyürek, Mustafa Sarıgül, Mustafa Süzer, Mümtaz Soysal, Nafi Güral, Nail Keçili, Nasuh Mahruki, Nebil Özgentürk, Neşe Erberk, Nevval Sevindi, Nezih Demirkent, Nihat Boytüzün, Nihat Gökyiğit, Nihat Sırdar, Niyazi Önen, Nur Ger, Nurettin Çarmıklı, Nuri Çolakoğlu, Nüzhet Kandemir, Oğuz Gürsel, Oktay Duran, Oktay Ekşi, Oktay Varlıer, Osman Birsel, Osman Şevket Çarmıklı, Ozan Diren, Özen Göksel, ÖzdemirErdoğan, Özhan Erem, Pervin Kaşo, R.BülentTarhan, Raffi Portakal, Rahmi Koç, Rauf Denktaş, Refik Baydur, Rıfat Hisarcıklıoğlu, SakıpSabancı, Samsa Karamehmet, Savaş Ünal, SedatAloğlu, Sefa Sirmen, Selçuk Alagöz, SelçukYaşar, Selim Seval, Semih Saygıner, SerdarBilgili, Sevan Bıçakçı, Sevgi Gönül, Sezen Cumhur Önal, SinanAygün, Suna Kıraç, Süha Derbent, Süleyman Demirel, ŞadanKalkavan, Şadi Gücüm, Şahin Tulga, Şakir Eczacıbaşı, Şarık Tara, Şerif Kaynar, ŞevketSabancı, Tan Sağtürk, Taner Ayhan, Tanıl Küçük, Tanju Argun, Tansu Yeğen, TavacıRecep Usta, Tayfun Okter, Tevfik Altınok, Tezcan Yaramancı, Tinaz Titiz, Tuna Beklevic, Tuncay Özilhan, Türkan Saylan, Uğur Dündar, Uluç Gürkan, Umur Talu, Ümit Tokçan, Üzeyir Garih, Vehbi Koç, Vitali Hakko, Vural Öger, Yaşar Aşçıoğlu, Yaşar Nuri Öztürk, Yılmaz Ulusoy, Yusuf Köse, Zafer Çağlayan, Zeynel AbidinErdem
|
|
|