|
|
|
Tüm Yazıları
 ShareThis
|
Resim Sanatı ve Ayakkabı Ustası
11.08.2012 |
|
|
| Okunma Sayısı : |
3295 |
|
|
| Oy Sayısı : |
1 |
|
|
| Değerlendirme : |
5 |
|
|
| Popülarite : |
0 |
|
|
| Verdiğiniz Puan : |
|
|
|
|
|
|
Resim Sanatı ve Ayakkabı Ustası
Sunay Akın
Müzeyyen Halam anlatır; bayramlaşmak için bizim eve geldiğinde, sokak kapısının eşiğinde otururken bulur beni.
Elimde suluboya takımı, önümde sıralanan mahalle arkadaşlarımın ayakkabılarını boyuyormuşum.
Halam, "Ne yapıyorsun Sunay?" diye sorduğunda, yanıtım şu olmuş:
"Hala benim ayakkabılarım yeni. Neden onlarında güzel ayakkabısı olmasın?"
Herkesin vardır bir bayram ayakkabısı öyküsü.
O unutulmaz heyecanı dizelerde de buluruz:
Paşabahçe'de doğmuşum
Sayı bilmişim sünnet olmuşum
Koynumda pabuçlarım
Uyanık uykular uyumuşum arife geceleri
Sadri Alışık'tır şairimizin adı!...
Ama, o beyazperdedeki başarılı aktörlüğüyle tanınır.
Ressamlığı gibi şairliği de pek bilinmez sanatçının. 1971 yılında, Sadri Alışık'a, sinemada Nasrettin Hoca'yı oynaması teklif edildiğinde, zihinlerden silinmeyecek bir yanıt verir: "Akşehir Gölü'ne çalınan maya yoğurt tutabilir, ama Nasrettin Hoca filmi tutmaz."
Köyün çocukları Nasrettin Hoca'ya bir oyun oynamak isterler.
Hocayı bir şekilde ağaca tırmandırıp, ayakkabılarını çalmayı akıl ederler…
Hoca'nın yoluna çıkan çocuklar, bir ağacı göstererek, "Nasrettin Hoca, biz ağaca çıkmak istedik ama başaramadık.
Sen çıkabilir misin?" derler… "Elbette çıkarım," karşılığını veren Hoca, ayağından çıkardığı ayakkabılarını koynuna koyarak başlar ağaca tırmanmaya…
Oyunları bozulan çocuklar bağırırlar aşağıdan:
"Hoca, neden ayakkabılarını koynuna koydun?" Hoca, tırmandığı ağacın dalarlından birini aralayarak seslenir:
"Ee, ne yaparsınız çocuklar, bakarsınız ağaçtan öte göl görünür!"
Nasrettin Hoca'nın bu ayakkabılı fıkrası pek bilinmez.
Ama Anadolu'nun ayakkabı konulu eski bir fıkrası yüzyıllar geçse de dilden dile aktarılmıştır.
Bu fıkra, bir deyime dönüşmüş iki kelimelik kısaltılmış haliyle bugünlere taşınmış olsa da, öykü zaman içinde unutulur, gider:
Efesli ressam Apelles, Büyük İskender'in resimlerini yapmakla ünlüdür.
Apelles, yaptığı tabloları halka sunup bir perdenin arkasına gizlenerek yorumları dinlemekten çok hoşlanır.
Böylelikle, yapacağı yeni resimler için yeni düşünceler edinmektedir.
Apelles'in sergisini gezen bir ayakkabı ustası, resimlerin birinin karşısında durarak, tablodaki insanların ayakkabıları üzerine eleştiriye başlar…
Ayakkabıcının etrafında toplanan kalabalık merak içinde adamı dinlerken, Apelles de, gizlendiği perdenin arkasından, yapacağı yeni tablolardaki ayakkabı figürleri için söylenenleri can kulağıyla dinler ve bir deftere not eder…
Ayakkabı ustası, uzmanlık alanının dışına çıkıp, resmi sanat açısından ve teknik yönden eleştirmeye de başlayınca, Apelles perdenin arkasından bağırır: "Efendi, haddini bil, çizmeden yukarı çıkma!"
Ressam Apelles'in bu öyküsü unutulmuş olsa da, iki kelimelik bir deyime dönüşen haliyle anlatılır durur günümüzde de: "Çizmeyi aşma!"
Gündelik hayatta kullanılan bu deyime Nazım Hikmet'in itirazı vardır!
Şair Tan gazetesindeki bir yazısında, deyimin öyküsünü anlatırken, ayakkabı ustasının boyacı olduğunu ve çizmedeki parıltıları yanlış bulduğunu, ressamın kendisine hak verip tabloyu düzelttiğini ama ustanın "Pantolondaki kırışıklar da yanlış" demesi üzerine "Çizmeden yukarı çıkma" sözünü söylediği belirtir.
Nazım Hikmet öyküdeki ressamı herhangi biri gibi anlatır, Apelles'in adını anmaz.
İtirazı da şu yöndedir: "Oysaki, kundura boyacısı neden yalnız çizmedeki boya pırıltılarının yanlışlığını anlar da pantolondaki kırışıklıkların biçimsizliğini anlayamaz.
Ya, gerçekten, pantolondaki kırışıklar, bir terzi, gözüne lüzum göstermeyecek kadar, boyacının da görebileceği derecede yanlış çizilmişse?"
Öyküde "çizmeyi aşma" sözüyle, susturulan ne de olsa bir işçidir.! Hayatını emekçilerin düşüncelerini özgürce ifade etmesine, seslerini yükseltmelerine adayan Nazım Hikmet'in, olaya çok farklı bir pencereden bakması ve bu yüzdendir.
Öyle ki, öyküde emekçiden yana olan Nazım hikmet, "Boyacı ağzını açmasın mı? Dedikten sonra, ressamı yerin dibine sokmaktan çekinmez:
"Eğer açmasın, üstüne ödev olmayan şeylere karışmasın, derseniz; siz de karşınızda pantolondaki yanlışlıkları görecek bir terzi olmadığı için boyacının dilinden kurtulmak isteyen bir acemi ve korkak ressamdan başka bir şey değilsiniz demektir."
Sadri Alışık'ın dizileriyle koyalım son noktamızı:
Paspası içeri koydum
Gelen ayağını değil
Gönlünü yuğsun diye
İşe yaramadı
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| Tüm yazıları |
|
ShareThis
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Türk Liderler:
Abbas Güçlü, Adil Karaağaç, Ali Ağaoğlu, <Ali Kibar, Adnan Nas, Adnan Polat, Adnan Şenses, Ahmet Başar, Ahmet Esen, Alber Bilen ,Ahmet Cemal Kura, Ali Abalıoğlu, Ali Naci Karacan, Ali Sabancı, Ali Koç, Ali Saydam, Ali Talip Özdemir, Ali Üstay, Arman Manukyan, Arzuhan Yalçındağ, Asaf Güneri, Atila Şenol, Attila Özdemiroğlu, Avni Çelik, Ayduk Koray, Aydın Ayaydın, Aydın Boysan, Ayhan Bermek, AyşeKulin, Ayten Gökçer, Başaran Ulusoy, BedrettinDalan, Bedri Baykam, Berhan Şimşek, BetülMardin, Bülend Özaydınlı, Bülent Akarcalı, Bülent Eczacıbaşı, Bülent Şenver, CağvitÇağlar, Can Ataklı, Can Dikmen, Can Has, Can Kıraç, Canan Edipoğlu, Celalettin Vardarsuyu, Cengiz Kaptanoğlu, Cevdetİnci, Çoşkun Ural, Cüneyt Asan, Cünety Ülsever, Çağlayan Arkan, Çetin Gezgincan, DenizAdanalı, Deniz Kurtsan, Didem Demirkent, Dilek Sabancı, Dr. Oktay Duran, Ege Cansel, Em. Org. Çevik Bir, Emre Berkin, Engin Akçakoca, Enver Ören, Erdal Aksoy, Erdoğan Demirören, ErhanKurdoğlu, Erkan Mumcu, Erkut Yücaoğlu, Ergun Özakat, Ergun Özen, Erol Üçer, Ersin Arıoğlu, Ersin Faralyalı, Ersin Özince, Ethem Sancak, Fatih Altaylı, Fatih Terim, Ferit Şahenk, Ferruh Tanay,Feyhan Kalpaklıoğlu, Feyyaz Berker, Fuat Miras, Fuat Süren, Füsun Önal, Göksel Kortay, Güler Sabancı, Güngör Kaymak, Hakan Ateş, Halit Soydan, Halit Kıvanç, Haluk Okutur, Haluk Şahin, Hamdi Akın, Hasan Güleşçi, HayrettinKaraca, Hazım Kantarcı, Hilmi Özkök, Hüsamettin Kavi, Hüseyin Kıvrıkoğlu, Hüsnü Özyeğin, Işın Çelebi, İbrahim Arıkan, İbrahim Betil, İbrahim Bodur, İbrahim Cevahir, İbrahim Kefeli, İdris Yamantürk, İhsan Kalkavan, İshak Alaton, İsmet Acar, İzzet Garih, İzzet Günay, İzzet Özilhan, JakKamhi, Kazım Taşkent, Kemal Köprülü, Kemal Şahin, Leyla Alaton Günyeli, LeylaUmar, Lucien Arkas, Mahfi Eğilmez, MehmetAli Birand, Mehmet Ali Yalçındağ, Mehmet Başer, Mehmet Günyeli, Mehmet Huntürk, Mehmet Keçeciler, Mehmet Kutman, Mehmet Şuhubi, Melih Aşık, Meltem Kurtsan, Mesut Erez, Metin Kalkavan, Metin Kaşo, Muharrem Kayhan, Muhtar Kent, Murat Akdoğan, Murat Dedeman, MuratVargı, Mustafa Koç, Mustafa Özyürek, Mustafa Sarıgül, Mustafa Süzer, Mümtaz Soysal, Nafi Güral, Nail Keçili, Nasuh Mahruki, Nebil Özgentürk, Neşe Erberk, Nevval Sevindi, Nezih Demirkent, Nihat Boytüzün, Nihat Gökyiğit, Nihat Sırdar, Niyazi Önen, Nur Ger, Nurettin Çarmıklı, Nuri Çolakoğlu, Nüzhet Kandemir, Oğuz Gürsel, Oktay Duran, Oktay Ekşi, Oktay Varlıer, Osman Birsel, Osman Şevket Çarmıklı, Ozan Diren, Özen Göksel, ÖzdemirErdoğan, Özhan Erem, Pervin Kaşo, R.BülentTarhan, Raffi Portakal, Rahmi Koç, Rauf Denktaş, Refik Baydur, Rıfat Hisarcıklıoğlu, SakıpSabancı, Samsa Karamehmet, Savaş Ünal, SedatAloğlu, Sefa Sirmen, Selçuk Alagöz, SelçukYaşar, Selim Seval, Semih Saygıner, SerdarBilgili, Sevan Bıçakçı, Sevgi Gönül, Sezen Cumhur Önal, SinanAygün, Suna Kıraç, Süha Derbent, Süleyman Demirel, ŞadanKalkavan, Şadi Gücüm, Şahin Tulga, Şakir Eczacıbaşı, Şarık Tara, Şerif Kaynar, ŞevketSabancı, Tan Sağtürk, Taner Ayhan, Tanıl Küçük, Tanju Argun, Tansu Yeğen, TavacıRecep Usta, Tayfun Okter, Tevfik Altınok, Tezcan Yaramancı, Tinaz Titiz, Tuna Beklevic, Tuncay Özilhan, Türkan Saylan, Uğur Dündar, Uluç Gürkan, Umur Talu, Ümit Tokçan, Üzeyir Garih, Vehbi Koç, Vitali Hakko, Vural Öger, Yaşar Aşçıoğlu, Yaşar Nuri Öztürk, Yılmaz Ulusoy, Yusuf Köse, Zafer Çağlayan, Zeynel AbidinErdem
|
|
|