Ziynet Odası       Odam Olsun       Türklider Odaları       Sizin Odalarınız       Sohbet Odası       TV Odası       E-Kitap Odası       BŞenver       Gazete Odası       iPad       Hakkımızda       Şifremi Unuttum   

 

Doğan Hızlan Gözüyle 



Tüm Yazıları
       ShareThis

 

Bir mekânın biyografisi olur mu?
06.09.2011
Okunma Sayısı : 5443
Oy Sayısı : 2
Değerlendirme : 5
Popülarite : 1,51
Verdiğiniz Puan :
 

 



Bir mekânın biyografisi olur mu?


BANA göre olur.

Niçin olduğunun gerekçelerini sıraladığımda sizin de bana katılacağınızı umuyorum.


İngiltere'deki Abbey Road Stüdyoları'nın 80 yıllık tarihini (*) okuduktan sonra kesin kararımı verdim: "Evet, mekânların da biyografisi olur."


Çok kullandığımız, bir deyişi anımsadım: Bu duvarların dili olsa...
Bu stüdyoların duvarları dillense, 80 yılın müzik ve müzikçi tarihini bir masal güzelliğinde bize aktarırdı.
Stüdyodaki ilk kayıt 12 Kasım 1931'de yapılmış.

Sir Edward Elgar (1857-1934), kendi eseri 'Land of Hope and Glory'yi çalan Londra Senfoni Orkestrası'nı yönetmiş. Andrew Walter adında bir mühendis birkaç yıl önce, aynı stüdyoda kaydedilmiş Paul Robeson'un (1898-1976) dört plağını keşfetmiş. Kayıt tarihi, Eylül 1931.


* * *


HOŞ bir fotoğraf.
75 yaşındaki Elgar'ın yanında 16 yaşındaki Yehudi Menuhin, Elgar'ın keman konçertosunun kaydını yapmadan önce merdivenlerde yan yana poz vermişler.


EMI'nin ilk dijital kaydının bestecisi Claude Debussy, parçası Images, Londra Senfoni Orkestrası'nın şefi Andre Previn.
Previn, kayıttan sonra şöyle demiş: "Abbey Road'da ilk dijital kayıt olduğunu söylediklerinde, ne demek istediklerini asla anlamadım."
Popüler kültür tarihi içinde diğer meşhur fotoğraf: 
Boş bir caddenin yaya yolunda yürüyen dört adam.. En arkada blue jean (kot) takım giymiş saç-sakal karışık bir adam, onun önünde sırasıyla füme, siyah ve beyaz takım elbiseler giymiş üç adam daha. Birisinin ayakları çıplak... Meşhur rock müzik grubu The Beatles'ın ünlü Abbey Road albümünün kapağı, aynı caddeden geçen milyonlarca insan tarafından tekrarlanmıştır sanırım.


Bundan birkaç ay önce, bu meşhur fotoğrafta görünen 'sıradan' bir adamın haberi bile günlerce gazetelerde çıkmıştı... 
Tahmin edeceğiniz üzere, sadece The Beatles değil, müzik dünyasının birçok ünlü ismi bu stüdyolarda kayıt yapmışlar. Bakın aralarında  kimler var? Pablo Casals, Elisabeth Schwarzkope, Alfred Cortot, Janet Baker, Sir Adrian Boult, Placido Domingo, Dame Kiri Te Kanawa, Angela Gheorghiu, Roberto Alagna, Antonio Pappano. Stüdyolardaki önemli mühendislerin, teknik adamların da adları var.
Müzik tarihinin akla gelen ilk ve en meşhur stüdyolarından biri olan Abbey Road Stüdyoları'nda bugün turistik geziler bile düzenlendiği gibi, hâlâ pop müzik veya rock müzik dünyasının beğenilen grupları özel icralar düzenliyorlar.

Stüdyoda görüntülü ve canlı kayıt yapılırken bu görüntüler hem DVD olarak hem müzik albümü olarak yayımlanıyor. Sözünü ettiğim konserlere bugün televizyonlarda bile rastlayabiliyorsunuz. Yukarıda da andığım, The Beatles'ın albüm kapağının ünlü televizyon dizisi Simpsonlar tarafından parodisi bile yapıldı...


* * *


GELELİM bizim arşivciliğe ve tarihçiliğe yönelik göçebe bakışımıza...


Gençliğimde Yeşilköy sapağından dönerken plak fabrikasının -stüdyosunun mu desem- adının yer aldığı bir madenî levhaya rastlardım, sonra ne oldu bilemiyorum.


Yıllar önce, çocukluğumda, gençliğimde Sirkeci'den, Tünel'den, Yüksek Kaldırım'dan aldığım yerli plakları belleğimde tazeledim. 
Sahibinin Sesi, Odeon, Columbia markaları altında çıkardı. Şimdi Odeon markasını taşıyanlar yeniden CD olarak, müzik mağazalarında satılıyor.

O zamanın plak kayıt stüdyolarının sahibi kimdi?

Çalışan mühendislerin, teknik adamların adlarını öğrenmek istiyorum. Tabii öğrenebilmek mümkün mü bilemiyorum. Stüdyoda ilk kayıt ne zaman gerçekleştirilmişti?

Kurum bir fotoğraf albümü yapmış mı?

Orada karşılaşan sanatçıların aralarındaki konuşmalardan birkaçı aktarılsa güzel olmaz mı?
Sanatçıların sahne ötesi dünyalarından görüntüler ve anılar da hem müzik ve müzik teknolojisi tarihimiz hem de sanatçıların kişiliği açısından belgesel değeri taşır.


Ben sadece plak stüdyo kayıtlarını merak etmiyorum, ilk radyo binasının kuruluşundan bugüne kadar olan bütün aşamaları da öğrenmek arzusundayım.


* * *


YAZIYI okuduktan sonra yazımın adını yadırgamadınız herhalde.
Mekânların da biyografisi olurmuş.


Bir not düşmeliyim: 80 yıllık stüdyonun tarihinin yer aldığı dergi de 88 yıldır yayımlanıyor.

(*) 80th Anniversary. The Complete Classical History of Abbey Road. From Elgar to Now, s.31, Gramophone, September 2011.

Kötü         Çok İyi  Oyla  
  Geri  |  Arkadaşıma Gönder  |  Yazıcı Dostu
 
Tüm yazıları
ShareThis

    Hayat Verenler : Microsoft    HP Türkiye    PBS Bilişim    SAY Ajans    SFS - MAN    Superonline       

Türk Liderler:

Abbas Güçlü, Adil Karaağaç, Ali Ağaoğlu, <Ali Kibar, Adnan Nas, Adnan Polat, Adnan Şenses, Ahmet Başar, Ahmet Esen, Alber Bilen ,Ahmet Cemal Kura, Ali Abalıoğlu, Ali Naci Karacan, Ali Sabancı, Ali Koç, Ali Saydam, Ali Talip Özdemir, Ali Üstay, Arman Manukyan, Arzuhan Yalçındağ, Asaf Güneri, Atila Şenol, Attila Özdemiroğlu, Avni Çelik, Ayduk Koray, Aydın Ayaydın, Aydın Boysan, Ayhan Bermek, AyşeKulin, Ayten Gökçer, Başaran Ulusoy, BedrettinDalan, Bedri Baykam, Berhan Şimşek, BetülMardin, Bülend Özaydınlı, Bülent Akarcalı, Bülent Eczacıbaşı, Bülent Şenver, CağvitÇağlar, Can Ataklı, Can Dikmen, Can Has, Can Kıraç, Canan Edipoğlu, Celalettin Vardarsuyu, Cengiz Kaptanoğlu, Cevdetİnci, Çoşkun Ural, Cüneyt Asan, Cünety Ülsever, Çağlayan Arkan, Çetin Gezgincan, DenizAdanalı, Deniz Kurtsan, Didem Demirkent, Dilek Sabancı, Dr. Oktay Duran, Ege Cansel, Em. Org. Çevik Bir, Emre Berkin, Engin Akçakoca, Enver Ören, Erdal Aksoy, Erdoğan Demirören, ErhanKurdoğlu, Erkan Mumcu, Erkut Yücaoğlu, Ergun Özakat, Ergun Özen, Erol Üçer, Ersin Arıoğlu, Ersin Faralyalı, Ersin Özince, Ethem Sancak, Fatih Altaylı, Fatih Terim, Ferit Şahenk, Ferruh Tanay,Feyhan Kalpaklıoğlu, Feyyaz Berker, Fuat Miras, Fuat Süren, Füsun Önal, Göksel Kortay, Güler Sabancı, Güngör Kaymak, Hakan Ateş, Halit Soydan, Halit Kıvanç, Haluk Okutur, Haluk Şahin, Hamdi Akın, Hasan Güleşçi, HayrettinKaraca, Hazım Kantarcı, Hilmi Özkök, Hüsamettin Kavi, Hüseyin Kıvrıkoğlu, Hüsnü Özyeğin, Işın Çelebi, İbrahim Arıkan, İbrahim Betil, İbrahim Bodur, İbrahim Cevahir, İbrahim Kefeli, İdris Yamantürk, İhsan Kalkavan, İshak Alaton, İsmet Acar, İzzet Garih, İzzet Günay, İzzet Özilhan, JakKamhi, Kazım Taşkent, Kemal Köprülü, Kemal Şahin, Leyla Alaton Günyeli, LeylaUmar, Lucien Arkas, Mahfi Eğilmez, MehmetAli Birand, Mehmet Ali Yalçındağ, Mehmet Başer, Mehmet Günyeli, Mehmet Huntürk, Mehmet Keçeciler, Mehmet Kutman, Mehmet Şuhubi, Melih Aşık, Meltem Kurtsan, Mesut Erez, Metin Kalkavan, Metin Kaşo, Muharrem Kayhan, Muhtar Kent, Murat Akdoğan, Murat Dedeman, MuratVargı, Mustafa Koç, Mustafa Özyürek, Mustafa Sarıgül, Mustafa Süzer, Mümtaz Soysal, Nafi Güral, Nail Keçili, Nasuh Mahruki, Nebil Özgentürk, Neşe Erberk, Nevval Sevindi, Nezih Demirkent, Nihat Boytüzün, Nihat Gökyiğit, Nihat Sırdar, Niyazi Önen, Nur Ger, Nurettin Çarmıklı, Nuri Çolakoğlu, Nüzhet Kandemir, Oğuz Gürsel, Oktay Duran, Oktay Ekşi, Oktay Varlıer, Osman Birsel, Osman Şevket Çarmıklı, Ozan Diren, Özen Göksel, ÖzdemirErdoğan, Özhan Erem, Pervin Kaşo, R.BülentTarhan, Raffi Portakal, Rahmi Koç, Rauf Denktaş, Refik Baydur, Rıfat Hisarcıklıoğlu, SakıpSabancı, Samsa Karamehmet, Savaş Ünal, SedatAloğlu, Sefa Sirmen, Selçuk Alagöz, SelçukYaşar, Selim Seval, Semih Saygıner, SerdarBilgili, Sevan Bıçakçı, Sevgi Gönül, Sezen Cumhur Önal, SinanAygün, Suna Kıraç, Süha Derbent, Süleyman Demirel, ŞadanKalkavan, Şadi Gücüm, Şahin Tulga, Şakir Eczacıbaşı, Şarık Tara, Şerif Kaynar, ŞevketSabancı, Tan Sağtürk, Taner Ayhan, Tanıl Küçük, Tanju Argun, Tansu Yeğen, TavacıRecep Usta, Tayfun Okter, Tevfik Altınok, Tezcan Yaramancı, Tinaz Titiz, Tuna Beklevic, Tuncay Özilhan, Türkan Saylan, Uğur Dündar, Uluç Gürkan, Umur Talu, Ümit Tokçan, Üzeyir Garih, Vehbi Koç, Vitali Hakko, Vural Öger, Yaşar Aşçıoğlu, Yaşar Nuri Öztürk, Yılmaz Ulusoy, Yusuf Köse, Zafer Çağlayan, Zeynel AbidinErdem

Tecrübeleriniz ve birikimleriniz toprak olmasın @ Copyright 2004 turklider.org