|
|
|
Tüm Yazıları
 ShareThis
|
Millet, milli gelirden fazla harcama yapabilir
19.07.2009 |
|
|
| Okunma Sayısı : |
7093 |
|
|
| Oy Sayısı : |
2 |
|
|
| Değerlendirme : |
5 |
|
|
| Popülarite : |
1,51 |
|
|
| Verdiğiniz Puan : |
|
|
|
|
|
|
Millet, milli gelirden fazla harcama yapabilir
Ege Cansen
ÖNCE milli gelir ile milletin harcamaları arasındaki farkı anlatayım.
Milli gelir, milletin yarattığı dönemsel katma değerdir.
İki yolla hesaplanır.
1. Harcamalar
2. Üretim.
Bu iki hesabın sonucu aynı değildir.
Aralarında "cari denge" ile "stok değişmeleri" toplamı kadar fark vardır.
Gelirden fazla (veya az) harcama, aileler için de geçerlidir.
Bir ailenin yıllık geliri ile yıllık harcaması da eşit olmayabilir.
Aile, borçlanarak veya hazırdan yiyerek, gelirinden çok yatırım ve tüketim harcaması yapabilir.
Milletler de yurt dışından borçlanarak veya eldeki mal stoklarını tüketerek, gelirlerin fazla harcama yapabilir.
Pek tabii bunun tersi de doğrudur.
Milletler de gelirlerinden daha az harcama yapabilir.
Mesela uzun yıllardır Amerikan halkı, gelirinden çok; Çin halkı da gelirinden az harcamaktadır.
Bir milletin yaptığı tüketim ve yatırım harcamaları toplamında, aşağıdaki düzeltmeler yapılarak milli gelir hesaplanır.
1. Cari açık artması, milli geliri azaltır.
2. Cari açık azalması, milli geliri arttırır.
3. Stok artması, milli geliri arttırır.
4. Stok azalması, milli geliri azaltır.
Geçen hafta açıklanan milli gelir hesapları, cari açığın geçen yıla göre azalmasının milli geliri %7 kadar arttırdığını gösteriyordu.
Yani geçen yıla göre daha az "el parası" harcamışız.
Stok değişmelerinde de tersi olmuş. Fabrikalar ve tüccar stoklarını azaltmış.
Yani halkın satın aldığı malların bir kısmı, bu yıl üretilmemiş.
Geçen yıl üretilmiş, bu yıl tüketilmiş. Dolayısıyla stok azalmasını, harcamalardan düşmek gerek. Bu stok azalması da milli gelirin kabaca % 7'sine eşit. Toplam etki sıfır.
Milli gelirdeki azalmanın sebebi, özel kesimin yatırım ve tüketim harcamalarını kısması olmuş.
Şimdi geldik bu sohbetin en kafa karıştıran sorusuna.
Milli gelir azaldığı için mi tüketim ve yatırım harcamaları azalmış, yoksa yukarıdaki hesapta anlatılana göre harcamalar azaldığı için mi milli gelir düşmüş?
Bu, tam bir yumurta tavuk hikâyesidir. İkisi de doğrudur.
Hem dün, harcamalar azaldığı için milli gelir düşmüş hem de bugün, milli gelir düştüğü için harcamalar azalıyor.
Bu gibi birbirini besleyen sebep-sonuç ilişkilerine "döngü" veya "sarmal" denir.
Bir ulusal ekonomi veya dünya ekonomisi böyle bir döngüye kapılınca, ortaya "deflâsyon-depresyon" sarmalı çıkabilir.
Yani hem fiyatlar genel seviyesi düşer hem de üretim yani milli gelir azalır.
Bu işin çaresi "halkın harcamaktan korktuğu parasını, devletin harcamasıdır".
Buna, çarenin müellifi büyük usta Keynes'in adına izafeten "Keynesgil" yaklaşım adı verilmiştir.
Son Söz: Kriz, üretimi değil, harcamayı arttırarak aşılır.
.
.
.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| Tüm yazıları |
|
ShareThis
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Türk Liderler:
Abbas Güçlü, Adil Karaağaç, Ali Ağaoğlu, <Ali Kibar, Adnan Nas, Adnan Polat, Adnan Şenses, Ahmet Başar, Ahmet Esen, Alber Bilen ,Ahmet Cemal Kura, Ali Abalıoğlu, Ali Naci Karacan, Ali Sabancı, Ali Koç, Ali Saydam, Ali Talip Özdemir, Ali Üstay, Arman Manukyan, Arzuhan Yalçındağ, Asaf Güneri, Atila Şenol, Attila Özdemiroğlu, Avni Çelik, Ayduk Koray, Aydın Ayaydın, Aydın Boysan, Ayhan Bermek, AyşeKulin, Ayten Gökçer, Başaran Ulusoy, BedrettinDalan, Bedri Baykam, Berhan Şimşek, BetülMardin, Bülend Özaydınlı, Bülent Akarcalı, Bülent Eczacıbaşı, Bülent Şenver, CağvitÇağlar, Can Ataklı, Can Dikmen, Can Has, Can Kıraç, Canan Edipoğlu, Celalettin Vardarsuyu, Cengiz Kaptanoğlu, Cevdetİnci, Çoşkun Ural, Cüneyt Asan, Cünety Ülsever, Çağlayan Arkan, Çetin Gezgincan, DenizAdanalı, Deniz Kurtsan, Didem Demirkent, Dilek Sabancı, Dr. Oktay Duran, Ege Cansel, Em. Org. Çevik Bir, Emre Berkin, Engin Akçakoca, Enver Ören, Erdal Aksoy, Erdoğan Demirören, ErhanKurdoğlu, Erkan Mumcu, Erkut Yücaoğlu, Ergun Özakat, Ergun Özen, Erol Üçer, Ersin Arıoğlu, Ersin Faralyalı, Ersin Özince, Ethem Sancak, Fatih Altaylı, Fatih Terim, Ferit Şahenk, Ferruh Tanay,Feyhan Kalpaklıoğlu, Feyyaz Berker, Fuat Miras, Fuat Süren, Füsun Önal, Göksel Kortay, Güler Sabancı, Güngör Kaymak, Hakan Ateş, Halit Soydan, Halit Kıvanç, Haluk Okutur, Haluk Şahin, Hamdi Akın, Hasan Güleşçi, HayrettinKaraca, Hazım Kantarcı, Hilmi Özkök, Hüsamettin Kavi, Hüseyin Kıvrıkoğlu, Hüsnü Özyeğin, Işın Çelebi, İbrahim Arıkan, İbrahim Betil, İbrahim Bodur, İbrahim Cevahir, İbrahim Kefeli, İdris Yamantürk, İhsan Kalkavan, İshak Alaton, İsmet Acar, İzzet Garih, İzzet Günay, İzzet Özilhan, JakKamhi, Kazım Taşkent, Kemal Köprülü, Kemal Şahin, Leyla Alaton Günyeli, LeylaUmar, Lucien Arkas, Mahfi Eğilmez, MehmetAli Birand, Mehmet Ali Yalçındağ, Mehmet Başer, Mehmet Günyeli, Mehmet Huntürk, Mehmet Keçeciler, Mehmet Kutman, Mehmet Şuhubi, Melih Aşık, Meltem Kurtsan, Mesut Erez, Metin Kalkavan, Metin Kaşo, Muharrem Kayhan, Muhtar Kent, Murat Akdoğan, Murat Dedeman, MuratVargı, Mustafa Koç, Mustafa Özyürek, Mustafa Sarıgül, Mustafa Süzer, Mümtaz Soysal, Nafi Güral, Nail Keçili, Nasuh Mahruki, Nebil Özgentürk, Neşe Erberk, Nevval Sevindi, Nezih Demirkent, Nihat Boytüzün, Nihat Gökyiğit, Nihat Sırdar, Niyazi Önen, Nur Ger, Nurettin Çarmıklı, Nuri Çolakoğlu, Nüzhet Kandemir, Oğuz Gürsel, Oktay Duran, Oktay Ekşi, Oktay Varlıer, Osman Birsel, Osman Şevket Çarmıklı, Ozan Diren, Özen Göksel, ÖzdemirErdoğan, Özhan Erem, Pervin Kaşo, R.BülentTarhan, Raffi Portakal, Rahmi Koç, Rauf Denktaş, Refik Baydur, Rıfat Hisarcıklıoğlu, SakıpSabancı, Samsa Karamehmet, Savaş Ünal, SedatAloğlu, Sefa Sirmen, Selçuk Alagöz, SelçukYaşar, Selim Seval, Semih Saygıner, SerdarBilgili, Sevan Bıçakçı, Sevgi Gönül, Sezen Cumhur Önal, SinanAygün, Suna Kıraç, Süha Derbent, Süleyman Demirel, ŞadanKalkavan, Şadi Gücüm, Şahin Tulga, Şakir Eczacıbaşı, Şarık Tara, Şerif Kaynar, ŞevketSabancı, Tan Sağtürk, Taner Ayhan, Tanıl Küçük, Tanju Argun, Tansu Yeğen, TavacıRecep Usta, Tayfun Okter, Tevfik Altınok, Tezcan Yaramancı, Tinaz Titiz, Tuna Beklevic, Tuncay Özilhan, Türkan Saylan, Uğur Dündar, Uluç Gürkan, Umur Talu, Ümit Tokçan, Üzeyir Garih, Vehbi Koç, Vitali Hakko, Vural Öger, Yaşar Aşçıoğlu, Yaşar Nuri Öztürk, Yılmaz Ulusoy, Yusuf Köse, Zafer Çağlayan, Zeynel AbidinErdem
|
|
|