|
|
|
Tüm Yazıları
 ShareThis
|
Türkiye dolar basıyor
26.08.2019 |
|
|
| Okunma Sayısı : |
8614 |
|
|
| Oy Sayısı : |
2 |
|
|
| Değerlendirme : |
5 |
|
|
| Popülarite : |
1,51 |
|
|
| Verdiğiniz Puan : |
|
|
|
|
|
|
Türkiye dolar basıyor
Türk bankalarında (İslami olanlar dâhil) 216 milyar dolar DTH "Döviz Tevdiat Hesabı" var.
Bunun bir kısmı gerçek, bir kısmı tüzel kişilere ait.
Diğer bir tasnifle, bu 216 milyar dolarlık mevduatın sahiplerinin bir kısmı Türkiye'de yerleşikken, bir kısmının ikametgâhı yurt dışındadır.
Dikkatinizi, bugün irdeleyeceğim konunun esasından uzaklaştırmamak için bu 216 milyar dolarlık DTH'nin detayına girmeyeceğim.
Mevduat "vedia" dan gelir. Emin bir kimseye (bir kuruma, mesela bankaya) tevdi edilmiş, "sakla bunu, aman başına bir şey gelmesin" diye emanet edilmiş kıymetli bir şeydir.
Ancak bu 216 milyar dolar DTH, bankaların "döviz varlığı" değil "döviz borcu" dur.
Yani bankalarda 216 milyar dolar kuzu kuzu yatmamaktadır.
Bankaların daha geniş kapsamıyla Türkiye'nin
(Merkez Bankası + Bankalar + şirketler + kişilerin) "döviz varlığı/rezervi"
taş çatlasın 100 milyar doları geçmez.
Gerisi döviz değil, dövizli alacaktır.
FAİZSİZ MEVDUAT OLABİLİR AMA FAİZSİZ KREDİ OLMAZ
DTH kabul eden bankalar, bu dövizlerden gelir sağlamak amacıyla bunların çoğunu "firmalara" faiz karşılığında borç verir.
Yani elinden çıkarır.
Çünkü bankanın öncelikle ödemesi gereken memur maaşları ve sair işletme giderleri vardır.
İkincisi, kredi olarak verilen paraların bir kısmı geri gelmez.
Bunun için bir "iç sigorta" kurulması gerekir.
Ödünçlerden alınan faizin bir kısmı işte bu sigortanın primidir.
Üçüncüsü, mevduat sahipleri az da olsa paralarının bir faiz getirmesini bekler.
(Gerçi bugünlerde Avrupa'da böyle bir beklenti yoktur. Ama uzun vadede olacaktır.)
Dördüncüsü banka sahipleri temettü ister.
Hâsılı kelâm, tasarruf sahibinin yatırdığı mevduatın (ister döviz, ister TL olsun) kabaca %80'i banka tarafından firmalara,
ya doları SWAP ile TL'ye dönüşüp, ya da döviz cinsinden ödünç verilir.
Ödünç verilen para "buharlaşmaz".
Yurt dışına çıkmayan kısmı, bankacılık sistemi içinde "ticari mevduata" dönüşür.
Onun da %80'i yine ödünç verilir.
BANKA PARASI
Yukarıda anlattığım zincirleme sürece "bankaların para yaratması" denir.
Yani genelde sanıldığı gibi parayı sadece Merkez Bankası basmaz (yaratmaz).
Bankalar da "basar/yaratır".
Hatta gerçek ve tüzel kişiler de (senet imzalayarak veya söz vererek) para basar/yaratır.
Şimdi geldik Türkiye gerçeğine: Türkiye "çift paralı" bir ülkedir.
Yani bu ülkede vergi ödeme dışında, alışverişte, tasarrufta, maliyet hesaplamada, fiyatlandırmada, akçeli sözleşmelerde TL ile birlikte ve hatta çoğunlukla döviz kullanılmaktadır.
Bu yüzden Türk bankaları "döviz tevdiatı" kabul eder olmuştur.
Ama "tek paralı" mesela Avrupa veya Amerika'da hane halkının "Döviz Tevdiat Hesabı" yoktur.
Bu yüzden Avrupa bankaları sadece Euro yaratabilir ama dolar veya Japon Yen'i yaratamaz.
Hâlbuki Türk bankaları "Döviz Tevdiat Hesabı"açabildiği için dolar veya Euro yaratabilmektedir.
Pek tabii yaratılan bu dövizler nakit değil kayıttır.
Birçok kimsenin aklını kurcalayan "ülkeye giren net dövizden fazla DTH artışı nasıl olabiliyor?" sorusuna benim bulabildiğim cevap budur.
Bir panik yaşanmadığı sürece, Türk bankaları döviz yaratmaya devam edecektir.
Son söz: Bilmenin sakıncası, bilmemekten azdır.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| Tüm yazıları |
|
ShareThis
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Türk Liderler:
Abbas Güçlü, Adil Karaağaç, Ali Ağaoğlu, <Ali Kibar, Adnan Nas, Adnan Polat, Adnan Şenses, Ahmet Başar, Ahmet Esen, Alber Bilen ,Ahmet Cemal Kura, Ali Abalıoğlu, Ali Naci Karacan, Ali Sabancı, Ali Koç, Ali Saydam, Ali Talip Özdemir, Ali Üstay, Arman Manukyan, Arzuhan Yalçındağ, Asaf Güneri, Atila Şenol, Attila Özdemiroğlu, Avni Çelik, Ayduk Koray, Aydın Ayaydın, Aydın Boysan, Ayhan Bermek, AyşeKulin, Ayten Gökçer, Başaran Ulusoy, BedrettinDalan, Bedri Baykam, Berhan Şimşek, BetülMardin, Bülend Özaydınlı, Bülent Akarcalı, Bülent Eczacıbaşı, Bülent Şenver, CağvitÇağlar, Can Ataklı, Can Dikmen, Can Has, Can Kıraç, Canan Edipoğlu, Celalettin Vardarsuyu, Cengiz Kaptanoğlu, Cevdetİnci, Çoşkun Ural, Cüneyt Asan, Cünety Ülsever, Çağlayan Arkan, Çetin Gezgincan, DenizAdanalı, Deniz Kurtsan, Didem Demirkent, Dilek Sabancı, Dr. Oktay Duran, Ege Cansel, Em. Org. Çevik Bir, Emre Berkin, Engin Akçakoca, Enver Ören, Erdal Aksoy, Erdoğan Demirören, ErhanKurdoğlu, Erkan Mumcu, Erkut Yücaoğlu, Ergun Özakat, Ergun Özen, Erol Üçer, Ersin Arıoğlu, Ersin Faralyalı, Ersin Özince, Ethem Sancak, Fatih Altaylı, Fatih Terim, Ferit Şahenk, Ferruh Tanay,Feyhan Kalpaklıoğlu, Feyyaz Berker, Fuat Miras, Fuat Süren, Füsun Önal, Göksel Kortay, Güler Sabancı, Güngör Kaymak, Hakan Ateş, Halit Soydan, Halit Kıvanç, Haluk Okutur, Haluk Şahin, Hamdi Akın, Hasan Güleşçi, HayrettinKaraca, Hazım Kantarcı, Hilmi Özkök, Hüsamettin Kavi, Hüseyin Kıvrıkoğlu, Hüsnü Özyeğin, Işın Çelebi, İbrahim Arıkan, İbrahim Betil, İbrahim Bodur, İbrahim Cevahir, İbrahim Kefeli, İdris Yamantürk, İhsan Kalkavan, İshak Alaton, İsmet Acar, İzzet Garih, İzzet Günay, İzzet Özilhan, JakKamhi, Kazım Taşkent, Kemal Köprülü, Kemal Şahin, Leyla Alaton Günyeli, LeylaUmar, Lucien Arkas, Mahfi Eğilmez, MehmetAli Birand, Mehmet Ali Yalçındağ, Mehmet Başer, Mehmet Günyeli, Mehmet Huntürk, Mehmet Keçeciler, Mehmet Kutman, Mehmet Şuhubi, Melih Aşık, Meltem Kurtsan, Mesut Erez, Metin Kalkavan, Metin Kaşo, Muharrem Kayhan, Muhtar Kent, Murat Akdoğan, Murat Dedeman, MuratVargı, Mustafa Koç, Mustafa Özyürek, Mustafa Sarıgül, Mustafa Süzer, Mümtaz Soysal, Nafi Güral, Nail Keçili, Nasuh Mahruki, Nebil Özgentürk, Neşe Erberk, Nevval Sevindi, Nezih Demirkent, Nihat Boytüzün, Nihat Gökyiğit, Nihat Sırdar, Niyazi Önen, Nur Ger, Nurettin Çarmıklı, Nuri Çolakoğlu, Nüzhet Kandemir, Oğuz Gürsel, Oktay Duran, Oktay Ekşi, Oktay Varlıer, Osman Birsel, Osman Şevket Çarmıklı, Ozan Diren, Özen Göksel, ÖzdemirErdoğan, Özhan Erem, Pervin Kaşo, R.BülentTarhan, Raffi Portakal, Rahmi Koç, Rauf Denktaş, Refik Baydur, Rıfat Hisarcıklıoğlu, SakıpSabancı, Samsa Karamehmet, Savaş Ünal, SedatAloğlu, Sefa Sirmen, Selçuk Alagöz, SelçukYaşar, Selim Seval, Semih Saygıner, SerdarBilgili, Sevan Bıçakçı, Sevgi Gönül, Sezen Cumhur Önal, SinanAygün, Suna Kıraç, Süha Derbent, Süleyman Demirel, ŞadanKalkavan, Şadi Gücüm, Şahin Tulga, Şakir Eczacıbaşı, Şarık Tara, Şerif Kaynar, ŞevketSabancı, Tan Sağtürk, Taner Ayhan, Tanıl Küçük, Tanju Argun, Tansu Yeğen, TavacıRecep Usta, Tayfun Okter, Tevfik Altınok, Tezcan Yaramancı, Tinaz Titiz, Tuna Beklevic, Tuncay Özilhan, Türkan Saylan, Uğur Dündar, Uluç Gürkan, Umur Talu, Ümit Tokçan, Üzeyir Garih, Vehbi Koç, Vitali Hakko, Vural Öger, Yaşar Aşçıoğlu, Yaşar Nuri Öztürk, Yılmaz Ulusoy, Yusuf Köse, Zafer Çağlayan, Zeynel AbidinErdem
|
|
|