|
|
|
|
Zeynel Abidin Erdem Gözüyle
|
|
|
|
|
Tüm Yazıları
 ShareThis
|
Afrika'nın Parlayan Yıldızı: SUDAN
13.04.2011 |
|
|
| Okunma Sayısı : |
6850 |
|
|
| Oy Sayısı : |
0 |
|
|
| Değerlendirme : |
0 |
|
|
| Popülarite : |
|
|
|
| Verdiğiniz Puan : |
|
|
|
|
|
|
 Yüzölçümü bakımından Afrika'nın en büyük ülkesi olan Sudan'ın ekonomisi son zamanlarda uygulanan bilimsel çalışmalar, akıcı kararlar ve siyasi istikrar sonucu büyük gelişmeler gösteriyor. Doksanlı yılların başlarında yüzde 114 civarında olan enflasyon oranı 2003 yılında yüzde 8.8'e kadar indi. Söz konusu durum son yıllarda yabancı yatırımcıların ilgisini ülkeye yönlendirmelerini destekledi. Petrol üretiminin yanı sıra, susam, büyükbaş hayvan, pamuk ve zamk önemli ihracat girdisini oluşturuyor. Tekstil, şeker, gıda, deri, çimento ve inşaat malzemeleri ülkenin önde gelen sanayi sektörü ürünleri olarak göze çarpıyor.
Sudan'da özelleştirme ve ekonomik reformlara yönelik çabalar 20 yıldan beri devam ederken, ekonomik politikalar IMF'in 1997 yılında uygulamaya başladığı reform programı çerçevesinde oluşturuluyor. Hükümetin programı uygulamadaki kararlılığı sonucu ülkenin makro ekonomisinde belirgin ilerlemeler kaydediliyor.
Sudan'ın ekonomik politikaları reel büyüme hızının yüzde 6'yi geçmesi, enflasyonun yüzde 5 oranında sabitlenmesi, kaynakların güçlendirilmesi gibi başlıca hedefler üzerine kurulmuş, yapısal reformlar İse ekonomik politikalara tamamlayıcı oluyor. Reformlarla, özellikle bankacılık sektörüne makul bir çerçeve oluşturmayı amaçlanıyor.
IMF ile belirlenen hedefler çerçevesinde Sudan, GSMH'nın yüzde l'i civarında olan bütçe açığını aşağı çekmek amacında. Bu bağlamda hükümet vergileri arttırmaya ve harcamaları azaltmaya yönelik uygulamalara önem veriyor. 2003 yılında toplam dış borç 16.1 milyar dolar, GSMH 15.8 milyar dolar civarında gerçekleşmiş. 2004 yılında, yükseltilmiş vergi gelirlerinin petrol gelirlerini desteklemesi sonucu toplam gelirde yükselme olacağı tahmin ediliyor. Sudan'da finans politikaları enflasyonun düşürülmesi ve sabitlenmesi ile Sudan Dinarı'nın ABD Doları'na karşı serbest kur çıtasının korunması üzerine kurulu devam ediyor. Ancak mevcut kurumların gerektiği kadar gelişmiş olmaması sebebiyle ülke enflasyon odaklı hedeflerine ulaşmakta zorluk çekiliyor.
Merkez Bankası (Bank of Sudan) likiditeyi kontrol etmek amacıyla rezervlerini minimumda tutuyor ve faizsiz bankacılık sisteminin oluşturulmasını destekliyor. Bu durum ülkede enflasyonun ciddi oranda düşmesinde faydalı olmuş. Özel sektöre tahsis edilen kredilerin arttırılması yönündeki adımlar sonucunda ise 2003 yılının ilk 11 ayında özel sektöre verilen krediler, bir önceki yılın aynı dönemine oranla yüzde 41 artış göstermiş.
2004 yılının başında hükümet memur maaşlarının yüzde 50 oranında arttırılmasını öngören bir karar aldı. Bu karar çerçevesinde en düşük maaş 29 dolardan 46 dolara yükselirken ülke halkının yaşam standardı adına önemli bir adım atıldı. 2002 yılı Aralık ayında Arap Maliye Bakanları Sudan'ın Arap Serbest bölgesine dahil olabileceğini açıklarken, ayrıca 2003 yılı Şubat ayında Sudan ve Birleşik Arap Emirlikleri arasında bir serbest ticaret anlaşması imzalandı. ABD Sudan'a 1997 yılı Kasım ayından beri uyguladığı ekonomik ambargo ile iki ülke arasındaki ticareti ve ABD firmalarının Sudan'a yatırım yapmalarını yasaklamıştı. Şubat 2000'de ambargo, halihazırda Sudan'da petrol çıkaran ve uluslararası bir konsorsiyum olan Nil Petrol Şirketi (GNPOC) ile ticari ilişkileri olan ABD şirketleri ve vatandaşlarını da kapsayacak şekilde genişletilmiş olmakla beraber, yaptırımlar GNPOC'e bağlı yabancı ortaklı firmalara uygulanmıyordu. ABD ile geçtiğimiz günlerde yapılan antlaşmayla Sudan, ABD'nin kara listesinden çıkarken, ekonomik kalkınma adına önemli bir engel ortadan kalmış oldu.
Tarım Vazgeçilmez Sektör
Sudan, her türlü ürünün yetiştirilmesine uygun verimli topraklara sahip bir ülke olarak dikkat çekiyor. Ülkede ekilebilir arazi 84 milyon hektar. Ülkede halihazırda 4.2 milyon hektarlık alan sulanıyor. FAO, Kanada ve Avustralya gibi Sudan'ı da dünyadaki önemli gıda kaynakları arasında gösterirken, ülkede yetişen başlıca tarım ürünleri; pamuk, yağ tohumu, darı, yerfıstığı, buğday, zamk, ak darı, şeker kamışı, sebze-meyve ve susam olarak ön plana çıkıyor. Sudan, özellikle şeker üretiminde dünyanın üçüncü büyük ülkesi konumuyla tarımda gelecek vaat eden bir ülke olarak dikkat çekiyor. Petrol ihracatı öncesi ülkenin ihracat gelirinin yüzde 80'ini sağlayan ve toplam işgücünün üçte ikisini istihdam eden tarım sektörü, GSYH'ya katkı payı ele alındığında Sudan'ın en önemli sektörlerinden biri olarak gözüküyor.
 Petrol Büyük Umut
2003 yılı Ocak ayı itibariyle Sudan'ın 563 milyon varil kanıtlanmış petrol rezervleri bulunduğu biliniyor. 2003 yılında petrol İhracatından 2 milyar dolar gelir elde edilirken, halihazırda 250-300 bin varil/gün olan petrol üretiminin 2004 yılı sonunda 600 bin varil/gün, 2007 yılında ise 1 milyon varil/gün olması öngörülüyor. Sudan'ın artan petrol ihracatı göz önünde bulundurularak 2001 yılında OPEC Sudan'a toplantılara gözlemci üye olarak katılma hakkını vermiş. Sudan 2005 yılında OPEC'e tanı üye olmayı hedefleniyor. 
2003 yılının Ağustos ayında CNPC, Al-Jeili Rafinerisi'nin kapasitesinin 100 bin varil/güne çıkarılmasını öngören bir sözleşme imzaladığını, ONGC ise 2003 yılı sonlarında Sudan Limanı'nda bulunan rafinerinin halihazırda 24 bin varil/gün olan kapasitesinin 70 bin varil/güne çıkarmak üzere anlaşmaya varıldığını açıkladı.
Kanadalı Petrol şirketi Arakis, 1996 yılında Heglig ve Unity sahalarında petrol üretimine başladı. Sahalar Kızıldeniz'e oldukça uzak olduğundan nakliye masraflarını düşürmek amacıyla bir petrol boru hattı inşası için Çin Ulusal Petrol Şirketi (yüzde 40), Malezya Petronas (yüzde 30), Sudapet (yüzde 5) ve Arakis (yüzde 25) şirketleri birleşerek, Büyük Nü Petrol Şirketi (GNPOC) adlı bir konsorsiyum kurdu. Petrol boru hattının inşasına 1998 yılında başlandı, mali sıkıntılar yaşayan Arakis firmasının yine Kanadalı bir firma olan Talısman tarafından 227 milyon dolar karşılığı alınması ile kaynak bulundu ve 1999 yılında bitirildi. Günlük taşıma kapasitesi 250 bin varil olan boru hattının kapasitesi Mart 2003'de 300 bin varile çıkartıldı. 2003 yılı sonunda, biri Block 6 ve Al-Jeili'yi, diğeri Hartum ve Sudan Lİmanı'nı bağlamak üzere yapılacak 2 yeni petrol boru hattı inşası ONG ve CNPC şirketlerine verildi. Hükümet, 2005 yılında günlük taşıma kapasitesini 500 bin varile çıkarmayı hedefliyor. 
 Sudan'la Ticari ilişkilerimiz
2003 yılında Sudan'a ihracatımız bir önceki yıla göre yüzde 8 oranında artarak 55.9 milyon dolardan 60.5 milyon dolara çıkarken, ithalatımız aynı dönemde yüzde 42 oranında azalarak 12.4 milyon dolar düzeyinden 7.1 milyon dolara düştü.
2003 yılı Ocak-Mart dönemi itibariyle Sudan'a yaptığımız ihracatta "kazanlar-makineler, demir çelik, otomotiv yan sanayi ürünleri, çeşitli gıda müstahzarları, sebze-meyve müstahzarları, demir-çelik eşya, yenilen sebzeler, örülmemiş giyim eşyası, elektrikli makineler ve plastikler" ön planda yer alıyor. Buna karşılık, bu ülkeden ithal ettiğimiz başlıca mallarsa, "yağlı tohum ve meyveler, ham postlar, otomotiv ve yan sanayi ürünleri, kazanlar-makineler, eczacılık ürünleri, gıda sanayi döküntüleri ve elektrikli makineler" olarak sıralanabilir.
Sudanlı müteahhitlerden çağrı:Türk kardeşlerimizi bekliyoruz
Geçtiğimiz günlerde Türkiye'yi ziyaret eden Sudan Müteahhitler Birliği Yousif Ahmed Yousif başkanlığındaki bir heyet, yaptığı ikili görüşmelerde Türk müteahhitlerin Sudan'da yapılan büyük ihalelere katılmalarını istedi.
Geçtiğimiz senelerde Libya, Suudi Arabistan gibi ülkelerin inşasında ilk sıralarda yer alan firmalarımız, Sudan'da da tecrübelerini pratiğe dönüştürmeyi hedefliyor. Ülkemizi ziyaret eden Sudanlı işadamları ve müteahhitleri, Sudan'ın girdiği yeni süreçte Türkiye'nin kendilerine yardımcı olmasını istiyor.
Yousif Ahmed Yousif: Tecrübelerinizden faydalanmak istiyoruz.
Sudan Müteahhitler Birliği Başkanı Yousif Ahmed Yousif, Sudan-Türkiye işadamları ikili görüşmelerinde yaptığı konuşmada, Türkiye'nin kendileri için çok önemli bir ülke olduğunu, Türk işadamları ve yatırımcılarını her zaman Sudan'da görmek istediklerini söyledi. Yousif, şunları söyledi:
"Geçmişte iki ülke arasındaki görüşmeler birkaç kişiden öteye geçemiyordu. Şimdi binlerce kişilik ziyaretler gerçekleşiyor. Aslında aramızdaki İlişkiler tarihe dayanıyor. Sudan'daki çok önemli bir liman olan Suvakıl Limam'nı Osmanlı'nın bizedört yüz sene önceden yadigarıdır. Biz yeni bir yapılanma içerisindeyiz. Türklerin de bu pastadan pay almasını istiyoruz. Türkiye, Sudan için batıya açılan bir kapı olabilir. Geçtiğimiz sene yapılan petrol ihalesine hiçbir Türk firması girmedi. Çin, Almanya ve Malezya firmaları girdi. Çoğunu Almanlar aldı. Biz, Türk firmaların da bu ihalede olmasını isterdik. Bir iletişim kopukluğu olmuş olabilir. Biz sizin tecrübelerinizden faydalanmak, sizleri Sudan'da görmek istiyoruz."
Günay İnşaat: 100 milyon dolarlık Hartum Çevreyolu projesi bu şirkete verildi. Buna ilaveten 5 milyon dolar değerinde Kober-Aiamak-Mak Nimir Tabia Palace yol ve kavşaklarının yapımı Günay inşaat tarafından gerçekleştiriliyor. Mersin Onar İnşaat Şirketi: 1.4 milyon dolar değerinde Omdurman-Tabya yolunun genişletilmesi ve restorasyonu, 4 milyon dolar değerinde Jabel-Aulia-Edvviem yolunun 50 kilometrelik bölümünün onarımı ve 636 bin dolar değerinde olan Hartum Vilaye-ti'nde bulunan yol asfaltlama işlerini gerçekleştiriyor. Aktaş Şirketi: 4 milyon dolar değerinde Al Zaiem Al Azhary Üniversitesi Mühendislik Fakültesi inşaatı ile 10 milyon dolar değerinde Hartum Vilayeti'nde bulunan muhtelif yollann yapımı işlerini aldı. Komaso Mühendislik {Kombassan) Arkavveet/Harturn'da 16 milyon dolar değerinde alışveriş merkezi inşası işi aldı. Özşen Şirketi: Mavi Nil ve Beyaz Nil üzerinde kurulacak, 38.5 milyon dolar değerinde, 6 şeritli çelik kablo askılı 2 adet köprü inşaatı işini aldı. Dinamik Grup: Grup, Afra Shop-ping Center'ın mekanik inşaatını aldı. Projenin değeri 1.645 milyon Euro. Data Su Sondajları: Bu firma da Hartum ve çevresinde 30 adet su kuyusu açılmasını içeren, 1.050 milyon dolar değerinde proje kazandı. Tekat Elektrik: Afra Shopping Center'ın elektrik donanım işlerini aldı. Projenin değeri 960.658 Euro. Hona İnşaat: Sudan'da hazır beton tesisi kurdu
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| Tüm yazıları |
|
ShareThis
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Türk Liderler:
Abbas Güçlü, Adil Karaağaç, Ali Ağaoğlu, <Ali Kibar, Adnan Nas, Adnan Polat, Adnan Şenses, Ahmet Başar, Ahmet Esen, Alber Bilen ,Ahmet Cemal Kura, Ali Abalıoğlu, Ali Naci Karacan, Ali Sabancı, Ali Koç, Ali Saydam, Ali Talip Özdemir, Ali Üstay, Arman Manukyan, Arzuhan Yalçındağ, Asaf Güneri, Atila Şenol, Attila Özdemiroğlu, Avni Çelik, Ayduk Koray, Aydın Ayaydın, Aydın Boysan, Ayhan Bermek, AyşeKulin, Ayten Gökçer, Başaran Ulusoy, BedrettinDalan, Bedri Baykam, Berhan Şimşek, BetülMardin, Bülend Özaydınlı, Bülent Akarcalı, Bülent Eczacıbaşı, Bülent Şenver, CağvitÇağlar, Can Ataklı, Can Dikmen, Can Has, Can Kıraç, Canan Edipoğlu, Celalettin Vardarsuyu, Cengiz Kaptanoğlu, Cevdetİnci, Çoşkun Ural, Cüneyt Asan, Cünety Ülsever, Çağlayan Arkan, Çetin Gezgincan, DenizAdanalı, Deniz Kurtsan, Didem Demirkent, Dilek Sabancı, Dr. Oktay Duran, Ege Cansel, Em. Org. Çevik Bir, Emre Berkin, Engin Akçakoca, Enver Ören, Erdal Aksoy, Erdoğan Demirören, ErhanKurdoğlu, Erkan Mumcu, Erkut Yücaoğlu, Ergun Özakat, Ergun Özen, Erol Üçer, Ersin Arıoğlu, Ersin Faralyalı, Ersin Özince, Ethem Sancak, Fatih Altaylı, Fatih Terim, Ferit Şahenk, Ferruh Tanay,Feyhan Kalpaklıoğlu, Feyyaz Berker, Fuat Miras, Fuat Süren, Füsun Önal, Göksel Kortay, Güler Sabancı, Güngör Kaymak, Hakan Ateş, Halit Soydan, Halit Kıvanç, Haluk Okutur, Haluk Şahin, Hamdi Akın, Hasan Güleşçi, HayrettinKaraca, Hazım Kantarcı, Hilmi Özkök, Hüsamettin Kavi, Hüseyin Kıvrıkoğlu, Hüsnü Özyeğin, Işın Çelebi, İbrahim Arıkan, İbrahim Betil, İbrahim Bodur, İbrahim Cevahir, İbrahim Kefeli, İdris Yamantürk, İhsan Kalkavan, İshak Alaton, İsmet Acar, İzzet Garih, İzzet Günay, İzzet Özilhan, JakKamhi, Kazım Taşkent, Kemal Köprülü, Kemal Şahin, Leyla Alaton Günyeli, LeylaUmar, Lucien Arkas, Mahfi Eğilmez, MehmetAli Birand, Mehmet Ali Yalçındağ, Mehmet Başer, Mehmet Günyeli, Mehmet Huntürk, Mehmet Keçeciler, Mehmet Kutman, Mehmet Şuhubi, Melih Aşık, Meltem Kurtsan, Mesut Erez, Metin Kalkavan, Metin Kaşo, Muharrem Kayhan, Muhtar Kent, Murat Akdoğan, Murat Dedeman, MuratVargı, Mustafa Koç, Mustafa Özyürek, Mustafa Sarıgül, Mustafa Süzer, Mümtaz Soysal, Nafi Güral, Nail Keçili, Nasuh Mahruki, Nebil Özgentürk, Neşe Erberk, Nevval Sevindi, Nezih Demirkent, Nihat Boytüzün, Nihat Gökyiğit, Nihat Sırdar, Niyazi Önen, Nur Ger, Nurettin Çarmıklı, Nuri Çolakoğlu, Nüzhet Kandemir, Oğuz Gürsel, Oktay Duran, Oktay Ekşi, Oktay Varlıer, Osman Birsel, Osman Şevket Çarmıklı, Ozan Diren, Özen Göksel, ÖzdemirErdoğan, Özhan Erem, Pervin Kaşo, R.BülentTarhan, Raffi Portakal, Rahmi Koç, Rauf Denktaş, Refik Baydur, Rıfat Hisarcıklıoğlu, SakıpSabancı, Samsa Karamehmet, Savaş Ünal, SedatAloğlu, Sefa Sirmen, Selçuk Alagöz, SelçukYaşar, Selim Seval, Semih Saygıner, SerdarBilgili, Sevan Bıçakçı, Sevgi Gönül, Sezen Cumhur Önal, SinanAygün, Suna Kıraç, Süha Derbent, Süleyman Demirel, ŞadanKalkavan, Şadi Gücüm, Şahin Tulga, Şakir Eczacıbaşı, Şarık Tara, Şerif Kaynar, ŞevketSabancı, Tan Sağtürk, Taner Ayhan, Tanıl Küçük, Tanju Argun, Tansu Yeğen, TavacıRecep Usta, Tayfun Okter, Tevfik Altınok, Tezcan Yaramancı, Tinaz Titiz, Tuna Beklevic, Tuncay Özilhan, Türkan Saylan, Uğur Dündar, Uluç Gürkan, Umur Talu, Ümit Tokçan, Üzeyir Garih, Vehbi Koç, Vitali Hakko, Vural Öger, Yaşar Aşçıoğlu, Yaşar Nuri Öztürk, Yılmaz Ulusoy, Yusuf Köse, Zafer Çağlayan, Zeynel AbidinErdem
|
|
|