|
|
|
Tüm Yazıları
 ShareThis
|
500 Büyük Sanayi Kuruluşu
12.11.2009 |
|
|
| Okunma Sayısı : |
3800 |
|
|
| Oy Sayısı : |
3 |
|
|
| Değerlendirme : |
5 |
|
|
| Popülarite : |
2,39 |
|
|
| Verdiğiniz Puan : |
|
|
|
|
|
|
500 Büyük Sanayi Kuruluşu
Tanıl Küçük
Birinci Ve İkinci 500
Büyük Sanayi Kuruluşu
Çalışmalarının
2008 Yılı Sonuçlarının
Değerlendirilmesi
İstanbul Sanayi Odası, her yıl gerçekleştirdiği, Birinci ve İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu çalışmaları ile üretimden satışlar temelinde, Türkiye'nin ilk 1000 büyük sanayi kuruluşunu tespit etmekte ve aynı zamanda 1000 büyük kuruluştaki gelişmelerin yönüne ilişkin değerlendirmeler ortaya koymaktadır. Türkiye'de sanayi sektöründe kuruluş bazında bilgiler sunan ve bilimsel ağırlıklı değerlendirmelere yer veren tek çalışma olan Türkiye'nin Birinci ve İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu araştırmaları, başlangıçtan itibaren sanayi sektörü kapsamında ve üretimden satışlar kriteri çerçevesinde gerçekleştirilmektedir.
İSO Birinci ve İkinci 500 çalışmamızın 2008 yılı sonuçlarına geçmeden önce 2008'deki makro ekonomik gelişmeleri kısaca hatırlatmak faydalı olacaktır. 2008'in ilk yarısı nispeten olumlu geçse de ikinci yarıdaki olumsuz gelişmelerin etkisiyle yılın geneli , büyüme başta olmak üzere, 2001 sonrası dönemin en olumsuz makro ekonomik göstergeleriyle kapanmıştı. Birinci ve İkinci 500 Büyük araştırmalarımızın sonuçları , 2008'in sanayi kuruluşları açısından da 2001 sonrası dönemin en olulmsuz yılı olduğunu ortaya koymuştur.
2008 ekonomisinde yaşanan olumsuzluklar, sanayi kuruluşlarında özellikle karlılıkta ve katma değerde önemli tahribata yol açmış ve Birinci 500 ve İkinci 500 kapsamındaki göstergelerin çoğunluğunda 2001 sonrası dönemin en olumsuz sonuçlarının elde edilmesine neden olmuştur. Çalışmamızın önemli göstergelerinden biri, Birinci ve İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu'nun yarattığı brüt katma değerin, Türkiye GSYH'sı içindeki payıdır. 2008 yılında 1000 Büyük Sanayi Kuruluşu Türkiye GSYH'sının %9,3'ünü yaratmıştır. Bu oranın 2007 yılında %10,1 olduğu hatırlanırsa, 1000 Büyük Sanayi Kuruluşu'nun Türkiye ekonomisindeki ağırlığının 2007'den 2008'e 0,8 puan azaldığı görülmektedir.
Çalışmamızın ekonomik büyüklüklerine baktığımızda, 2008 yılında ilginç gelişmeler yaşandığı görülmektedir. 2007 yılında Birinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu'nda üretimden satışlar cari fiyatlarla %10,6 oranında artarken, 2008 yılında artış hızı %19'a yükseltilmiştir. İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu'nda ise bu gelişmenin tersi bir sonuç görülmüş ve üretimden satışlar cari fiyatlarla 2007 yılında %14 oranında artarken, 2008 yılındaki artış hızı %10,5'e gerilemiştir. Bu durum, Birinci 500 ve İkinci 500'de yer alan sanayi kuruluşlarının sektörel dağılımındaki farklılıktan kaynaklanmaktadır. Birinci 500'de Petrol Arıtımı ve Ana Metal Sanayi sektörlerinde faaliyet gösteren kuruluşların ağırlığının fazla olması ve 2008 yılında bu ürünlerin fiyatlarının genel ortalamanın üzerinde artması, üretimden satışlardaki artış oranlarının Birinci ve İkinci 500'de önemli ölçüde farklılaşmasına neden olmuştur.
2008 yında gerek Birinci 500 gerekse İkinci 500 kapsamında en olumsuz
sonuçla rkarlılık ile ilgili göstergelerde ortaya çıkmıştır. Özellikle vergi öncesi dönem karında büyük bir erozyon söz konusudur. Birinci 500'de 2007 yılında vergi öncesi dönem karı cari fiyatlarla %22,7 oranında artmışken , bir yıl sonra 2008'de vergi öncesi dönem karı %13,3 oranında küçülmüştür. İkinci 500'de ise 2007 yılında %36 oranında artan vergi öncesi dönem karı 2008 yılında sanayi kuruluşlarının dönem karı küçülürken, zarar rakamları ise önemli ölçüde büyümüştür. Birinci 500'de 2007 yılında dönem zararı %56,8 oranında küçülürken, 2008 yılında %450 oranında artmıştır. İkinci 500'de ise 2007 yılında dönem zaraı %32,3 azalırken , 2008 yılında %150,4 gibi yüksek bir düzeye ulaşmıştır. 2008 yılında dönem kar ve zarar toplamında da büyük düşüşler ortaya çıkmıştır. Birinci 500'de vergi öncesi dönem kar ve zarar toplamı 2007 yılında %35,1 oranında artarken, 2008 yılında %98,2 oranında artan vergi öncesi dönem kar ve zarar toplamı ise 2008 yılında %68,4 oranında küçülmüştür. 2008 yılında, vergi öncesi dönem kar ve zarar toplamında ikinci 500'de, Birinci 500'dekinden de daha büyük boyutta bir düşüşün yaşanması, üretim faaliyeti gelirlerindeki düşüşün yanı sıra kambiyo zararlarındaki büyük artışla da ilişkili görünmektedir.
2008 yılında danayi kuruluşlarının yarattığı brüt katma değer de düşmüştür. Birinci 500'de üretici fiyatlarıyla brüt katma değer 2007 yılında %9,8 oranında artarken, 2008'de artış oranı %0,8'e gerilemiştir. İkinci 500'de ise üretici fiyatlarıyla brüt katma değer 2007'de %11,4 oranında artarken , 2008'de %2,7 oranında artmıştır. Üretici fiyatlarıyla brüt katma değer, Birinci 500'de İkinci 500'e göre daha düşük düzeyde artış göstermiştir.
2008 yılında, sanayi kuruluşlarının kaynak yapısı bozulmuş ve borçluluk oranları artmıştır. Karlılıktaki düşüş, kuruluşların kaynak yaratma kapasitesini daha da düşürmüş ve borçluluk oranlarının artmasına yol açmıştır. Birinci 500'de 2007 yılında %45,2 olan kaynak yapısı içinde toplam borç oranı 2008 yılında %52,6'ya yükselmiştir. İkinci 500'de de toplam borç oranı 2007'de %52,4 iken, 2008'de %55,6'ya çıkmıştır. Bu oranlar, 2004'ten bu yana karşılaşılan en yüksek orandır ve 2001 sonrası dönemde kaynak yapısı ilk kez bu boyutta bozulmuştur. Kaynak yapısındaki bozulma, özellikle kısa vadeli borçlardaki artıştan kaynaklanmıştır.
Birinci ve İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu çalışmalarımızın sonuçlarına göre, 2008 yılında sanayi kuruluşlarının, karları bir önceki yıla göre ciddi ölçüde düşmüştür. Katma değer olarak ekonomiye yaptıkları katkı azalmıştır. Mali yapı bir önceki yıla göre önemli ölçüde bozulmuştur. İkinci 500 sonuçları, Birinci 500'e kıyasla dah da olumsuz bir tablo ortaya koymuştur. 2008 yılı tüm sanayi kuruluşları için son derece zor geçmiş ve 2008 yılı, sanayimiz açısından kayıp yıllardan biri olmuştur. 2008'den miras kalan olumsuzluklar ne yazık ki 2009'da artarak devam etmektedir.
1980'li yıların başlarından bu yana sanayi sektörü ekonomisinin ana sektörüdür ve özellikle son dönemde büyümenin lokomotifidir. Ancak veriler lokomotifin gücünün giderek zayıfladığına işaret etmektedir. TÜİK'in güncellenmiş milli gelir serisine göre 1998 yılında imalat sanayi sektörünün cari fiyatlarla GSYH içindeki payı %23,9 iken, bu pay 2007 yılında %16,8'e gerilemişti. Gerileme 2008 yılında da devam etmiş ve imalat sanayi sektörünün cari fiyatlarla GSYH içindeki payı %16,2'ye inmiştir. 2009 yılının ilk altı ayında ise bu pay %15,7'ye gerilemiştir. Türkiye, ekonomik ve sosyal sorunlarını çözebilmek için hızlı büyümeye, hızlı büyümek için de sanayiye ihtiyaç duyan bir ülkedir. Hal böyle iken, sanayi sektörümüz her geçen yıl kan kaybetmektedir. Bizler sanayiciler olarak , kan kaybını durdurma ve sanayimizi daha ileriye taşıma mücadelemizi krize ve önümüze çıkan diğer engellere rağmen devam ettirme kararlılığındayız. Beklentimiz, hükümet ve ekonomi yönetiminin mücadelemize desteğini iy planlamış , sağlam stratejiler temelinde artırarak sürdürmesidir. Aksi takdirse, 2009 yılına ait Birinci ve İkinci 500 Büyük Sanayi Kuruluşu çalışmalarımızın sonuçları, 2008'i mumla aratır nitelikte olabilir.
.
.
 Tanıl Küçük
.
.
.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| Tüm yazıları |
|
ShareThis
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Türk Liderler:
Abbas Güçlü, Adil Karaağaç, Ali Ağaoğlu, <Ali Kibar, Adnan Nas, Adnan Polat, Adnan Şenses, Ahmet Başar, Ahmet Esen, Alber Bilen ,Ahmet Cemal Kura, Ali Abalıoğlu, Ali Naci Karacan, Ali Sabancı, Ali Koç, Ali Saydam, Ali Talip Özdemir, Ali Üstay, Arman Manukyan, Arzuhan Yalçındağ, Asaf Güneri, Atila Şenol, Attila Özdemiroğlu, Avni Çelik, Ayduk Koray, Aydın Ayaydın, Aydın Boysan, Ayhan Bermek, AyşeKulin, Ayten Gökçer, Başaran Ulusoy, BedrettinDalan, Bedri Baykam, Berhan Şimşek, BetülMardin, Bülend Özaydınlı, Bülent Akarcalı, Bülent Eczacıbaşı, Bülent Şenver, CağvitÇağlar, Can Ataklı, Can Dikmen, Can Has, Can Kıraç, Canan Edipoğlu, Celalettin Vardarsuyu, Cengiz Kaptanoğlu, Cevdetİnci, Çoşkun Ural, Cüneyt Asan, Cünety Ülsever, Çağlayan Arkan, Çetin Gezgincan, DenizAdanalı, Deniz Kurtsan, Didem Demirkent, Dilek Sabancı, Dr. Oktay Duran, Ege Cansel, Em. Org. Çevik Bir, Emre Berkin, Engin Akçakoca, Enver Ören, Erdal Aksoy, Erdoğan Demirören, ErhanKurdoğlu, Erkan Mumcu, Erkut Yücaoğlu, Ergun Özakat, Ergun Özen, Erol Üçer, Ersin Arıoğlu, Ersin Faralyalı, Ersin Özince, Ethem Sancak, Fatih Altaylı, Fatih Terim, Ferit Şahenk, Ferruh Tanay,Feyhan Kalpaklıoğlu, Feyyaz Berker, Fuat Miras, Fuat Süren, Füsun Önal, Göksel Kortay, Güler Sabancı, Güngör Kaymak, Hakan Ateş, Halit Soydan, Halit Kıvanç, Haluk Okutur, Haluk Şahin, Hamdi Akın, Hasan Güleşçi, HayrettinKaraca, Hazım Kantarcı, Hilmi Özkök, Hüsamettin Kavi, Hüseyin Kıvrıkoğlu, Hüsnü Özyeğin, Işın Çelebi, İbrahim Arıkan, İbrahim Betil, İbrahim Bodur, İbrahim Cevahir, İbrahim Kefeli, İdris Yamantürk, İhsan Kalkavan, İshak Alaton, İsmet Acar, İzzet Garih, İzzet Günay, İzzet Özilhan, JakKamhi, Kazım Taşkent, Kemal Köprülü, Kemal Şahin, Leyla Alaton Günyeli, LeylaUmar, Lucien Arkas, Mahfi Eğilmez, MehmetAli Birand, Mehmet Ali Yalçındağ, Mehmet Başer, Mehmet Günyeli, Mehmet Huntürk, Mehmet Keçeciler, Mehmet Kutman, Mehmet Şuhubi, Melih Aşık, Meltem Kurtsan, Mesut Erez, Metin Kalkavan, Metin Kaşo, Muharrem Kayhan, Muhtar Kent, Murat Akdoğan, Murat Dedeman, MuratVargı, Mustafa Koç, Mustafa Özyürek, Mustafa Sarıgül, Mustafa Süzer, Mümtaz Soysal, Nafi Güral, Nail Keçili, Nasuh Mahruki, Nebil Özgentürk, Neşe Erberk, Nevval Sevindi, Nezih Demirkent, Nihat Boytüzün, Nihat Gökyiğit, Nihat Sırdar, Niyazi Önen, Nur Ger, Nurettin Çarmıklı, Nuri Çolakoğlu, Nüzhet Kandemir, Oğuz Gürsel, Oktay Duran, Oktay Ekşi, Oktay Varlıer, Osman Birsel, Osman Şevket Çarmıklı, Ozan Diren, Özen Göksel, ÖzdemirErdoğan, Özhan Erem, Pervin Kaşo, R.BülentTarhan, Raffi Portakal, Rahmi Koç, Rauf Denktaş, Refik Baydur, Rıfat Hisarcıklıoğlu, SakıpSabancı, Samsa Karamehmet, Savaş Ünal, SedatAloğlu, Sefa Sirmen, Selçuk Alagöz, SelçukYaşar, Selim Seval, Semih Saygıner, SerdarBilgili, Sevan Bıçakçı, Sevgi Gönül, Sezen Cumhur Önal, SinanAygün, Suna Kıraç, Süha Derbent, Süleyman Demirel, ŞadanKalkavan, Şadi Gücüm, Şahin Tulga, Şakir Eczacıbaşı, Şarık Tara, Şerif Kaynar, ŞevketSabancı, Tan Sağtürk, Taner Ayhan, Tanıl Küçük, Tanju Argun, Tansu Yeğen, TavacıRecep Usta, Tayfun Okter, Tevfik Altınok, Tezcan Yaramancı, Tinaz Titiz, Tuna Beklevic, Tuncay Özilhan, Türkan Saylan, Uğur Dündar, Uluç Gürkan, Umur Talu, Ümit Tokçan, Üzeyir Garih, Vehbi Koç, Vitali Hakko, Vural Öger, Yaşar Aşçıoğlu, Yaşar Nuri Öztürk, Yılmaz Ulusoy, Yusuf Köse, Zafer Çağlayan, Zeynel AbidinErdem
|
|
|