|
|
|
|
Tüm Yazıları
 ShareThis
|
NARSİZİM...
18.01.2011
Haluk Cangökçe |
|
|
| Okunma Sayısı : |
4435 |
|
|
| Oy Sayısı : |
339 |
|
|
| Değerlendirme : |
5 |
|
|
| Popülarite : |
12,65 |
|
|
| Verdiğiniz Puan : |
|
|
|
|
|
|
18 Ocak 2011 Salı, 07:47
NARSİZİM Hakkında çok güzel bir makale...
Bu makale, modernizmin erdemli değil, faydacı insanı; başkasını değil, kendini mutlu etmeye öncelik veren insanı; soyut zevkleri değil, somut zevkleri önemseyen insan tipini teşvik ettiği tezini işliyor.
Yazar, narsisistik ruh halini, narsisist kişiliğin özelliklerini tahlil ettiği makalesini, bu kişilerle kurulacak ilişkide dikkat edilmesi gereken hususları sıralayarak noktalıyor...
NARSİZİM...
Narsistik kişiliğin ana teması; büyüklük duyguları, başkalarını anlayamama ve başkalarının değerlendirmelerine aşırı duyarlılıktır.
Kendilerini özel ve önemli görürler, sıradan bir insan olmaktan çok korkarlar.
Kendilerinin özel olduğunu göstermek için çabalarlar.
Tıpkı köpek balıklarının boğulmamak için devamlı yüzmek zorunda olmaları gibi narsistler de depresyonun derinliklerinde boğulmamak için övgüyle beslenir, özel olduğu hissini hep yaşamak isterler...
TEMEL ÖZELLİKLERİ:
1. Kendilerinin önemine ilişkin büyüklük duyguları taşırlar, başarı ve yeteneklerini abartırlar.
2. Kendilerini özel ve önemli görürler, hep saygı görmeyi beklerler.
3. Hayal dünyalarında güç, başarı, şöhret, para, güzellik ve aşk ön plandadır.
4. Övgü ile beslenirler, iltifat edilmesi için ortam hazırlarlar.
5. Eleştiriye aşırı duyarlıdırlar. Eleştiriye iyi amaçlı eleştiri bile olsa aşağılanmış olma, öfke ve utanç duyguları ile tepki verirler.
6. Menfaatçidirler. Kişilerarası ilişkileri kendi çıkarlarına kullanırlar. Kendi amaçlarına ulaşmak için hile ve aldatmayı normal kabul ederler.
7. Kendilerinin ancak özel kişiler tarafından anlaşılabileceği kadar özel olduklarını düşünürler.
8. Empati yapamazlar. Başkalarının ne hissettiğini, ihtiyaçlarını anlayamaz ve hissedemezler. Arkadaşı hasta olup randevuya gelemezse kızar, şaşırır onu anlayamaz.
9. Kin, öfke, kıskançlık duyguları fazladır. Acıma, affetme gibi duyguları kendi çıkarlarına göre hisseder ve kullanırlar...
10. Hak duygusu hep kendine yöneliktir. Hak kazandığı, kayırılması gerektiği, sırada beklememesi gerektiği, hep kendisine ayrıcalık yapılması gerektiği beklentisi içindedirler.
11. Büyük ideallerine kavuştuklarında gerçek kişilikleri daha çok ortaya çıkar. Her masada farklı konuşmak, durumlara göre ilkeleri değiştirmek yaşam felsefeleridir.
NARSİSTLERİN KORKULARI VE BAŞARILARI:
"Mezarlıktan ıslık çalarak geçmek" pek çok kimsenin yaptığı şeydir. Gerçekte son derece korkuyordur. Fakat korkmuyor taklidi yapmak zorundadır. İşte bunun gibi narsistlerin bir kısmı eksiklik, aşağılık duygularını bastırmak için kendilerine güveniyor rolü yaparlar. Fakat bu rolü içselleştirdikleri için güvenli gözükürler.
Korku ile güven arasında zihinsel duvar çok incedir, her an yer değiştirebilir. Amacı, bir insandan daha fazla bir şey olduğunu ispatlamak olan bir kişi düşününüz; bu kişinin en büyük korkusu sıradan bir kişi olmaktır.
Dünyada en büyük ve değerli şey olarak kendilerini hissettikleri için bunu kanıtlama çabası içinde çırpınırlar, çok çalışırlar.
Bunun için yetenekli ve iddialıdırlar. Bilim, sanat, spor, politika, komutanlık, liderlik ve ticaret gibi rekabet edilen her şeyi bu kişiler keşfederler dersek abartılı olmaz.
ÖNCELİK İÇGÜDÜSÜ TAŞIRLAR:
Bir narsist kendisi için iyi olanın tek iyi ve tek yol olduğuna inanıyor ve vazgeçmiyorsa, onun hata yapmasını beklemek ve fakat onaylamadığımızı da belli etmekten başka yapacak bir şey yoktur.
Narsist kişilerin başkalarının ihtiyaçlarını, arzularını, yeteneklerini, isteklerini görme kabiliyetleri gelişmemiştir. Bu sebeple empati yoksunluğu onları sevenlere acı çektirir. Onları sevenler kimliksiz olmak zorundadırlar...
ELEŞTİRİYE TAHAMMÜLSÜZDÜRLER:
Hata yapmaktan çok korktukları için hatalarının söylenmesini hemen kişiselleştirirler.
En basit eleştiriyi kişiliklerine yapılmış bir müdahale, onlara atılan bir ok gibi görürler.
Kendilerini aşağılanmış gibi hissederler; bu onları çok sıkar.
Kendi hataları konusunda objektif davranabilme becerisi kazanamadıkları için eleştiride ısrar ederseniz sizi suçlamaya başlayacaklardır.
Sizi yanıldığınızı ispat etme çabası ilk yapacağı şeydir. Eğer haklıysanız sizi küçük düşürerek tatmin olma yolunu seçecektir.
Bu haliyle narsisti zavallı bir çocuğa benzetebiliriz. Eleştiriyi kendisine haksız bir saldırı gibi algılıyor, doğru-yanlış ikileminden geçirmiyor ve nefret uyandırıyor.
Narsistik kişi ile ilişki kurmak zorunda iseniz kararlı ve tutarlı olmalısınız.
Ne istediğinizi tam olarak bilmelisiniz. Pazarlık yapmadan karar vermemelisiniz.
Böyle insanlarla sağlamcı iş yapmak, bedeli peşin almak gerekir, yoksa çok incinirsiniz...
YERDIM SEVMEZLER...
Narsist kişilerin kendi çıkarlarının söz konusu olmadığı bir şeyi yaptıkları pek görülmüş değildir. İnsanların çıkarları onların çıkarları ile çatışmadıkça çok uyumlu çalışırlar.
En büyük tutkuları ve fantezileri dünyanın en akıllı, en yetenekli, en iyisi olduklarına inanmalarıdır.
Yardım ederken kendi isimlerinin geçmesi, heykellerinin dikilmesi, şirketlerinin başında adlarının yazması paradokslarıdır.
Kendilerine iyi dedirtmek için yardım ederler. Bu nedenle gizli yardımı onlara yaptıramazsınız. Bu tarz yardımlar bunların egolarını cilalar.
Kimliklerini belirtmeyen yardıma onları zorlamak ego eğitimleri için gereklidir
İLK AŞKLARI KENDİLERİDİR:
Yaşadıkları diğer paradoks da sevecen görünmeleridir. Sevgi doludurlar, insanları rahatlatırlar.
Sizi sevdiklerini, sizi düşündüklerini zannetmeyiniz. Onlar sizdeki çıkarlarını severler.
Sevgileri hep karşılıklıdır. Aşık oldukları, karşılıksız sevdikleri tek varlık kendileridir.
Çıkarları yoksa en yakınlarını bile umursamazlar. Aynaya baktıklarında kendilerini görmezler, hayallerindeki kişiyi görürler.
"Ayna ayna söyle bana, var mı benden daha güzeli!" narsizmin simgesi olmuştur.
TATMİNSİZDİRLER:
Sıradan insan olmak korkuları, hep daha çok şey istemeleri, yetinme duygularının olmaması onların hırslı olmalarına neden olur.
Kendilerinin gerçek sınırlarını bilemezler. Kendilerini bir bütünün parçası gibi görmedikleri ve her şeyi kontrol edebilecekleri duygusu sürekli gerilimde olmalarına neden olur. Küçük bir düzensizliği, eleştiriyi ve hatayı tehdit olarak algılarlar.
İnsanların kendilerine hep haksızlık yaptıklarını düşünmeleri, memnun etmek için yeterince çaba harcamadıklarına inanmaları onları gerer.
Kendilerinden ve başkalarından beklenti standartları yüksektir.
Bu sebeple sık sık sinirlenirler. İnsanların istek ve emirlerini kasten unuttuklarını düşünürlerse huysuzlukları artar.
Canları sıkıldığı zaman herkesin canını sıkarlar.
Kazanamadıkları zaman çok öfkelenirler, psikolojik terör havası doğururlar.
Depresyona girme eşikleri çok düşüktür. Kızgın, sinir bozucu, ruh karartıcı halleri sık yaşarlar.
Depresyondadırlar, fakat kabul etmezler. Depresyonu örtülü şekilde yaşarlar.
Öfkelilik, içki-sigaraya düşme, unutkanlık, bedensel arazlar şeklinde maskelenmiş depresyonla hekime zorla başvururlar.
Mutlu olmayan, gergin, öfkeli, incitici ve küstah halleri nedeniyle zor insanlardır.
Doymayı bilmezler, çünkü psikolojik olarak açgözlüdürler...
ÖZELLİKLERİ:
*Büyük, ünlü, zengin olma hayalleri vardır. Bu hayaller gerçekleşmiş gibi davranır.
*Kendisini önemli bir kişi görür. Gerçekte de akıllı ve yeteneklidir.
*Başkalarını kolayca karalar.
*Başkalarının kusurları ile ilgilenmek hoşuna gider.
*İsteği yapılmayınca sinirlenir, gerekçeyi önemsemez.
*Kendi hatalarının farkına varmaz.
*Hatasını kabul etmek zorunda kalırsa kolayca depresyona girer, abartılı kötü duygular gösterir.
*Kendinden daha iyi tanınan ve bilinen insanların hiç de o kadar büyük olmadıklarını söylemeye çalışır.
*Amacına ulaşmak için başkalarını kullanmanın yolunu bulur.
*Her şeyi kategorize ederek kendisi için en önemliye öncelik verir.
*Görüştüğü, yaşadığı kişilerde çok seçicidir.
*Giyim ve kullandığı arabayla özel olduğunu hissettirir.
*Bir çıkarı olmadıkça başkalarının duygularına, düşüncelerine aldırmaz.
*Sorumluluklarına sahip çıkması istendiğinde kendisini baskı altında hisseder.
*Kendisini özel hissettiği için kuralların kendisine göre düzenlenmesini ister.
*Bir toplantıda soru sorarken konuşmacıdan fazla bildiğini göstererek yorumlar yapar.
*Sık sık yanlış anlaşıldığından yakınır.
*Sık sık kendisine haksızlık yapıldığından söz eder.
*İnsanlar başarılarını sever, fakat kişiliklerini sevmez.
*Rekabeti, yarışmayı sever, fakat kaybetmeye tahammülsüzdür.
*Eleştirildiğinde kendisinin kıskanıldığını düşünür.
*Ona göre idealine uymayan şeylerin değeri yoktur.
*Başarı, güç, zenginlik, ünlü olmak konuları birinci derecede ilgi alanlarıdır...
NARSİSTLERE NASIL DAVRANILMALI ?:
Birincisi; oldukları gibi kabul edilmelidirler.
İkincisi; onlardan uzaklaşılmalıdır. Eğer her iki yol da mümkün değilse; onlara değişmeyi öğretmek olan zor yol tercih edilmelidir.
Onlara değişme motivasyonu sağlayacak iki önemli şey vardır.
Birincisi; değer verdikleri şeyin kaybının çok yakın olduğunu hissetmeleri.
İkincisi; ciddi olduğunuza inanmalarıdır.
Duyarsızdırlar, ama aptal değildirler. İyi bir destek planı yaparak ilgilerini çekmek mümkün olacaktır.
Mümkünse kararlılığınızı ve tutarlılığınızı göstererek onların hatalarını madde madde yazıya dökünüz. Açık ültimatom, yegane şanstır...
BAZI ÖNERİLER:
1. Eleştirel düşünün. Onların göz boyayıcı olduğunu unutmayın. İlgi alanlarınıza girerek sizi etkilemelerini böyle önlersiniz.
2. Kendi amacınızı bilin. Kendini tanıyan bir kişiyi hiçbir narsist kullanamaz. Karşılıklı çıkar ilişkisi içinde kalırlar.
3. Hemen karar vermeyin. Büyük fikirler başlangıçta çarpıcıdır, fakat abartılı fikirler doğrulanmalıdır. Başkalarına danışın.
4. Narsistler kendi egolarından daha büyük bir şeyin olmadığı dünyada yaşamak zorundadırlar. Siz büyük bir şeyin parçası olmaktan mutlu olduğunuzu onlara hissettirin.
5. Söze göre değil, davranışa göre hareket edin. Narsistik kişi ile yaşamak ve uğraşmak zorunda iseniz kararlı ve tutarlı olmak zorundasınız. Bunu ilişkinin ilk başında kabul ettirmelisiniz.
Narsistlerin çoğu zora gelmeyi sevmezler; yan çizerler, hedef ve menfaatlerini değiştirirler. Para değeri, iş bitirme süresi net olarak belirlenmelidir. Narsistik kişiyi denetlemezseniz büyük risk altındasınız demektir. Sözlerinden kolayca dönebilirler, çünkü tek kutsalları kendi çıkarlarıdır.
6. Empatiyi anlayamazlar, ama empatideki kendi çıkarları ile yüzleştirerek empatik davranmaları sağlanabilir.
7. Öfkeli narsiste saldırgan davranırsanız birden mazlum olabilmek konusunda inanılmaz potansiyel gösterirler. Haklıyken haksız duruma düşersiniz.
8. Kendi sınırlarınızı belirleyin. Kendilerini kral gibi görürler. Sokaktaki kedi gibidirler. Verdiğiniz yiyecek bittiğinde arkalarına bakmadan çekip giderler. Nankör davranışlarını onaylamadığınızı hissettirin, ama kavga ile sonuç alamazsınız. Bedel ödemesini beklemeyin.
9. İşler sarpa sarınca mutsuzlaşırlar, böylece yakalarını kurtarmaya çalışırlar. Bu hallerine aldanmayın. Huysuzluğunu itiraf eder gibi kendilerini suçlarlar. O anda sakin olun, ama değişeceğini düşünmeyin.
10. Narsist övgü ödülünü zor bir şey başardığı zaman almalıdır. Kesinlikle kişiliği övülmemeli, yaptığı davranış övülmelidir. Zor iş yapmadan övgü almayı daha çok isterler.
11. Eleştiri onun için kolayca kötü kullanılacak silaha dönüşebilir. Eleştirdiğinizde sizi pişman edebilir. Eleştiriyi yüzde yüz haklı olmadan yapmayın, doğaçlama eleştirmeyin, eleştirirken amacınızı iyi belirleyin. Eleştiriye başlamadan önce iyi anını bekleyin, izin alarak eleştireceğinizi söyleyin.
Kişiliğini değil, davranışını eleştirin. Sen dili ile değil, ben dili ile konuşun. Yoksa kolayca savunmaya geçerler. Suçlayıcı ve yargılayıcı sözler yerine nötr sözler kullanın. Önemli bir konuşmaya hazırlanıyor gibi hazırlanmadan eleştiriye başlamayın. Ona daima çıkış yolu bırakın. "Belki ben yanılıyorum ..." gibi cümlelerle söze başlayın. Hemen cevap beklemediğinizi, daha sonra tekrar konuşabileceğinizi anlatın.
Narsist kişilerin yapmaları gereken en önemli şey dünyanın geri kalanlarıyla ilişki kurmayı öğrenmeleridir. Çevrenin kararlı, tutarlı tutumu ile bu kişilerin ruhları gelişip egolarının boyuna ulaşır. Empatiyi öğrenmek zor iştir.
Öğrenmeleri gereken ikinci şey de her istediklerinin kendi menfaatlerine olmadığıdır.
Nevzat Tarhan
Prof. Dr., İDER İnsani Değerler ve Ruh Sağlığı Vakfı Başkanı-Psikiyatrist
http://halukcangokce.com
Kişisel siteme ulaşmak için, yukarıdaki e-mail adresini kullanın ..
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tüm yazıları
ShareThis
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Türk Liderler:
Abbas Güçlü, Adil Karaağaç, Ali Ağaoğlu, <Ali Kibar, Adnan Nas, Adnan Polat, Adnan Şenses, Ahmet Başar, Ahmet Esen, Alber Bilen ,Ahmet Cemal Kura, Ali Abalıoğlu, Ali Naci Karacan, Ali Sabancı, Ali Koç, Ali Saydam, Ali Talip Özdemir, Ali Üstay, Arman Manukyan, Arzuhan Yalçındağ, Asaf Güneri, Atila Şenol, Attila Özdemiroğlu, Avni Çelik, Ayduk Koray, Aydın Ayaydın, Aydın Boysan, Ayhan Bermek, AyşeKulin, Ayten Gökçer, Başaran Ulusoy, BedrettinDalan, Bedri Baykam, Berhan Şimşek, BetülMardin, Bülend Özaydınlı, Bülent Akarcalı, Bülent Eczacıbaşı, Bülent Şenver, CağvitÇağlar, Can Ataklı, Can Dikmen, Can Has, Can Kıraç, Canan Edipoğlu, Celalettin Vardarsuyu, Cengiz Kaptanoğlu, Cevdetİnci, Çoşkun Ural, Cüneyt Asan, Cünety Ülsever, Çağlayan Arkan, Çetin Gezgincan, DenizAdanalı, Deniz Kurtsan, Didem Demirkent, Dilek Sabancı, Dr. Oktay Duran, Ege Cansel, Em. Org. Çevik Bir, Emre Berkin, Engin Akçakoca, Enver Ören, Erdal Aksoy, Erdoğan Demirören, ErhanKurdoğlu, Erkan Mumcu, Erkut Yücaoğlu, Ergun Özakat, Ergun Özen, Erol Üçer, Ersin Arıoğlu, Ersin Faralyalı, Ersin Özince, Ethem Sancak, Fatih Altaylı, Fatih Terim, Ferit Şahenk, Ferruh Tanay,Feyhan Kalpaklıoğlu, Feyyaz Berker, Fuat Miras, Fuat Süren, Füsun Önal, Göksel Kortay, Güler Sabancı, Güngör Kaymak, Hakan Ateş, Halit Soydan, Halit Kıvanç, Haluk Okutur, Haluk Şahin, Hamdi Akın, Hasan Güleşçi, HayrettinKaraca, Hazım Kantarcı, Hilmi Özkök, Hüsamettin Kavi, Hüseyin Kıvrıkoğlu, Hüsnü Özyeğin, Işın Çelebi, İbrahim Arıkan, İbrahim Betil, İbrahim Bodur, İbrahim Cevahir, İbrahim Kefeli, İdris Yamantürk, İhsan Kalkavan, İshak Alaton, İsmet Acar, İzzet Garih, İzzet Günay, İzzet Özilhan, JakKamhi, Kazım Taşkent, Kemal Köprülü, Kemal Şahin, Leyla Alaton Günyeli, LeylaUmar, Lucien Arkas, Mahfi Eğilmez, MehmetAli Birand, Mehmet Ali Yalçındağ, Mehmet Başer, Mehmet Günyeli, Mehmet Huntürk, Mehmet Keçeciler, Mehmet Kutman, Mehmet Şuhubi, Melih Aşık, Meltem Kurtsan, Mesut Erez, Metin Kalkavan, Metin Kaşo, Muharrem Kayhan, Muhtar Kent, Murat Akdoğan, Murat Dedeman, MuratVargı, Mustafa Koç, Mustafa Özyürek, Mustafa Sarıgül, Mustafa Süzer, Mümtaz Soysal, Nafi Güral, Nail Keçili, Nasuh Mahruki, Nebil Özgentürk, Neşe Erberk, Nevval Sevindi, Nezih Demirkent, Nihat Boytüzün, Nihat Gökyiğit, Nihat Sırdar, Niyazi Önen, Nur Ger, Nurettin Çarmıklı, Nuri Çolakoğlu, Nüzhet Kandemir, Oğuz Gürsel, Oktay Duran, Oktay Ekşi, Oktay Varlıer, Osman Birsel, Osman Şevket Çarmıklı, Ozan Diren, Özen Göksel, ÖzdemirErdoğan, Özhan Erem, Pervin Kaşo, R.BülentTarhan, Raffi Portakal, Rahmi Koç, Rauf Denktaş, Refik Baydur, Rıfat Hisarcıklıoğlu, SakıpSabancı, Samsa Karamehmet, Savaş Ünal, SedatAloğlu, Sefa Sirmen, Selçuk Alagöz, SelçukYaşar, Selim Seval, Semih Saygıner, SerdarBilgili, Sevan Bıçakçı, Sevgi Gönül, Sezen Cumhur Önal, SinanAygün, Suna Kıraç, Süha Derbent, Süleyman Demirel, ŞadanKalkavan, Şadi Gücüm, Şahin Tulga, Şakir Eczacıbaşı, Şarık Tara, Şerif Kaynar, ŞevketSabancı, Tan Sağtürk, Taner Ayhan, Tanıl Küçük, Tanju Argun, Tansu Yeğen, TavacıRecep Usta, Tayfun Okter, Tevfik Altınok, Tezcan Yaramancı, Tinaz Titiz, Tuna Beklevic, Tuncay Özilhan, Türkan Saylan, Uğur Dündar, Uluç Gürkan, Umur Talu, Ümit Tokçan, Üzeyir Garih, Vehbi Koç, Vitali Hakko, Vural Öger, Yaşar Aşçıoğlu, Yaşar Nuri Öztürk, Yılmaz Ulusoy, Yusuf Köse, Zafer Çağlayan, Zeynel AbidinErdem
|
|
|