Ziynet Odası 
 Odam Olsun 
 Türklider Odaları 
 Sizin Odalarınız 
 Sohbet Odası 
 TV Odası 
 E-Kitap Odası 
 BŞenver 
 Gazete Odası 
 iPad 
 Hakkımızda 
 Şifremi Unuttum 

 

Prof.Dr.Asaf Savaş AKAT Gözüyle 



Tüm Yazıları
       ShareThis

 

Türkiye'nin dış borcu, 2008 İlk çeyrekte
13.07.2008
Okunma Sayısı : 3714
Oy Sayısı : 9
Değerlendirme : 5
Popülarite : 4,77
Verdiğiniz Puan :
 

 

Türkiye'nin dış borcu

2008 İlk çeyrekte
Prof.Dr.Asaf Sava Akat

.
.
.

Perşembe günü ilk çeyrekte kamu borcuna baktık. Net kamu borcunda gerileme vardı. Kamu dengesinin fazla verdiği anlamına geldiğini saptadık. Kamunun net dış borcunun ise 7.5 milyar dolara (milli gelirin yüzde 1.1'i) indiğini gördük.

Dış borç konusunda kafalar karışıktır. Sık sık elmalarla armutların toplandığına rastlarız. O nedenle veriler yayınlandıkça ayrıntılarına girmek ihtiyacını duyuyoruz.

Birincisi, devletin iç-dış borcu ve ülkenin dış borcu farklı şeylerdir. Vatandaşı ilgilendiren ilkidir. Kamu borcu daima vergi mükellefinin yükümlülüğüdür. Bütçe, faiz ödemeleri, vergi yükü, vs. üzerinden maliye politikasını birebir etkiler.

İkincisi, Türkiye'nin dış borcu kamu ve özel kesimin yabancılara döviz cinsinden yükümlülüklerini kapsar. Kur riskini yerliler taşır. Yabancıların yerli para ile alacakları dahil değildir. Örnek: ABD dolarla borçlandığı için dış borcu yoktur.

Brüt ve net dış borç

2008'in ilk çeyreğinde (Mart sonu) Türkiye'nin brüt dış borcu 263 milyar dolar olmuş. Bir yıl önce 215 milyar dolardı. Yani bir yılda brüt dış borç 48 milyar dolar (yüzde 22.5) artmış.

Türkiye'nin net dış borcunu hesaplamak için Merkez Bankası dahil bankacılık sisteminin döviz rezervleri bulunuyor. Mart sonunda 118 milyar dolar döviz rezervi varmış. Düşünce net dış borç 145 milyar dolar çıkıyor. Bir yıl önce 114 milyar dolarmış. Yani net dış borç son yılda 30 milyar dolar artmış.

Şimdi brüt dış borcun kamu ve özel kesim arasında dağılımına bakalım. 263 milyar dolar dış borcun 172 milyar doları (yüzde 65) özel kesimin, 91 milyar doları (yüzde 35) kamu kesiminin. Bankacılık dışı özel sektörün dış borcu ise 125 milyar dolar (yüzde 48) tutuyor.

145 milyar dolar net dış borcun 7.5 milyar dolarının (yüzde 5) kamuya ait olduğunu biliyoruz. Gerisi, 137.5 milyar dolar (yüzde 95) özel kesimin net dış borcu. Bunun 125 milyar dolarının (yüzde 86) bankacılık dışı özel kesime ait olduğunu hesaplıyorum.

Özetleyelim. Kamunun ve bankaların net dış borcu düşüktür. Net dış borcun büyük bölümü özel reel kesimin üstündedir. Üstelik son bir yılda en hızlı artış bu kalemdedir: 39 milyar dolar (yüzde 45).

Dış açık ve dış borç

Bir yılda net dış borçta görülen 30.3 milyar dolar artışı ödemeler dengesi ile kontrol edebiliriz. Mart 2008 sonunda yıllık cari işlemler açığı 40.5 milyar dolar oldu. Bunun 17.3 milyar doları yabancı sermaye ve borsaya gelen dövizle karşılandı. 23.3 milyar dolar dış borçlanma gereği oluştu.

Aradaki 7 milyar doları küresel parite değişimi açıklıyor. Mart 2007'de euro 1.32 dolardı Mart 2008'de 1.55'e yükseldi. Net dış borcun üçte birinin euro cinsinden olması halinde parite etkisi 7 milyar dolar ediyor.

Olay açıktır. Net dış borçtaki artış dış açığın borç dışı finansmanla karşılanmayan bölümüne eşittir. Dolayısı ile dış açık büyürken yabancı sermaye ve borsaya giriş azaldıkça net dış borçtaki artış hızlanacaktır. Dış finansman yükünün tümü ile reel özel kesime düşeceğine dikkatinizi çekerim.

.
.
Tüm Yazıları

.
.
.

Kötü         Çok İyi  Oyla  
  Geri  |  Arkadaşıma Gönder  |  Yazıcı Dostu
 
Tüm yazıları
ShareThis

    Hayat Verenler : Microsoft    HP Türkiye    PBS Bilişim    SAY Ajans    SFS - MAN    Superonline       

Türk Liderler:

Abbas Güçlü, Adil Karaağaç, Ali Ağaoğlu, <Ali Kibar, Adnan Nas, Adnan Polat, Adnan Şenses, Ahmet Başar, Ahmet Esen, Alber Bilen ,Ahmet Cemal Kura, Ali Abalıoğlu, Ali Naci Karacan, Ali Sabancı, Ali Koç, Ali Saydam, Ali Talip Özdemir, Ali Üstay, Arman Manukyan, Arzuhan Yalçındağ, Asaf Güneri, Atila Şenol, Attila Özdemiroğlu, Avni Çelik, Ayduk Koray, Aydın Ayaydın, Aydın Boysan, Ayhan Bermek, AyşeKulin, Ayten Gökçer, Başaran Ulusoy, BedrettinDalan, Bedri Baykam, Berhan Şimşek, BetülMardin, Bülend Özaydınlı, Bülent Akarcalı, Bülent Eczacıbaşı, Bülent Şenver, CağvitÇağlar, Can Ataklı, Can Dikmen, Can Has, Can Kıraç, Canan Edipoğlu, Celalettin Vardarsuyu, Cengiz Kaptanoğlu, Cevdetİnci, Çoşkun Ural, Cüneyt Asan, Cünety Ülsever, Çağlayan Arkan, Çetin Gezgincan, DenizAdanalı, Deniz Kurtsan, Didem Demirkent, Dilek Sabancı, Dr. Oktay Duran, Ege Cansel, Em. Org. Çevik Bir, Emre Berkin, Engin Akçakoca, Enver Ören, Erdal Aksoy, Erdoğan Demirören, ErhanKurdoğlu, Erkan Mumcu, Erkut Yücaoğlu, Ergun Özakat, Ergun Özen, Erol Üçer, Ersin Arıoğlu, Ersin Faralyalı, Ersin Özince, Ethem Sancak, Fatih Altaylı, Fatih Terim, Ferit Şahenk, Ferruh Tanay,Feyhan Kalpaklıoğlu, Feyyaz Berker, Fuat Miras, Fuat Süren, Füsun Önal, Göksel Kortay, Güler Sabancı, Güngör Kaymak, Hakan Ateş, Halit Soydan, Halit Kıvanç, Haluk Okutur, Haluk Şahin, Hamdi Akın, Hasan Güleşçi, HayrettinKaraca, Hazım Kantarcı, Hilmi Özkök, Hüsamettin Kavi, Hüseyin Kıvrıkoğlu, Hüsnü Özyeğin, Işın Çelebi, İbrahim Arıkan, İbrahim Betil, İbrahim Bodur, İbrahim Cevahir, İbrahim Kefeli, İdris Yamantürk, İhsan Kalkavan, İshak Alaton, İsmet Acar, İzzet Garih, İzzet Günay, İzzet Özilhan, JakKamhi, Kazım Taşkent, Kemal Köprülü, Kemal Şahin, Leyla Alaton Günyeli, LeylaUmar, Lucien Arkas, Mahfi Eğilmez, MehmetAli Birand, Mehmet Ali Yalçındağ, Mehmet Başer, Mehmet Günyeli, Mehmet Huntürk, Mehmet Keçeciler, Mehmet Kutman, Mehmet Şuhubi, Melih Aşık, Meltem Kurtsan, Mesut Erez, Metin Kalkavan, Metin Kaşo, Muharrem Kayhan, Muhtar Kent, Murat Akdoğan, Murat Dedeman, MuratVargı, Mustafa Koç, Mustafa Özyürek, Mustafa Sarıgül, Mustafa Süzer, Mümtaz Soysal, Nafi Güral, Nail Keçili, Nasuh Mahruki, Nebil Özgentürk, Neşe Erberk, Nevval Sevindi, Nezih Demirkent, Nihat Boytüzün, Nihat Gökyiğit, Nihat Sırdar, Niyazi Önen, Nur Ger, Nurettin Çarmıklı, Nuri Çolakoğlu, Nüzhet Kandemir, Oğuz Gürsel, Oktay Duran, Oktay Ekşi, Oktay Varlıer, Osman Birsel, Osman Şevket Çarmıklı, Ozan Diren, Özen Göksel, ÖzdemirErdoğan, Özhan Erem, Pervin Kaşo, R.BülentTarhan, Raffi Portakal, Rahmi Koç, Rauf Denktaş, Refik Baydur, Rıfat Hisarcıklıoğlu, SakıpSabancı, Samsa Karamehmet, Savaş Ünal, SedatAloğlu, Sefa Sirmen, Selçuk Alagöz, SelçukYaşar, Selim Seval, Semih Saygıner, SerdarBilgili, Sevan Bıçakçı, Sevgi Gönül, Sezen Cumhur Önal, SinanAygün, Suna Kıraç, Süha Derbent, Süleyman Demirel, ŞadanKalkavan, Şadi Gücüm, Şahin Tulga, Şakir Eczacıbaşı, Şarık Tara, Şerif Kaynar, ŞevketSabancı, Tan Sağtürk, Taner Ayhan, Tanıl Küçük, Tanju Argun, Tansu Yeğen, TavacıRecep Usta, Tayfun Okter, Tevfik Altınok, Tezcan Yaramancı, Tinaz Titiz, Tuna Beklevic, Tuncay Özilhan, Türkan Saylan, Uğur Dündar, Uluç Gürkan, Umur Talu, Ümit Tokçan, Üzeyir Garih, Vehbi Koç, Vitali Hakko, Vural Öger, Yaşar Aşçıoğlu, Yaşar Nuri Öztürk, Yılmaz Ulusoy, Yusuf Köse, Zafer Çağlayan, Zeynel AbidinErdem

Tecrübeleriniz ve birikimleriniz toprak olmasın @ Copyright 2004 turklider.org