Ziynet Odası 
 Odam Olsun 
 Türklider Odaları 
 Sizin Odalarınız 
 Sohbet Odası 
 TV Odası 
 E-Kitap Odası 
 BŞenver 
 Gazete Odası 
 iPad 
 Hakkımızda 
 Şifremi Unuttum 

 

Prof.Dr.Asaf Savaş AKAT Gözüyle 



Tüm Yazıları
       ShareThis

 

Bas parayı kurtul...
22.03.2009
Okunma Sayısı : 4189
Oy Sayısı : 2
Değerlendirme : 5
Popülarite : 1,51
Verdiğiniz Puan :
 

 

Bas parayı kurtul...
Prof.Dr.Asaf Savaş Akat
.
.

Perşembe günü Merkez Bankası gecelik faizde 1 puan indirime gitti. Borçlanma faizi yüzde 10.5'a, fonlama faizi yüzde 13'e geriledi. Tek haneli faiz yolunda kritik bir adım daha atıldı. Ekim başında bu oranların, aynı sıra ile, yüzde 16.75 ve 19.75 olduğunu hatırlatalım.

Yıl sonunda gecelik faizlerde acilen 5 puan indirim gerektiğini söylediğimde eleştirilmiştim. Reel ekonomiden gelen kötü haber bombardımanı beni haklı çıkardı. Merkez Bankası da üç ayda o noktaya geldi.

Maalesef Türkiye çok uzun bir süre gereksiz şekilde yüksek nominal ve reel faizlerle yaşadı. Yüksek faizden şikayet edenler bile buna alıştı. Şimdi de insanlar düşük faiz ortamına tepki gösteriyor.

Ezberlerin bozulması kulağa hoş gelir. Ama yılların oluşturduğu alışkanlıklardan kurtulmak hiç de kolay değildir. Özellikle tasarrufçuyu uyarmak istiyorum. Düşen TL getirisini telafi etmek için sakın maceralara atılmayın. Sonra çok pişman olursunuz.

"Helikopter Ben"

Geçen hafta ABD Merkez Bankası para musluklarını iyice açtığını açıkladı. Havada trilyon dolarlar uçuşmaya başladı. "Zenginin parası züğürdün çenesini yorar" denir. Biz de artık milyar doları bıraktık. Trilyon doların altı idare etmiyor.

2008 ortasına kadar Fed'in bilanço büyüklüğü 600-700 milyar dolar civarında seyrediyordu. "Tüm krizlerin ağababası" sırasında 2 trilyon doları geçti. Son açıklamadan sonra 4 trilyon doları görebileceği söyleniyor.

Fed Başkanı Ben Bernanke'nin uzmanlığı parasal iktisattır. Büyük Buhran dönemini ayrıntılı şekilde inceleyen bir kitabı vardır. Bekleneceği gibi, kriz sonrasında satışları yükseldi. Yani 1930'larda yaşanan ekonomik felaketi yakından tanıyor.

Bernanke'nin 'Büyük Buhran'dan çıkarttığı temel bir ders var. Mali kesimin hasar gördüğü, talep ve harcamaların hızla daraldığı dönemlerde eldeki tüm olanakları kullanarak para arzını arttırmak gerektiğini savunuyor.

Derdini anlatmak için bir benzetme kullanıyor. "Dolarları helikopterlere doldurup yerleşim yerlerinin üstünde aşağı atabiliriz" diyor. Keynes de maliye politikası için kuyular açıp kapatmayı önermişti. O nedenle kendisine "Helikopter Ben" deniyor.

Sanal para

Cuma günü İzmit'te kriz ve Türkiye ekonomisi üstüne konuştum. Bir izleyici, "Hocam, bu basılan dolarların hiç bir karşılığı yok gibi duruyor; dolar sanal para mı oldu?" diye sordu. Ben de "Sadece dolar olsa gene iyi, hepsi sanal para!" dedim.

Bugünkü hali ile para denilen olayı kavramak gerçekten çok zordur. Modern ekonomi için kelimenin tam anlamı ile "Aşil'in topuğu" paradır. Neticede kağıt, mürekkep ve matbaa makinesi ile kolayca basılan, satın alma gücü ile maliyeti arasında hiç bir ilişki olmayan garip bir nesnedir.

Az basarsın, faizler yükselir, talep düşer, reel ekonomi darbe yer. Çok basarsın, fiyatlar yükselir, kaynak dağılımı bozulur, reel ekonomi darbe yer. Tam kıvamında bastığını zannedersin, sonradan büyük hatalar yaptığın ortaya çıkar.

ABD'ye bakalım. Bir yandan 2000'lerin gevşek para politikaları bugünkü krizin ana nedeni kabul ediliyor. Öte yandan krizden çıkmak için daha da gevşek para politikaları uygulanıyor. Gel de çık bu işin içinden...

.
.

Tüm Yazıları

..
.

Kötü         Çok İyi  Oyla  
  Geri  |  Arkadaşıma Gönder  |  Yazıcı Dostu
 
Tüm yazıları
ShareThis

    Hayat Verenler : Microsoft    HP Türkiye    PBS Bilişim    SAY Ajans    SFS - MAN    Superonline       

Türk Liderler:

Abbas Güçlü, Adil Karaağaç, Ali Ağaoğlu, <Ali Kibar, Adnan Nas, Adnan Polat, Adnan Şenses, Ahmet Başar, Ahmet Esen, Alber Bilen ,Ahmet Cemal Kura, Ali Abalıoğlu, Ali Naci Karacan, Ali Sabancı, Ali Koç, Ali Saydam, Ali Talip Özdemir, Ali Üstay, Arman Manukyan, Arzuhan Yalçındağ, Asaf Güneri, Atila Şenol, Attila Özdemiroğlu, Avni Çelik, Ayduk Koray, Aydın Ayaydın, Aydın Boysan, Ayhan Bermek, AyşeKulin, Ayten Gökçer, Başaran Ulusoy, BedrettinDalan, Bedri Baykam, Berhan Şimşek, BetülMardin, Bülend Özaydınlı, Bülent Akarcalı, Bülent Eczacıbaşı, Bülent Şenver, CağvitÇağlar, Can Ataklı, Can Dikmen, Can Has, Can Kıraç, Canan Edipoğlu, Celalettin Vardarsuyu, Cengiz Kaptanoğlu, Cevdetİnci, Çoşkun Ural, Cüneyt Asan, Cünety Ülsever, Çağlayan Arkan, Çetin Gezgincan, DenizAdanalı, Deniz Kurtsan, Didem Demirkent, Dilek Sabancı, Dr. Oktay Duran, Ege Cansel, Em. Org. Çevik Bir, Emre Berkin, Engin Akçakoca, Enver Ören, Erdal Aksoy, Erdoğan Demirören, ErhanKurdoğlu, Erkan Mumcu, Erkut Yücaoğlu, Ergun Özakat, Ergun Özen, Erol Üçer, Ersin Arıoğlu, Ersin Faralyalı, Ersin Özince, Ethem Sancak, Fatih Altaylı, Fatih Terim, Ferit Şahenk, Ferruh Tanay,Feyhan Kalpaklıoğlu, Feyyaz Berker, Fuat Miras, Fuat Süren, Füsun Önal, Göksel Kortay, Güler Sabancı, Güngör Kaymak, Hakan Ateş, Halit Soydan, Halit Kıvanç, Haluk Okutur, Haluk Şahin, Hamdi Akın, Hasan Güleşçi, HayrettinKaraca, Hazım Kantarcı, Hilmi Özkök, Hüsamettin Kavi, Hüseyin Kıvrıkoğlu, Hüsnü Özyeğin, Işın Çelebi, İbrahim Arıkan, İbrahim Betil, İbrahim Bodur, İbrahim Cevahir, İbrahim Kefeli, İdris Yamantürk, İhsan Kalkavan, İshak Alaton, İsmet Acar, İzzet Garih, İzzet Günay, İzzet Özilhan, JakKamhi, Kazım Taşkent, Kemal Köprülü, Kemal Şahin, Leyla Alaton Günyeli, LeylaUmar, Lucien Arkas, Mahfi Eğilmez, MehmetAli Birand, Mehmet Ali Yalçındağ, Mehmet Başer, Mehmet Günyeli, Mehmet Huntürk, Mehmet Keçeciler, Mehmet Kutman, Mehmet Şuhubi, Melih Aşık, Meltem Kurtsan, Mesut Erez, Metin Kalkavan, Metin Kaşo, Muharrem Kayhan, Muhtar Kent, Murat Akdoğan, Murat Dedeman, MuratVargı, Mustafa Koç, Mustafa Özyürek, Mustafa Sarıgül, Mustafa Süzer, Mümtaz Soysal, Nafi Güral, Nail Keçili, Nasuh Mahruki, Nebil Özgentürk, Neşe Erberk, Nevval Sevindi, Nezih Demirkent, Nihat Boytüzün, Nihat Gökyiğit, Nihat Sırdar, Niyazi Önen, Nur Ger, Nurettin Çarmıklı, Nuri Çolakoğlu, Nüzhet Kandemir, Oğuz Gürsel, Oktay Duran, Oktay Ekşi, Oktay Varlıer, Osman Birsel, Osman Şevket Çarmıklı, Ozan Diren, Özen Göksel, ÖzdemirErdoğan, Özhan Erem, Pervin Kaşo, R.BülentTarhan, Raffi Portakal, Rahmi Koç, Rauf Denktaş, Refik Baydur, Rıfat Hisarcıklıoğlu, SakıpSabancı, Samsa Karamehmet, Savaş Ünal, SedatAloğlu, Sefa Sirmen, Selçuk Alagöz, SelçukYaşar, Selim Seval, Semih Saygıner, SerdarBilgili, Sevan Bıçakçı, Sevgi Gönül, Sezen Cumhur Önal, SinanAygün, Suna Kıraç, Süha Derbent, Süleyman Demirel, ŞadanKalkavan, Şadi Gücüm, Şahin Tulga, Şakir Eczacıbaşı, Şarık Tara, Şerif Kaynar, ŞevketSabancı, Tan Sağtürk, Taner Ayhan, Tanıl Küçük, Tanju Argun, Tansu Yeğen, TavacıRecep Usta, Tayfun Okter, Tevfik Altınok, Tezcan Yaramancı, Tinaz Titiz, Tuna Beklevic, Tuncay Özilhan, Türkan Saylan, Uğur Dündar, Uluç Gürkan, Umur Talu, Ümit Tokçan, Üzeyir Garih, Vehbi Koç, Vitali Hakko, Vural Öger, Yaşar Aşçıoğlu, Yaşar Nuri Öztürk, Yılmaz Ulusoy, Yusuf Köse, Zafer Çağlayan, Zeynel AbidinErdem

Tecrübeleriniz ve birikimleriniz toprak olmasın @ Copyright 2004 turklider.org