|
|
|
|
Reyyan Somuncuoğlu Gözüyle
|
|
|
|
|
Tüm Yazıları
 ShareThis
|
Gece Bodrum Tualleri
06.11.2008
Reyyan Somuncuoğlu |
|
|
| Okunma Sayısı : |
2090 |
|
|
| Oy Sayısı : |
2 |
|
|
| Değerlendirme : |
5 |
|
|
| Popülarite : |
1,51 |
|
|
| Verdiğiniz Puan : |
|
|
|
|
|
|
Gece Bodrum Tualleri
Reyyan Somuncuoğlu "Bodrum"u konu olarak ele aldığı son sergisinde daha önceki sergilerinde olduğu gibi tarihi ve arkeolojiyi ele alıyor. Bodrum kalesi tarihçilerin babası sayılan Heredotus`un Halikarnassos olarak tanıttığı yerde kurulmuş. Daha önce Mehmet Sözmez`in resimleriyle kartpostallardan tanıdığımız Bodrum`u temsili "yanılsaması" sanatın bir kez daha bir kurgu ve yanılsama olduğunu hatırlatıyor bizlere.
Reyyan Somuncuoğlu da bu kurguyu tarihler arası bir katmanlaştırma içerisinde yeniden ele alıyor: Bu kez Bodrum`u Gece görüyoruz. Gece renkleriyle tarihin karanlığı birbirine giriyor Somuncuoğlu`nun resimlerinde. Ancak tuallerdeki şeritler tarihsel katmanların dününün ve yarınının aynı anda ele alınmasını sağlıyor.
Bodrum tarihi renkli bir tarih; Lidyalılar ise bu tarihe ayrı bir renk katıyorlar. Bilindiği gibi Heredotes, Grekler ve Lidyalıların bu ticari ikisinin de merkantil olduklarını yazarak, Lidyalıların bu ticari hayatta kızlarını ticari meta olarak sunduklarını hatırlatıyor. Bu aynı zamanda zenginliğin de sunumu olarak karşımıza çıkıyor.
Bu zenginlik Reyyan Somuncuoğlu`nun tuallerine de yansımış: 2. Artemisia`nın kızı Prenses Ada`nın tacı`nın pırıltısı başka bir tualde Ada`nın takılarıyla birleşir. Bodrum`un Fransızlar, Almanlar, İtalyanlar ve İngilizler tarafından yapılan burçlerının her biri ayrı bir tarihsel katmanı oluşturduğu kadar; o dönemin kıyafetlerini ve takılarının zenginliğini, şarabın, zeytinyağının ve tahılların saklanmasında kullanılan amforalarıyla medeniyetini de taşıyor bizlere. Lidyalıların "kötü yola" sürüklerken medenileştirdiği meta dolaşımının genç kızlardan geçtiğini düşündüğümüzde, Kayralılar ile Lidyalılar arasındaki kanlı savaşların mahiyeti başka bir anlam kazanmaktadır.
Bu zenginliği ele geçirme üzerine kurulan savaş stratejileri Bodrum`ungeçmişine olduğu kadar Reyyan Somuncuoğlu`nun tuallerinde bugüne kadar hayali olarak yansıyor. Kullandığı renkler tarih içinde Bodrum`daki Rodos`lu Saint Jean Şövalyelerinden 2. Artemisia`ya kadar geçen katmanları ele alıyor; bu şekilde tarihin düz çizgisel doğrusallığını da sorunsallaştırıyor.
Öncesi ve sonrası müphemleşen bu tarih tualin yüzayinde kendi kurgusunun hayalini kuruyor. Hayaletlerin insaniliğinden çok mekanı oluşturan cisimliliğin hayaletleştirilmesinden söz etmek daha mümkün gibi duruyor.
Lidyalılar gibi Perslerin de egemenliğine giren Halikarnassos doğunun zenginliği ile Mora`nın merkantiliği arasunda bir yerde duruyor. Bu mekan aynı zamanda kadınların ve ölümsüz aşkların yeri, şimdi bu geleneğin devam ettiği gibi. Karısının yaptırdığı anıt mezar sayesinde ölümsüzleşen ve bizim dilimizde kullanıma kadar gelen Hint-Avrupa dillerine ait olan Mosole`nin; yani kral Mauselion`un anıtı ölümsüzleşen bir aşk hikayesinin geride kalan yüzü.
Reyyan Somuncuoğlu`nun tualinde de bu Moseleum`un sütun başlarından birini görüyoruz.
Ancak tarihin derinliklerinden gelen bu sütun başı, tuali de aşarak çerçeveye taşıyor. Tarihin sınırlarının dışı gibi olmadığı gibi tualin de içerisi ve dışarısının tam olarak belirli olmadığı tualler için Reyyan Somuncuoğlu Derrida`nın "parergon" yani çerçeve kavramını da sergisinde sorunsallaştırmakta. İçerisi ve dışarısının belli olmadığı içerinin dışarısı, dışarısının da içerisi olduğu dekonstrüksüyon yöntemine göre tarihin katmanlarının da sınırları tam olarak belli değildir; anlamların bağlamlardaki içerikleri önem kazanmaktadır.
Anlam ve içerik bu anlamda ifadenin iki yüzü olarak gözükmektedir. Benzer bir şekilde Reyyan Somuncuoğlu da belki de, Derrida`nın yöntemine yakın hissederek kendisini, kadın ve amfora arasında kurduğuı paralelikte, ikisini de simetri unsuru olarak karşımıza çıkartıyor: Medeniyet ve merkantalizm. Bu iki unsur ki, Lidyalılardan günümüz Bodrumu`na kadar gelen bir sürekliliğigündeme getiriyor.
Reyyan Somuncuoğlu`nun tuallerine baktığımızda sanatın etnoğrafyadan ve tarihten ayrı tutulamayacağı geliyor. Takıların olduğu kadar amforaların da tarihsel bağlamı içinde düşünmenin gerekliliği toplumların medeniyetlerin anlaşılmasında ne kadar önemli olduğunu anımsatıyor bizlere.
İkonagrafya çözümlemelerinde İsa ve Meryem`in Hıristiyan sanatı içinde işlevleri ve mitolojiyi aydınlatmaları ne denli önemliyse, Bodrum`un tarihinde de amforalar ve takılar o kadar tarihsel değere sahip. Bu, bize, tarihin hep ebedi kalmadığı ve toplumsal değişiklerde sanatın ne kadar önemli bir yer tuttuğunu da gösteriyor.
Ali Akay
Artist, Ekim 2005
Yazı sanatçının "Bodrum-Yansımalar" kataloğundan alınmıştır.
.
.
 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tüm yazıları
ShareThis
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Türk Liderler:
Abbas Güçlü, Adil Karaağaç, Ali Ağaoğlu, <Ali Kibar, Adnan Nas, Adnan Polat, Adnan Şenses, Ahmet Başar, Ahmet Esen, Alber Bilen ,Ahmet Cemal Kura, Ali Abalıoğlu, Ali Naci Karacan, Ali Sabancı, Ali Koç, Ali Saydam, Ali Talip Özdemir, Ali Üstay, Arman Manukyan, Arzuhan Yalçındağ, Asaf Güneri, Atila Şenol, Attila Özdemiroğlu, Avni Çelik, Ayduk Koray, Aydın Ayaydın, Aydın Boysan, Ayhan Bermek, AyşeKulin, Ayten Gökçer, Başaran Ulusoy, BedrettinDalan, Bedri Baykam, Berhan Şimşek, BetülMardin, Bülend Özaydınlı, Bülent Akarcalı, Bülent Eczacıbaşı, Bülent Şenver, CağvitÇağlar, Can Ataklı, Can Dikmen, Can Has, Can Kıraç, Canan Edipoğlu, Celalettin Vardarsuyu, Cengiz Kaptanoğlu, Cevdetİnci, Çoşkun Ural, Cüneyt Asan, Cünety Ülsever, Çağlayan Arkan, Çetin Gezgincan, DenizAdanalı, Deniz Kurtsan, Didem Demirkent, Dilek Sabancı, Dr. Oktay Duran, Ege Cansel, Em. Org. Çevik Bir, Emre Berkin, Engin Akçakoca, Enver Ören, Erdal Aksoy, Erdoğan Demirören, ErhanKurdoğlu, Erkan Mumcu, Erkut Yücaoğlu, Ergun Özakat, Ergun Özen, Erol Üçer, Ersin Arıoğlu, Ersin Faralyalı, Ersin Özince, Ethem Sancak, Fatih Altaylı, Fatih Terim, Ferit Şahenk, Ferruh Tanay,Feyhan Kalpaklıoğlu, Feyyaz Berker, Fuat Miras, Fuat Süren, Füsun Önal, Göksel Kortay, Güler Sabancı, Güngör Kaymak, Hakan Ateş, Halit Soydan, Halit Kıvanç, Haluk Okutur, Haluk Şahin, Hamdi Akın, Hasan Güleşçi, HayrettinKaraca, Hazım Kantarcı, Hilmi Özkök, Hüsamettin Kavi, Hüseyin Kıvrıkoğlu, Hüsnü Özyeğin, Işın Çelebi, İbrahim Arıkan, İbrahim Betil, İbrahim Bodur, İbrahim Cevahir, İbrahim Kefeli, İdris Yamantürk, İhsan Kalkavan, İshak Alaton, İsmet Acar, İzzet Garih, İzzet Günay, İzzet Özilhan, JakKamhi, Kazım Taşkent, Kemal Köprülü, Kemal Şahin, Leyla Alaton Günyeli, LeylaUmar, Lucien Arkas, Mahfi Eğilmez, MehmetAli Birand, Mehmet Ali Yalçındağ, Mehmet Başer, Mehmet Günyeli, Mehmet Huntürk, Mehmet Keçeciler, Mehmet Kutman, Mehmet Şuhubi, Melih Aşık, Meltem Kurtsan, Mesut Erez, Metin Kalkavan, Metin Kaşo, Muharrem Kayhan, Muhtar Kent, Murat Akdoğan, Murat Dedeman, MuratVargı, Mustafa Koç, Mustafa Özyürek, Mustafa Sarıgül, Mustafa Süzer, Mümtaz Soysal, Nafi Güral, Nail Keçili, Nasuh Mahruki, Nebil Özgentürk, Neşe Erberk, Nevval Sevindi, Nezih Demirkent, Nihat Boytüzün, Nihat Gökyiğit, Nihat Sırdar, Niyazi Önen, Nur Ger, Nurettin Çarmıklı, Nuri Çolakoğlu, Nüzhet Kandemir, Oğuz Gürsel, Oktay Duran, Oktay Ekşi, Oktay Varlıer, Osman Birsel, Osman Şevket Çarmıklı, Ozan Diren, Özen Göksel, ÖzdemirErdoğan, Özhan Erem, Pervin Kaşo, R.BülentTarhan, Raffi Portakal, Rahmi Koç, Rauf Denktaş, Refik Baydur, Rıfat Hisarcıklıoğlu, SakıpSabancı, Samsa Karamehmet, Savaş Ünal, SedatAloğlu, Sefa Sirmen, Selçuk Alagöz, SelçukYaşar, Selim Seval, Semih Saygıner, SerdarBilgili, Sevan Bıçakçı, Sevgi Gönül, Sezen Cumhur Önal, SinanAygün, Suna Kıraç, Süha Derbent, Süleyman Demirel, ŞadanKalkavan, Şadi Gücüm, Şahin Tulga, Şakir Eczacıbaşı, Şarık Tara, Şerif Kaynar, ŞevketSabancı, Tan Sağtürk, Taner Ayhan, Tanıl Küçük, Tanju Argun, Tansu Yeğen, TavacıRecep Usta, Tayfun Okter, Tevfik Altınok, Tezcan Yaramancı, Tinaz Titiz, Tuna Beklevic, Tuncay Özilhan, Türkan Saylan, Uğur Dündar, Uluç Gürkan, Umur Talu, Ümit Tokçan, Üzeyir Garih, Vehbi Koç, Vitali Hakko, Vural Öger, Yaşar Aşçıoğlu, Yaşar Nuri Öztürk, Yılmaz Ulusoy, Yusuf Köse, Zafer Çağlayan, Zeynel AbidinErdem
|
|
|