|
|
|
|
Tüm Yazıları
 ShareThis
|
HURMA AĞAÇLARI
09.08.2005
Ali AKCA |
|
|
| Okunma Sayısı : |
20422 |
|
|
| Oy Sayısı : |
22 |
|
|
| Değerlendirme : |
4,18 |
|
|
| Popülarite : |
5,61 |
|
|
| Verdiğiniz Puan : |
|
|
|
|
|
|
Hurma ağacı, İncil'de ve Kuran'da açıkca belirtilmiş olan, dünyanın en eski meyve ağacıdır. Kuran'ın bir suresinde: "Birbirine girmiş kat kat tomurcukları olan yüksek hurma ağaçları yetiştirdik." ifadesi yer almaktadır. Palmiyeler, bu tür ağaçların genel adı olup meyve verenlerine hurma ağacı denilmektedir.
Dünyadaki palmiye ağaçları sayısının, altmış iki milyonu Arap dünyasında olmak üzere toplam yüz milyon civarında olduğu tahmin edilmektedir. İlk çıkış yeri tam olarak bilinmemekle beraber, kimileri hurma ağaçlarının ilk soyunun Babil, Irak, diğerleri ise Dareen ya da Hofuf, Suudi Arabistan, veya Arap Körfezinde Bahreyn kıyılarında bir ada olan Harqan adasında olduğuna inanıyorlar. Hurma ağaçları dallarında küme küme hurma tomurcukları tüm güzelliğiyle yer alır.
Hurma ağacı uzun ömürlü bir ağaç türüdür. Dişil olanları normal olarak, gövdede oluşan dalın dikildiği tarihten ortalama beş yıl sonra hurma meyvesi verir. Palmiye ağacı yüzelli yıl kadar yaşayabilir. Ticari olarak Orta Doğu ve Kuzey Afrika dünyada başlıca palmiye üretim alanlarına sahip ülkelerdir. Palmiye, zenginlik ve refahın kaynağı kutsal bir ağaçtır. En önemli faydalarından biri uyum sağlamaya yetenekli oluşudur. Kuru, çöl şartlarında yaşayan, yüksek ısıya ve kuraklığa, tuzluluğa karşı en çok dayanan ağaç türüdür. Palmiyeler yüksek düzeyde besleyici hurma üretirler.
Hurma, Arap ülkelerinde "bayan" anlamına gelir. Arapça "tamır" ise hurma demektir.
Hurma ağaçlarının kimisi tek, kimisi çift köklüdür. Bazısı tek gövdeli bazısı aynı köke bağlı iki veya daha fazla gövdelidir. İyi cins hurma üretmek çok önemlidir. Üretilen bölgenin hava şartlarının bulunduğu alana göre meyveler farklıdır. Çeşit olarak; Khalas, Brahi, Khaneez, Buma'an, Lulwa, Jabri, Hilali ve diğerleri sayılabilir. Bir çiftlikte iki veya üç türü verimli olarak bir arada olmalıdırlar. Diğer bitkilerin yetişemediği çöl şartlarında yetiştikleri için palmiyeler çöl hayatının vazgeçilmez sembolüdürler.
Hazreti Muhammed'in (SAV) bizzat kendi eliyle diktiği ağacın verdiği hurma türü kutsal, nadir bulunan çok değerli bir hurma çeşididir. Peygamber hurması olarak bilinir. Belli bölgelerde çok az yetişen bu hurma türü ufacık, siyah renkli ve yerken ağızda nefis bir lezzet bırakan hurmadır. Diğerlerine göre on kat pahalı satılır. Şimdi ticari amaçılı olmak üzere farklı kalite ve fiyatları olmakla beraber en değerlisinin kilosu yüz YTL civarındadır.
Bu ağaçların soyları tropikal meyve olarak sınıflandırılmıştır. Körfez bölgesi ve İran, palmiye ağaçlarının orijini olarak değerlendirilmiştir. Bunlar kuru alan ve sıcaktan yayılarak yetişenler olarak göz önünde bulundurulmuştur. Hurma üretiminde ilk sırayı alan ülkeler: Suudi Arabistan, Irak, Cezayir, İran, Libya, Mısır ve Fas'tır. Hurma üretimi, az miktarda Tunus, Hindistan, Sudan ve Amerika Birleşik Devletleri'nde mevcuttur.
Sözkonusu ağaçların meyvelisi ekonomik olarak çok önemlidir. Kimyasal bileşiminde ise şekerden başka; meyve riboflavin, thiamin, folik asit, ve az miktarda askorbic asit gibi suda çözülen çok vitamin içerir. O aynı zamanda nişasta, yağ ve protein, kuru malzemeleri içerir. Ayrıca, çinko, potasyum, sodyum, kalsiyum, fosfor, demir ve manganez klor barındırır. Meyvelerinin besin değeri çok yüksek olup; yaprakları sepet, kafes, süpürge, hasır, paspas ve diğer maddelerin yapımında kullanılır.
Hurma ağaçları büyümek için uzun ve sıcak bir sezona, kışları ise ılık bir havaya gereksinim duyarlar. Soğuk ve dondurucu havayı sevmezler. Palmiyeler, hava durumuna bağlı olarak yeterli sulamaya ihtiyaç duyar. Palmiye ağaçları her tür toprağa uyar, fakat, onlar iyi süzen sarı, çamurlu toprakları tercih ederler. Hurma ağaçlarına karşılık, diğer palmiye ağaçları sokak ve bahçe dekorasyonlarında kullanılmaktadır. Bunları yetiştirmek için farklı yollar vardır.
Bunları tek sıra olarak yetiştirme, parklarda ve bahçelerde olan ağaçların birbirinden uzak olduğu durumdur. Her açağ ayrı olarak dikilmelidir. Grup halinde yetiştirmek, her grubun üç veya beş palmiye oluşturmasıdır. Aynı türden beş palmiye ve her grup diğerinden beş metre uzaklıkta olmalıdır. Böylece birileri diğerinin gölsesiyle karşılaşmaz. Yanındakine "Gölge etme, başka ihsan istemem!" demek zorunda kalmaz.
Sokakların ve kamu alanlarının dekorasyonunda ise bazı türlerin sıra şeklinde düzenlenmesidir. Bu durumda onlar, dışarı taşmadan güzel bir gölge ve manzara sağlarken trafiği de engellemezler. Geniş binaların önünde, özellikle resmi dairelerin ya da Doğu'ya özgü binaların önünde yetiştirilenler vardır. Diğer bitkilerin arkasında yetiştirmek, sıralı biçimde düzenlemek, yan yana şekillendirmek evlere harika bir fon görünümü verir. Küçük boylu palmiyeler iç mekanlarda dekoratif olarak saksılarda yetiştirilir. Bunlar içerde son derece güzeldir. Palmiyelerin geniş topraklarda yetiştirilmesi yan yana, sıralı olarak biçimlendirilmesidir. Yeni dallarının büyümeye başladığı bahar aylarında yapılan bakımla palmiye ve hurma ağaçlarının daha uzun yaşaması sağlanır.
Kuveyt'te Körfez otoyolundan araba ile süzülürken, yol ortasında yek sıra hurma ağaçları göze çarpar. Yahut şehrin tüm ana caddelerinde... Salkım salkım hurma meyveleri, dökülmesin diye yeşil filelere sarılmıştır. Ağustos sonu altın sarısı çağla şekline gelir. Isırıldığında ağızda nefis bir tad bırakır. Ekim sonu geldiğinde ise biraz kahve rengine dönüşmüş ve içi bal şerbetiyle dolmuştur. Tadı öyle hoştur ki, insana hiç ağır gelmez... Hangi millletten olunursa olunsun hurma yemek zamanla bir tutku haline dönüşür. hurma pekmezi ise sofraların vazgeçilmezi haline gelir.
Şimdi akla şu soru geliyordur. Palmiye ile hurma ağaçları arasındaki fark nedir? Palmiyeler ile hurma ağaçlarının farkı, yukarıda değindiğimiz gibi meyve verip vermemesinden kaynaklanmaktadır... Hurma ağaçlarının yaprakları ince kılıç gibi, palmiyelerin yaprakları daha geniş ve yumuşaktır.
Hasat zamanı, salkım salkım olgun hurmaları toplamanın tadına doyum olmaz. Çiftliklerde hurma bağları vardır. Hafifçe esen rüzgarla oynaşan, insanı bir yelpaze gibi serinleten uzun dallar arasından balı üzerine sinmiş bir hurma koparıp yemenin zevki başka hangi meyvede bulunur acaba?
Dünyada, besleyici değerinin üzerine kutsallığı sinmiş olan bir başka meyve var mıdır? Günde üç beş kutsal hurma yemek mutluluk kaynağıdır...
Kuveyt, 9 Ağustos, 2005
Ali AKÇA |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tüm yazıları
ShareThis
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Türk Liderler:
Abbas Güçlü, Adil Karaağaç, Ali Ağaoğlu, <Ali Kibar, Adnan Nas, Adnan Polat, Adnan Şenses, Ahmet Başar, Ahmet Esen, Alber Bilen ,Ahmet Cemal Kura, Ali Abalıoğlu, Ali Naci Karacan, Ali Sabancı, Ali Koç, Ali Saydam, Ali Talip Özdemir, Ali Üstay, Arman Manukyan, Arzuhan Yalçındağ, Asaf Güneri, Atila Şenol, Attila Özdemiroğlu, Avni Çelik, Ayduk Koray, Aydın Ayaydın, Aydın Boysan, Ayhan Bermek, AyşeKulin, Ayten Gökçer, Başaran Ulusoy, BedrettinDalan, Bedri Baykam, Berhan Şimşek, BetülMardin, Bülend Özaydınlı, Bülent Akarcalı, Bülent Eczacıbaşı, Bülent Şenver, CağvitÇağlar, Can Ataklı, Can Dikmen, Can Has, Can Kıraç, Canan Edipoğlu, Celalettin Vardarsuyu, Cengiz Kaptanoğlu, Cevdetİnci, Çoşkun Ural, Cüneyt Asan, Cünety Ülsever, Çağlayan Arkan, Çetin Gezgincan, DenizAdanalı, Deniz Kurtsan, Didem Demirkent, Dilek Sabancı, Dr. Oktay Duran, Ege Cansel, Em. Org. Çevik Bir, Emre Berkin, Engin Akçakoca, Enver Ören, Erdal Aksoy, Erdoğan Demirören, ErhanKurdoğlu, Erkan Mumcu, Erkut Yücaoğlu, Ergun Özakat, Ergun Özen, Erol Üçer, Ersin Arıoğlu, Ersin Faralyalı, Ersin Özince, Ethem Sancak, Fatih Altaylı, Fatih Terim, Ferit Şahenk, Ferruh Tanay,Feyhan Kalpaklıoğlu, Feyyaz Berker, Fuat Miras, Fuat Süren, Füsun Önal, Göksel Kortay, Güler Sabancı, Güngör Kaymak, Hakan Ateş, Halit Soydan, Halit Kıvanç, Haluk Okutur, Haluk Şahin, Hamdi Akın, Hasan Güleşçi, HayrettinKaraca, Hazım Kantarcı, Hilmi Özkök, Hüsamettin Kavi, Hüseyin Kıvrıkoğlu, Hüsnü Özyeğin, Işın Çelebi, İbrahim Arıkan, İbrahim Betil, İbrahim Bodur, İbrahim Cevahir, İbrahim Kefeli, İdris Yamantürk, İhsan Kalkavan, İshak Alaton, İsmet Acar, İzzet Garih, İzzet Günay, İzzet Özilhan, JakKamhi, Kazım Taşkent, Kemal Köprülü, Kemal Şahin, Leyla Alaton Günyeli, LeylaUmar, Lucien Arkas, Mahfi Eğilmez, MehmetAli Birand, Mehmet Ali Yalçındağ, Mehmet Başer, Mehmet Günyeli, Mehmet Huntürk, Mehmet Keçeciler, Mehmet Kutman, Mehmet Şuhubi, Melih Aşık, Meltem Kurtsan, Mesut Erez, Metin Kalkavan, Metin Kaşo, Muharrem Kayhan, Muhtar Kent, Murat Akdoğan, Murat Dedeman, MuratVargı, Mustafa Koç, Mustafa Özyürek, Mustafa Sarıgül, Mustafa Süzer, Mümtaz Soysal, Nafi Güral, Nail Keçili, Nasuh Mahruki, Nebil Özgentürk, Neşe Erberk, Nevval Sevindi, Nezih Demirkent, Nihat Boytüzün, Nihat Gökyiğit, Nihat Sırdar, Niyazi Önen, Nur Ger, Nurettin Çarmıklı, Nuri Çolakoğlu, Nüzhet Kandemir, Oğuz Gürsel, Oktay Duran, Oktay Ekşi, Oktay Varlıer, Osman Birsel, Osman Şevket Çarmıklı, Ozan Diren, Özen Göksel, ÖzdemirErdoğan, Özhan Erem, Pervin Kaşo, R.BülentTarhan, Raffi Portakal, Rahmi Koç, Rauf Denktaş, Refik Baydur, Rıfat Hisarcıklıoğlu, SakıpSabancı, Samsa Karamehmet, Savaş Ünal, SedatAloğlu, Sefa Sirmen, Selçuk Alagöz, SelçukYaşar, Selim Seval, Semih Saygıner, SerdarBilgili, Sevan Bıçakçı, Sevgi Gönül, Sezen Cumhur Önal, SinanAygün, Suna Kıraç, Süha Derbent, Süleyman Demirel, ŞadanKalkavan, Şadi Gücüm, Şahin Tulga, Şakir Eczacıbaşı, Şarık Tara, Şerif Kaynar, ŞevketSabancı, Tan Sağtürk, Taner Ayhan, Tanıl Küçük, Tanju Argun, Tansu Yeğen, TavacıRecep Usta, Tayfun Okter, Tevfik Altınok, Tezcan Yaramancı, Tinaz Titiz, Tuna Beklevic, Tuncay Özilhan, Türkan Saylan, Uğur Dündar, Uluç Gürkan, Umur Talu, Ümit Tokçan, Üzeyir Garih, Vehbi Koç, Vitali Hakko, Vural Öger, Yaşar Aşçıoğlu, Yaşar Nuri Öztürk, Yılmaz Ulusoy, Yusuf Köse, Zafer Çağlayan, Zeynel AbidinErdem
|
|
|