|
|
|
Tüm Yazıları
 ShareThis
|
'TÜSİAD Tornistan', Ekonominin Dümeni
02.09.2004 |
|
|
| Okunma Sayısı : |
7838 |
|
|
| Oy Sayısı : |
0 |
|
|
| Değerlendirme : |
0 |
|
|
| Popülarite : |
|
|
|
| Verdiğiniz Puan : |
|
|
|
|
|
|
TÜSIAD 'Türk Askeri Irak'a Gitmemli' dedi
Türk Sanayicileri ve Isadamlari Dernegi TÜSIAD'in Yüksek Istisare Konseyi Toplantisi 19 Eylül 2003 Cuma günü Çesme'de Sheraton otelinde yapildi. TÜSIAD, Türkiye'nin bugünkü ortamda Irak'a asker göndermemesi gerektigini savundu. Daha yaklasik alti ay önce Irak'a asker göndermemize neden olacak tezkerenin TBMM'de oylanmasindan önce tezkerenin kabul edilmesi gerektigini savunan TÜSIAD, simdi 'tornistan' etti.
TÜSIAD Baskani Tuncay Özilhan, Konseyin açilis konusmasinda Irak harekatina basta katilmayan Türkiye'nin, çok daha fazla belirsizligin yasandigi bu asamada, Irak'a asker göndermesinin üzerinde dikkatlice düsünülmesi gerektigini söyledi. Özilhan, mevut kosullarda Türk askerinin Irak'ta istikrara katki saglayamiyacagini vurguladi. Irak'in hiçbir kesiminden Türk askerinin Irak'a girmesi düsüncesine sempatik bir yaklasim gelmedi. Ayni tepkiyi Powel da yapti, diyen Özilhan, Türkiye'nin Irak'a asker göndermesine karsi çikti.
Alti ay önce TÜSIAD, Irak'a asker göndermemizi isterken, TBMM tezkereyi red ederek TÜSIAD'in dediginin tersini yapmisti. Simdi TÜSIAD Irak'a asker göndermiyelim diyor. Hükümet ise Irak'a asker göndermek istiyor. Basbankan Erdogan, Dubai'ye hareketinden önce gazetecilerin sorulari üzerine, TÜSIAD'in açiklamasina su yorumu getirdi:
'Hükümetin verecegi bir karari herhangi bir sivil toplum örgütü vermeyecek. Onlarin kanaatlerine saygi duyariz, onu da aliriz, degerlendirirz, ama nihai karari verecek olan hükümettir.'
TÜSIAD Baskani Tuncay Özilhan, Irak'a asker yollanmasin derken kimin sözcülügünü yapiyordu? Kimin adina konusuyordu? TÜSIAD üyeleinin adina mi? TÜSIAD Yönetim Kurulu Üyelerinin adina mi? TÜSIAD'in agir toplari sayilan birkaç holding patronunun adina mi? TÜSIAD disindaki bir gurubun adina mi? Yoksa kendi adina mi? Tuncay Özilhan'in hükümet ile ve bazi TÜSIAD üyeleri ile ters düsen bu açiklamasinin gerekçesini TÜSIAD üyelerine anlatmasi gerekecek.
'Merkez Bankasi Faiz %29 Dedi'
Merkez Bankasi, 'gelecek iyi olacak' diyerek, piyasalarin bekledigi faiz indirimini gerçeklestirdi. Kisa vadeli faiz oranlarini 3'er puan düsürdü. Böylece gecelik faiz orani yüzde 29 oldu. Böylece 2002 yili basindan itibaren faiz oranlarinda toplam 11 adet indirim karari alarak Merkez Bankasi faizlerde yirmibir ayda toplam 30 puanlik indirim yapmis oldu.
Merkez Bankasinin yaptigi yeni faiz indirimleri ile yeni TCMB faiz oranlari söyle oldu:
Borçlanma Türü Yeni Oran Eski Oran
------------------------------- ---------- -----------
Gecelik Faiz %29 %32
Borç Verme %35 %38
Haftalik Borçlanma %29 %32
Geç Likidite Penceresi %40 %43
Yirmibir ayda faizlerdeki 30 puanlik düsüs ileriye yönelik düsüsün devam edebilecegi beklentilerini arttirdi. Türk Lirasina reel faizin devam etmesine ragmen getiri marjinin düsmesi, paraya para kazanmanin cazibesini gittikçe azaltiyor. Iç borçlanma faizlerini düsürüyor. Bütçe içinde yer alan faiz giderlerinin astronomik hizla büyümesini engelliyor. Ekonomide panik ortami yaratilmadigi ve kamu maliyesi disiplininin siki tutulmasi durumunda faizlerin düsüsününün devam etmesi bekleniyor.
TCMB Gecelik Faiz Oranlari
Tarih Faiz Orani
---------------- -----------
01 Ocak 2002 %59
20 Subat 2002 %57
14 Mart 2002 %54
08 Nisan 2002 %51
30 Nisan 2002 %48
05 Agustos 2002 %46
11 Kasim 2002 %44
25 Nisan 2003 %41
04 Haziran 2003 %38
16 Temmuz 2003 %35
06 Agustos 2003 %32
18 Eylül 2003 %29
Merkez Bankasi'nin faiz indiriminden sonra ticari bankalar da faiz oranlarini indirmeye basladi. Türk Eximbank da faiz oranlarini 3 puan indirdi. Eximbank kisa vadeli 180 günlük kredilerini %22-%29 seviyesine, 360 günlük kredilerini ise %25-%32 seviyesine düsürdü. HSBC Bankasi kredi karti faizlerini aylik %6.99'a indirdi. Diger bankalar da rekabet nedeniyle kredi faiz oranlarina Merkez Bankasi'nin yaptigi 3 puanlik indirimi yansitacaklardir.
'Borsa 13.500'e'
Istanbul Menkul Kiymetler Borsasi [IMKB], 22 Kasim 2002'den beri on aydir en yüksek seviyesine 14.419 puan ile ulasti. Bu yilin en yüksen endeksi olan 14.419 puan ile bu yilin en yüksek günlük islem hacmine de ulasti. Günlük 1 katrilyon 124 trilyon islem hacmi ile bu yilin islem hacmi rekoru da kirilmis oldu.
Borsa, normal küçük yatirimcilar için hala riskli bir yaririm araci olmaya devam etmesine ragmen, kurumsal yatirimcilar ve spekülatif islemler yapan yatirimcilar için önümüzdeki dönemde islemlerin artabilecegi bir duruma gelmeye basliyor.
IMKB 100 Endeksi
Tarih IMKB 100 Endeksi
-------------- ----------------------
01 Ocak 2003 10.598
24 Mart 2003 8.892
08 Eylül 2003 11.581
18 Eylül 2003 13.419
Faizlerin düsmesi, dolar kurunun gerilemesi ile birlesince borsaya doping yapacak zemin hazirlanmis oldu.
'Sicak Para Tehlikelidir'
Türkiye gibi sermaye hareketlerinin serbest oldugu ülkelerde para hareketleri de serbet oldugu için, para ürktügü ülkeleri süratle terk eder. Para, saglam ve verimli gördügü ülkelere ise süratle akar. Türkiye'de yasanan Kasim 2000 ve Subat 2001 kirizlerinden sonra hem yurtdisindan gelmis sicak para hem de yurtiçi yatirimcilarin paralarinin önemli bir meblagi ülkeyi terk etmisti. Kasim 2000'de faizler, Subat 2001'de ise döviz kurlari roket hiziyla firlamis gitmisti. Hem bankalarimiz hem de sirketlerimiz üç ay ara ile bir faiz yumrugu bir de devalüasyon yumrugu yigince yikildilar, sermayelerini kaybettiler, borç ödeme güçlerini yitirdiler.
Iste sermaye hareketlerinin serbest oldugu ülkelerde yerli parayi ve yabanci parayi ürkütecek ortami yaratmamak gerekir. Yerli ve yabanci para, politik, siyasi ve ekonomik istikrarsizliktan ürker. Para, hükümet sorunlarindan, belirsizlik ortamindan, iyiye gitmeyen ekonomik endikatörlerden, borç ödeme zafiyetinden, döviz taahhütlerini ödeme güçlügünden ürker. Ürken para, etrafinda kafes yoksa, kus gibi uçar gider. Arkasinda iflas eden sirketleri, fakirlesen insanlari, sermayesiz kalan kurumlari birakir.
Kasim 2000 ve Subat 2001 krizleri sonrasi Türkiye'yi terk etmis sicak para, AKP hükümeti ile yakalanan tek parti iktidari, IMF destegi ve uyum pakedine gösterilen sadakat nedeniyle geri döndü.
Geri gelen sicak para her an geri gidebilir. Onümüzdeki dönemde yeniden sicak para krizi yasamamak için parayi ürkütecek davranislardan kaçinmamiz gerekir.
'Dolar 1 milyon 400 binin Altina Oturdu'
Dolar 1 milyon 400 bin liranin altina oturdu. Yilbasindan beri yaklasik %17.6 oraninda deger kaybeden dolarin degeri 1.363.000.- TL'ye kadar düstü. 1 milyon 600 bin liradan hammade ithal edip üretim yapan ihracatçi sirketlerin maliyetleri ile ihracat satis fiyatlari arasindaki fark bazi sirketlerin kar hesaplarini altüst etti.
Dolar artar mi? Dolar ne zaman artacak? Anlasilan simdilik 1 milyon 400 binin altina oturdu. Yil sonunda 1 milyon 500 binlere ancak ulasmasi bekleniyor. Ancak hiçbir zaman unutmamak gerekir. Para ürkektir. Parayi ne zaman ürkütürseniz, etrafinda kafesi yoksa, kus gibi uçar gider. Sebest dolar uygulamasi dolari artik bir kus gibi yapti. Dalinda da kalir, yukari da da çikar, asagi da iner. Hemimiz hesabimizi bu gerçege göre yapmaliyiz.
Merkez Bankasi son dört ayda yaklasik 5.5 milyar dolar döviz satin aldi. Döviz reservlerimiz yaklasik 31 milyar dolara ulasti. Buna ragmen döviz kurlari artmadi.
Merkez Bankasi Dolar Satis Kurlari
Tarih Dolar Kuru
------------ ----------------
02 Ocak 2003 1.656.389.- TL
24 Mart 2003 1.754.813.- TL
08 Eylül 2003 1.374.374.- TL
Alti ayda 1 milyon 754 binden %21.6 deger kaybederek 1 miyon 374 bine düsen dolar birçok sirketin hesaplarini altüst etti. Serbest kur politikasinin sadece çikis degil, inis de demek oldugunu birçok isadamina ögretti.
2004 yili sonunda dolar kurunun 2 milyon 800 binler seviyesine artacagi tahmin ediliyor. Yani 2004 yilinda dolarin çildirabilecegi tahmin ediliyor.
'Açik Pozisyona Dikkat'
Döviz borcu olanlar, 2004 yilinda dövizin hizli artma beklentisini göz önünde bulundurarak simdiden tedbir almalari gerekir. Döviz kazanci olmadan dövizli borçlanma yapmak, kur riski almaktir. Kur artisi ile zarara ugrama riski fazla olan sirketlerin 2004 yili ilk yarisinda açik pozisyonlarini kapatmalari iyi olur.
Bankalarimizin su anda açik pozisyon sikintisi yok. Kur riskine karsi kendilerini korumaya almis durumdalar. Ancak sirketlerin durumu ise tam tersi. Sirketlerimizin bir çogunda açik pozisyon riski var. Kur riski tasiyorlar. Türk bankalarindan yeterli kredi bulamayan Türk sirketlerinden bir çogu yabanci bankalardan ve yabanci finans kurumlarindan kredi temin ettiler. Bilançolarinda döviz borçlari artti. Tasidiklari kur riski büyüdü.
Açik pozisyonu olan sirketlerimizin vadeli islemler ile kendilerini kur riskine karsi korumalarini tavsiye ediyorum. Dolar önümüzdeki yil 2003 yilindaki gibi hareket etmiyebilir. Önümüzdeki yil hizli bir kur artisi yasanabilir.
'Büyüme Artarken, Isgücü Azaliyor'
Türkiye'de 1996 yilindan beri issizlik ile büyüme arasinda çarpik bir iliski yasaniyor. Ekonomik büyüme saglanmasina ragmen çalisan isgücü orani ise giderek düsüyor. Yani issizligin önünü alamiyoruz. Yani issizlik her geçen gün büyüyor. Yani sosyal tatmin ve mutluluktan her sene daha fazla uzaklasiyoruz. 1997 yilini 100 kabul edersek ülke ekonomisinin büyümesi 2003 yilina kadar 110 olurken, isgücü artisi, artis yerine 84'e düsüs göstermistir.
Büyüme ile birlikte çalisan isgücü artisini da hizlandirmamiz gerekiyor. Türkiye'nin genç nüfusu fazla. Her yil okullardan mezun olan yüzbinlerce gencimize yeni is imkani yaratmak zorundayiz. Bunu gerçeklestiremezsek mutsuz bir toplum oluruz. Sosyal patlamalara müsait bir toplum oluruz.
'Bill Gates Yine ABD'nin en Zengini'
Microsoft'un patronu Bill Gates, ABD'nin en zengini ünvanini bu yil da kaptirmadi. Bill Gates servetini 3 milyar dolar arttirarak 46 milyar dolara ulastirmayi basardi.
Warren Buffett 36 milyar dolarla ikinci sirada yer alirken, yine Microsoft'tan Paul Allen 22 milyar dolarla üçüncü, Wal-Mart'tan Alice Walton ise 20 milyar dolarla dördüncü oldu. Oracle'dan Larry Ellison 18 milyar dolarla dokuzuncu ve Dell'den Michael Dell 13 milyar dolar ile onuncu sirada yer aldi.
Microsoft yöneticilerinden Steve Ballmer 12.2 milyar dolarla 11'inci sirada yer alirken, listeye girmeyi basaran en genç isadami 1.2 milyar dolarlik malvarligiyla 31 yasindaki Daniel Ziff oldu. Amerika'nin en zengin 400 kisisi içinde listenin en yasli milyarderi ise 680 milyon dolatrlik malvarligi ile 95 yasindaki Max Fisher olmustur.
Amerika'nin En Zengin 10 Kisisi [milyar dolar]
Isim Servet SIrket
------------------------ ----------- -------------------------------
Bill GAtes 46.0 Microsoft
Warren Buffett 36.0 Berkshire Hathaway
Paul Allen 22.0 Microsoft
Alice Walton 20.5 Wall-Mart
Helen Walton 20.5 Wall-Mart
Jim Walton 20.5 Wall-Mart
John Walton 20.5 Wall-Mart
Robson Walton 20.5 Wall-Mart
Larry Ellison 18.0 Oracle
Michael Dell 13.0 Dell
Amerika zengin insanlarinin sayisini arttiriken ve zenginlerini daha zengin yaparken biz ise ülkemizde yasayan insanlarimizi ve isadamlarimizi son üç yil içinde fakirlestirdik. Hepimiz geçmise göre daha az kazanan, daha az harcayan ve daha az varligi olan vatandaslar olduk...
Bu yaziya yorum ekle |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
| Tüm yazıları |
|
ShareThis
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Türk Liderler:
Abbas Güçlü, Adil Karaağaç, Ali Ağaoğlu, <Ali Kibar, Adnan Nas, Adnan Polat, Adnan Şenses, Ahmet Başar, Ahmet Esen, Alber Bilen ,Ahmet Cemal Kura, Ali Abalıoğlu, Ali Naci Karacan, Ali Sabancı, Ali Koç, Ali Saydam, Ali Talip Özdemir, Ali Üstay, Arman Manukyan, Arzuhan Yalçındağ, Asaf Güneri, Atila Şenol, Attila Özdemiroğlu, Avni Çelik, Ayduk Koray, Aydın Ayaydın, Aydın Boysan, Ayhan Bermek, AyşeKulin, Ayten Gökçer, Başaran Ulusoy, BedrettinDalan, Bedri Baykam, Berhan Şimşek, BetülMardin, Bülend Özaydınlı, Bülent Akarcalı, Bülent Eczacıbaşı, Bülent Şenver, CağvitÇağlar, Can Ataklı, Can Dikmen, Can Has, Can Kıraç, Canan Edipoğlu, Celalettin Vardarsuyu, Cengiz Kaptanoğlu, Cevdetİnci, Çoşkun Ural, Cüneyt Asan, Cünety Ülsever, Çağlayan Arkan, Çetin Gezgincan, DenizAdanalı, Deniz Kurtsan, Didem Demirkent, Dilek Sabancı, Dr. Oktay Duran, Ege Cansel, Em. Org. Çevik Bir, Emre Berkin, Engin Akçakoca, Enver Ören, Erdal Aksoy, Erdoğan Demirören, ErhanKurdoğlu, Erkan Mumcu, Erkut Yücaoğlu, Ergun Özakat, Ergun Özen, Erol Üçer, Ersin Arıoğlu, Ersin Faralyalı, Ersin Özince, Ethem Sancak, Fatih Altaylı, Fatih Terim, Ferit Şahenk, Ferruh Tanay,Feyhan Kalpaklıoğlu, Feyyaz Berker, Fuat Miras, Fuat Süren, Füsun Önal, Göksel Kortay, Güler Sabancı, Güngör Kaymak, Hakan Ateş, Halit Soydan, Halit Kıvanç, Haluk Okutur, Haluk Şahin, Hamdi Akın, Hasan Güleşçi, HayrettinKaraca, Hazım Kantarcı, Hilmi Özkök, Hüsamettin Kavi, Hüseyin Kıvrıkoğlu, Hüsnü Özyeğin, Işın Çelebi, İbrahim Arıkan, İbrahim Betil, İbrahim Bodur, İbrahim Cevahir, İbrahim Kefeli, İdris Yamantürk, İhsan Kalkavan, İshak Alaton, İsmet Acar, İzzet Garih, İzzet Günay, İzzet Özilhan, JakKamhi, Kazım Taşkent, Kemal Köprülü, Kemal Şahin, Leyla Alaton Günyeli, LeylaUmar, Lucien Arkas, Mahfi Eğilmez, MehmetAli Birand, Mehmet Ali Yalçındağ, Mehmet Başer, Mehmet Günyeli, Mehmet Huntürk, Mehmet Keçeciler, Mehmet Kutman, Mehmet Şuhubi, Melih Aşık, Meltem Kurtsan, Mesut Erez, Metin Kalkavan, Metin Kaşo, Muharrem Kayhan, Muhtar Kent, Murat Akdoğan, Murat Dedeman, MuratVargı, Mustafa Koç, Mustafa Özyürek, Mustafa Sarıgül, Mustafa Süzer, Mümtaz Soysal, Nafi Güral, Nail Keçili, Nasuh Mahruki, Nebil Özgentürk, Neşe Erberk, Nevval Sevindi, Nezih Demirkent, Nihat Boytüzün, Nihat Gökyiğit, Nihat Sırdar, Niyazi Önen, Nur Ger, Nurettin Çarmıklı, Nuri Çolakoğlu, Nüzhet Kandemir, Oğuz Gürsel, Oktay Duran, Oktay Ekşi, Oktay Varlıer, Osman Birsel, Osman Şevket Çarmıklı, Ozan Diren, Özen Göksel, ÖzdemirErdoğan, Özhan Erem, Pervin Kaşo, R.BülentTarhan, Raffi Portakal, Rahmi Koç, Rauf Denktaş, Refik Baydur, Rıfat Hisarcıklıoğlu, SakıpSabancı, Samsa Karamehmet, Savaş Ünal, SedatAloğlu, Sefa Sirmen, Selçuk Alagöz, SelçukYaşar, Selim Seval, Semih Saygıner, SerdarBilgili, Sevan Bıçakçı, Sevgi Gönül, Sezen Cumhur Önal, SinanAygün, Suna Kıraç, Süha Derbent, Süleyman Demirel, ŞadanKalkavan, Şadi Gücüm, Şahin Tulga, Şakir Eczacıbaşı, Şarık Tara, Şerif Kaynar, ŞevketSabancı, Tan Sağtürk, Taner Ayhan, Tanıl Küçük, Tanju Argun, Tansu Yeğen, TavacıRecep Usta, Tayfun Okter, Tevfik Altınok, Tezcan Yaramancı, Tinaz Titiz, Tuna Beklevic, Tuncay Özilhan, Türkan Saylan, Uğur Dündar, Uluç Gürkan, Umur Talu, Ümit Tokçan, Üzeyir Garih, Vehbi Koç, Vitali Hakko, Vural Öger, Yaşar Aşçıoğlu, Yaşar Nuri Öztürk, Yılmaz Ulusoy, Yusuf Köse, Zafer Çağlayan, Zeynel AbidinErdem
|
|
|