|
|
|
|
Tüm Yazıları
 ShareThis
|
KADIN VE FELSEFE
15.03.2006
Sibel Güntöre |
|
|
| Okunma Sayısı : |
1144 |
|
|
| Oy Sayısı : |
1 |
|
|
| Değerlendirme : |
5 |
|
|
| Popülarite : |
0 |
|
|
| Verdiğiniz Puan : |
|
|
|
|
|
|
Kadın olmak bir cinsiyet bildirimi sadece... önemli olanın "insan" olmak olduğu unutuldu hep diye yakınırız için için.. "Kadın olmak" "erkek olmak " ! Hep bir takım etiketlerin izi üzerinde akıyor yaşam. Kimse yadsımıyor cinsiyetimiz farklı elbet. Bu doğa yasası.. özellikler de kendine özgü... fiziksel bir takım farklılıklar, öncelikli olarak hormonal farklılıklar... bunu yadsımak baştan hata yapmak... ama ne var ki, unutulan hep " insan olmak " . Acı veren, sıkıntıya sokan da bu zaten. Toplumların belirlediği rollerin ötesine geçmek için verilen bir savaş : kadın olmak. Bu dünyada "ben de varım " diyebilmek... Saçımın uzunluğu ile aklımın kısalığı arasında hiç de bir bağlantı yok demek için verilen mücadele... dünyanın her yerinde bu böyle... adale gücünün egemenliği, sonra ekonomik gücün egemenliği ve "anne" olma özelliğinin kadını geri plana itişi ve duygusal bir takım iltifatlarla kadının pasifize edilişi ve kadının da buna adeta gönüllü oluşu... durmadan gelişen değişen süreç içinde atılan adımların kısa düşüşü ve sorunun gündemden hiç düşmeyişi...
Kadın anne olmasının ötesinde olduğunu kanıtlama çabaları içinde var olmasının kabulü için çırpınarak bugün ekonomik anlamdaki özgürlüğüne bir ölçüde kavuşarak yumruğunu yaşam masasına vurma gücünde.. .Bilim alanında , sanat alanında da varlığını gösteren kadın sayısı fazlalaşmakta... ve fazlalaşmalı da... Erkeklerin kadının insan özelliklerini kabul etmeleri ve buna zorlanmaları gerekiyor adeta... Ne yazık ! Bu yaşam içinde birlikteyiz oysa. Hep birlikte bir yaşamın içinde yol almaktayız. Çıkarlarımız neden çatışsın? Paylaşmak ve birlikte yürümek varken ... baskıcı tutumları günlük yaşamda belirgin kılıp, kuramsal olarak ya da sözel olarak ifadelerde kadına verilen değer söz konusu olunca onay gösteren erkekler(!)... hep sözde kalmamalı uygulamada da kadının önünü açmalı diye beklenmekte... Hızla olmuyor gelişme... asırların etkisi bir anda yıkılamıyor haliyle. Bu da bir süreç hiç kuşkusuz...
1800 ‘lü yıllarda J.S.Mill , " kadına eşit şans verilse erkekler kadar başarılı olur. Eğitim eşitliği... " diye söylemler geliştirirken kadının bir erkek kadar düşün kapasitesine , gücüne ve yeteneğine yapılan haksızlığı dile getirmiş olsa da günümüzde özellikle yaşadığımız topraklar üzerinde düşün alanında hareket etmek isteyen kadına "sen dur bakalım !" diyen düşün anlayışlarının içinde , yine de cengaver ruhlu ve tuttuğunu koparan , felsefe alanında söz söyleyen ve başarılara imza atan nice kadın olduğunu unutmamak gerekmekte...
Kadın ile felsefe neden birbirine yakıştırılamasın ? Neden bir kadın felsefeci dudak bükmelerle karşılaşsın ? Ya da bir kadın felsefecinin cinsiyeti yok sayılsın ?
Felsefe düşün işi... düşünen, soran sorgulayan insanların işi... sorulmuşları anlamak , kavramak , anlatmak ve üzerinde düşünüp yorum yapmak, kişisel gelişimi için bile olsa bu alanda çalışmak , ürünler vermek ve kendisini bu konum içinde rahatlıkla belirlemek bir kadın için neden zor olsun ? Neden başaramaz olsun? Kadın = İnsan.
İnsan düşünme yetisi olan bir varlık. Bilinçli bir varlık. Düşündüğünü söyleyen bir varlık. Düşünerek , söyleyerek , yazarak , akıl yürüterek , sezerek , soru sorarak yani sorgulayarak , yeğlemelerde ve karar verme yetisi içinde eyleyerek ve yaşam içinde var olarak varlığını anlamaya kavramaya çalışan insan, kadın doğmakla bu özelliklerinden ayrı düşmemekte ki... bu yakıştırmalar olsa olsa yaşanan toplumun ayıbı olmakta ... toplum da bu ayıbıyla gelişememişliğin sınırlarını zorlayamamakta...
Felsefe kadına çok yakışır. Felsefe belki de daha çok yakışır. Kadın erkekten daha konuşkandır (düşünme ve dil arasındaki sıkı bağı unutmamalı diyerek – kadın konuşmalarını boş konuşma diye adlandıranlara esef ederek söz konusu olan her konuşma değildir dipnotunu düşerek elbet ). Konuşma yetisi erkekten daha öndedir aslında... düşünme fukarası değil, düşündüğünü daha zarif , daha yumuşak söyleyendir olsa olsa... aklı da işler eli de işler kadının... bunun içindir ki , kadın hem kuramsal anlamda hem de uygulama alanında daha da etkindir . Önü açılan, eğitim özgürlüğünden hakkını alan kadın felsefeyi felsefe olarak da bilincine eren ve erdiren olarak vardır.
Bir insan olan kadın, akıllı varlık olan kadın felsefenin içindedir tıpkı bir erkek kadar .
Kadın erkek ayırımının felsefe alanında yapılması kadar felsefeye aykırı düşen ya da felsefenin özüne aykırı düşen daha ne olabilir ki ? Kadını küçümseyen yok sayan , aşağılayan filozoflarla dolu felsefe tarihi .. nice örneği var bunun. Felsefe tarihi içindeki kocaman düşün adamları hep erkek ... çağlarının önünde düşünen bu adamların bile kadına bakışı işledikleri alanların içinde aykırı düşmekte... bunu insanın psikolojik yapısına bağlayarak, erkek bencilliği içinde, içinde bulundukları duygusal ve sosyal yapıları zorlamayarak, daha ötesini görmesini beklediğimiz / bugünden düne bakarak söyleyerek / bu büyük adamların bu konudaki sıradanlığı şaşırtıcı ya da anlaşılmaz olarak değerlendirilmekte haliyle. Filozoflar da insan bir deha sahibi olsalar da. Bu yüzden bir alışkanlıkla felsefe ile kadın birbirine yakıştırılmamakta... sanki felsefe alanı erkeklerin alanı gibi sunulmakta... bu alışkanlık çağların içinde değişim gösterse de büyük isimler olarak anılan kadın filozoflar pek gündemi tutamasa da, anlaşılması gereken zamanında verilmemiş fırsatların bugünkü iz düşümleri sadece... kadının kendi toplumsal rolünü benimsemesi ve savaşması nasıl zaman aldıysa .. bireysel bir takım düşün çalışmaları gün ışığına çıkmakta zorlanmışsa da bugün felsefe ile uğraşan ve bu alanda varlık gösteren nice kadının olduğu bilinmekte... kadın daha az düşünebilen değildir asla... soru sormayı da becerir verilen yanıtları anlamayı ve anlatmayı da... tarih içindeki alışkanlıkların bir özellikmişçesine üzerine yapışması ile uzakmış gibi de dursa ... akıllı varlık olan insan olarak bakılması, bir bilinç edimi içinde bulunması açısından hiç de uzak değildir kadına felsefe ve felsefe kadına....
Yaşamı sorgulayan, kendini sorgulayan, yaşadığı toplumu sorgulayan kadın hem anne(!) olmayı hem felsefe yapmayı başaracak gizilgüce sahip olduğunun ayırdındadır ve ayırdında olmayanları da uyandırmak zorundadır. Ona biçilmiş rollerin de üstesinden geldiği gibi yakışıksız bulunulan felsefe alanında da söz söyleyendir ve söz söyleyen olmalıdır ...
Felsefe ile uğraşan kadınların sayısı arttıkça o toplumun çok daha bilinçli ve insana yakışır bir toplum olacağı savı ile... .ne kadından korkun ( korktuğunuz için mi yok sayarsınız ? ), ne de felsefeden ( bilinçlenme edimi midir sizi korkutan ? ) !!!!...
19 nisan 2004 / İST.
SİBEL ÖZTÜRK GÜNTÖRE.
NOT:daha önce yayımlanmış bir yazıdır.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tüm yazıları
ShareThis
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Türk Liderler:
Abbas Güçlü, Adil Karaağaç, Ali Ağaoğlu, <Ali Kibar, Adnan Nas, Adnan Polat, Adnan Şenses, Ahmet Başar, Ahmet Esen, Alber Bilen ,Ahmet Cemal Kura, Ali Abalıoğlu, Ali Naci Karacan, Ali Sabancı, Ali Koç, Ali Saydam, Ali Talip Özdemir, Ali Üstay, Arman Manukyan, Arzuhan Yalçındağ, Asaf Güneri, Atila Şenol, Attila Özdemiroğlu, Avni Çelik, Ayduk Koray, Aydın Ayaydın, Aydın Boysan, Ayhan Bermek, AyşeKulin, Ayten Gökçer, Başaran Ulusoy, BedrettinDalan, Bedri Baykam, Berhan Şimşek, BetülMardin, Bülend Özaydınlı, Bülent Akarcalı, Bülent Eczacıbaşı, Bülent Şenver, CağvitÇağlar, Can Ataklı, Can Dikmen, Can Has, Can Kıraç, Canan Edipoğlu, Celalettin Vardarsuyu, Cengiz Kaptanoğlu, Cevdetİnci, Çoşkun Ural, Cüneyt Asan, Cünety Ülsever, Çağlayan Arkan, Çetin Gezgincan, DenizAdanalı, Deniz Kurtsan, Didem Demirkent, Dilek Sabancı, Dr. Oktay Duran, Ege Cansel, Em. Org. Çevik Bir, Emre Berkin, Engin Akçakoca, Enver Ören, Erdal Aksoy, Erdoğan Demirören, ErhanKurdoğlu, Erkan Mumcu, Erkut Yücaoğlu, Ergun Özakat, Ergun Özen, Erol Üçer, Ersin Arıoğlu, Ersin Faralyalı, Ersin Özince, Ethem Sancak, Fatih Altaylı, Fatih Terim, Ferit Şahenk, Ferruh Tanay,Feyhan Kalpaklıoğlu, Feyyaz Berker, Fuat Miras, Fuat Süren, Füsun Önal, Göksel Kortay, Güler Sabancı, Güngör Kaymak, Hakan Ateş, Halit Soydan, Halit Kıvanç, Haluk Okutur, Haluk Şahin, Hamdi Akın, Hasan Güleşçi, HayrettinKaraca, Hazım Kantarcı, Hilmi Özkök, Hüsamettin Kavi, Hüseyin Kıvrıkoğlu, Hüsnü Özyeğin, Işın Çelebi, İbrahim Arıkan, İbrahim Betil, İbrahim Bodur, İbrahim Cevahir, İbrahim Kefeli, İdris Yamantürk, İhsan Kalkavan, İshak Alaton, İsmet Acar, İzzet Garih, İzzet Günay, İzzet Özilhan, JakKamhi, Kazım Taşkent, Kemal Köprülü, Kemal Şahin, Leyla Alaton Günyeli, LeylaUmar, Lucien Arkas, Mahfi Eğilmez, MehmetAli Birand, Mehmet Ali Yalçındağ, Mehmet Başer, Mehmet Günyeli, Mehmet Huntürk, Mehmet Keçeciler, Mehmet Kutman, Mehmet Şuhubi, Melih Aşık, Meltem Kurtsan, Mesut Erez, Metin Kalkavan, Metin Kaşo, Muharrem Kayhan, Muhtar Kent, Murat Akdoğan, Murat Dedeman, MuratVargı, Mustafa Koç, Mustafa Özyürek, Mustafa Sarıgül, Mustafa Süzer, Mümtaz Soysal, Nafi Güral, Nail Keçili, Nasuh Mahruki, Nebil Özgentürk, Neşe Erberk, Nevval Sevindi, Nezih Demirkent, Nihat Boytüzün, Nihat Gökyiğit, Nihat Sırdar, Niyazi Önen, Nur Ger, Nurettin Çarmıklı, Nuri Çolakoğlu, Nüzhet Kandemir, Oğuz Gürsel, Oktay Duran, Oktay Ekşi, Oktay Varlıer, Osman Birsel, Osman Şevket Çarmıklı, Ozan Diren, Özen Göksel, ÖzdemirErdoğan, Özhan Erem, Pervin Kaşo, R.BülentTarhan, Raffi Portakal, Rahmi Koç, Rauf Denktaş, Refik Baydur, Rıfat Hisarcıklıoğlu, SakıpSabancı, Samsa Karamehmet, Savaş Ünal, SedatAloğlu, Sefa Sirmen, Selçuk Alagöz, SelçukYaşar, Selim Seval, Semih Saygıner, SerdarBilgili, Sevan Bıçakçı, Sevgi Gönül, Sezen Cumhur Önal, SinanAygün, Suna Kıraç, Süha Derbent, Süleyman Demirel, ŞadanKalkavan, Şadi Gücüm, Şahin Tulga, Şakir Eczacıbaşı, Şarık Tara, Şerif Kaynar, ŞevketSabancı, Tan Sağtürk, Taner Ayhan, Tanıl Küçük, Tanju Argun, Tansu Yeğen, TavacıRecep Usta, Tayfun Okter, Tevfik Altınok, Tezcan Yaramancı, Tinaz Titiz, Tuna Beklevic, Tuncay Özilhan, Türkan Saylan, Uğur Dündar, Uluç Gürkan, Umur Talu, Ümit Tokçan, Üzeyir Garih, Vehbi Koç, Vitali Hakko, Vural Öger, Yaşar Aşçıoğlu, Yaşar Nuri Öztürk, Yılmaz Ulusoy, Yusuf Köse, Zafer Çağlayan, Zeynel AbidinErdem
|
|
|