|
|
|
|
Tüm Yazıları
 ShareThis
|
Ulusların Zenginliği: Aile Şirketleri
13.06.2015
Mustafa Başar |
|
|
| Okunma Sayısı : |
3752 |
|
|
| Oy Sayısı : |
0 |
|
|
| Değerlendirme : |
0 |
|
|
| Popülarite : |
|
|
|
| Verdiğiniz Puan : |
|
|
|
|
|
|
Ulusların zenginliğinin şifresini çözmek ve günümüzdeki ülkelerin ekonomik güçlerinin temelini anlayabilmek için ne yapmak gerek? Adam Smith’in “Ulusların Zenginliği” adlı değerli çalışmasına karşılık, 2 asırdan fazla bir zaman sonra alternatif bir düşünceyle cevap vermek kulağa doğru gelmiyor olabilir; zaten niyetimiz bu değil. Ancak, ulusal toplumları oluşturan bireylerin mensubu oldukları ilk ve temel küçük topluluk olan, “aile”leri incelemek aslında önemli bir başlangıç olur bu konuda.
Hiçbir sonuç, tek ve basit bir nedenden doğmaz; neden –sonuç ilişkisi içerisindeki en önemli unsur ya da olgu aslında “süreç”tir. Uganda’da yaşayan bir birey ve mensubu olduğu aile ile İngiltere’de yaşayan bireyin ve ailesinin koşulları farklı. Koşulları oluşturan ve günümüze kadar gelen süreç, tarih ilminin konusu elbette. Ama dünya genelindeki ulusların sosyoekonomik farklılıklarının temelinde, gayet iyi bilinen Rönesans, Fransız İhtilali ve belki de en önemlisi Sanayi devriminin yarattığı etkilerin var olduğunu hatırda tutmak gerek. Sanayi Devrimine zamanında dahil olmuş ya da diğer bir deyişle, ülkesinde zamanında makineleşmeye gitmiş, fabrika sayıları hızla artmış uluslardaki bireyler ve ailelerin üretim ve ticarette başarılı olma, uluslararası alanda iş yapan şirketlere sahip olma ihtimalleri elbette daha yüksekti; halen öyle. Sanayi potansiyeli ve teknoloji üstünlüğü dışında, toplumların “dünya hayatına” dinsel ve kültürel açıdan nasıl yaklaştıkları da önemli.
Özetle, sanayi devrimini zamanında gerçekleştiren İngiltere, Almanya, A.B.D gibi ülkelerde yaşayan ailelerin kurdukları şirketlerin büyümeleri ve uzun ömürlü olmaları doğal. İlkçağlardaki avcılık, toplayıcılık gibi, kendi zamanlarının koşullarında, farklı sektörlerde uzmanlaşan çeşitli aileler, dünya çapında iş yapan koca şirketlere dönüştüler. Akla gelebilecek her sektörde aile şirketlerini görmek mümkün. Hatta bugüne kadar kurulmuş şirketlerin ezici üstünlükteki büyük bölümünün aile şirketleri olduğunu söylemek daha doğru. Örneğin A.B.D.’nin ve dünyanın en büyük perakendecisi; Wall Mart marketler zinciri bir aile şirketidir, Fransa’nın en büyüğü olan ve Türkiye pazarında da faaliyet gösteren Carrefour da öyle. Nasıl, şaşırtıcı değil mi? Nedense zihnimizde yer etmiş, uluslararası büyük, kurumsal şirketler ailelere ait olamaz diye, sanki gökten zembille inmişler gibi. Halbuki aile şirketi olmakla, kurumsal olmak, bilinenin aksine birbirine zıt kavramlar değillerdir. Birkaç aile şirketi örneği daha verelim mi? Fransa’dan devam edelim; özellikle bayanların çok sevdiği çanta markası olan Louis Vuitton ve kozmetik devi L’Orêal… Her ikisi de ayrı aile şirketleridir. Michelin’i dünya çapında bir lastik markası olarak biliriz; o da başka bir Fransız aileye aittir. Lastik demişken, otomobil firmalarına bir göz atalım mı? Hangi markayı seversiniz Amerikan Ford mu, Koreli Hyundai mi yoksa İtalyan Fiat mı? Ya da daha pahalı modelleri olan Alman BMW mi? Yoksa ondan daha da lüks olan Porsche mi? Bu markaların her biri, birbirinden farklı ailelere ait. Dünya çapında faaliyet gösterebilmek ve büyümek için ille de otomobil üretmek ya da pahalı moda ürünleri satmak gerekmiyor. 1877 yılında yola çıkan bir İtalyan aile şirketi olan Barilla, 125 ayrı ülkede, farklı markalar altında makarna satıyor. Bunlardan biri de gayet iyi bildiğimiz Filiz markası.
Dünyanın en büyük 100 aile şirketinin 36’sı Amerikan, yarısından fazlası da Avrupa kökenli. Peki bu sıralamaya girebilen Türk aileleri var mı? Türkiye Cumhuriyeti henüz 1 asırlık olmadığından, Osmanlı döneminde ailelerin şirketleşmesi ve günümüze kadar gelmeleri mümkün mü? Türkiye’deki en eski aile şirketleri kaç yıllık? Hangi sektörlerde büyümüşler? Bir sonraki yazımızda Türk Aile şirketlerine odaklanacağız.
Saygılarımla,
Mustafa BAŞAR |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Tüm yazıları
ShareThis
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Türk Liderler:
Abbas Güçlü, Adil Karaağaç, Ali Ağaoğlu, <Ali Kibar, Adnan Nas, Adnan Polat, Adnan Şenses, Ahmet Başar, Ahmet Esen, Alber Bilen ,Ahmet Cemal Kura, Ali Abalıoğlu, Ali Naci Karacan, Ali Sabancı, Ali Koç, Ali Saydam, Ali Talip Özdemir, Ali Üstay, Arman Manukyan, Arzuhan Yalçındağ, Asaf Güneri, Atila Şenol, Attila Özdemiroğlu, Avni Çelik, Ayduk Koray, Aydın Ayaydın, Aydın Boysan, Ayhan Bermek, AyşeKulin, Ayten Gökçer, Başaran Ulusoy, BedrettinDalan, Bedri Baykam, Berhan Şimşek, BetülMardin, Bülend Özaydınlı, Bülent Akarcalı, Bülent Eczacıbaşı, Bülent Şenver, CağvitÇağlar, Can Ataklı, Can Dikmen, Can Has, Can Kıraç, Canan Edipoğlu, Celalettin Vardarsuyu, Cengiz Kaptanoğlu, Cevdetİnci, Çoşkun Ural, Cüneyt Asan, Cünety Ülsever, Çağlayan Arkan, Çetin Gezgincan, DenizAdanalı, Deniz Kurtsan, Didem Demirkent, Dilek Sabancı, Dr. Oktay Duran, Ege Cansel, Em. Org. Çevik Bir, Emre Berkin, Engin Akçakoca, Enver Ören, Erdal Aksoy, Erdoğan Demirören, ErhanKurdoğlu, Erkan Mumcu, Erkut Yücaoğlu, Ergun Özakat, Ergun Özen, Erol Üçer, Ersin Arıoğlu, Ersin Faralyalı, Ersin Özince, Ethem Sancak, Fatih Altaylı, Fatih Terim, Ferit Şahenk, Ferruh Tanay,Feyhan Kalpaklıoğlu, Feyyaz Berker, Fuat Miras, Fuat Süren, Füsun Önal, Göksel Kortay, Güler Sabancı, Güngör Kaymak, Hakan Ateş, Halit Soydan, Halit Kıvanç, Haluk Okutur, Haluk Şahin, Hamdi Akın, Hasan Güleşçi, HayrettinKaraca, Hazım Kantarcı, Hilmi Özkök, Hüsamettin Kavi, Hüseyin Kıvrıkoğlu, Hüsnü Özyeğin, Işın Çelebi, İbrahim Arıkan, İbrahim Betil, İbrahim Bodur, İbrahim Cevahir, İbrahim Kefeli, İdris Yamantürk, İhsan Kalkavan, İshak Alaton, İsmet Acar, İzzet Garih, İzzet Günay, İzzet Özilhan, JakKamhi, Kazım Taşkent, Kemal Köprülü, Kemal Şahin, Leyla Alaton Günyeli, LeylaUmar, Lucien Arkas, Mahfi Eğilmez, MehmetAli Birand, Mehmet Ali Yalçındağ, Mehmet Başer, Mehmet Günyeli, Mehmet Huntürk, Mehmet Keçeciler, Mehmet Kutman, Mehmet Şuhubi, Melih Aşık, Meltem Kurtsan, Mesut Erez, Metin Kalkavan, Metin Kaşo, Muharrem Kayhan, Muhtar Kent, Murat Akdoğan, Murat Dedeman, MuratVargı, Mustafa Koç, Mustafa Özyürek, Mustafa Sarıgül, Mustafa Süzer, Mümtaz Soysal, Nafi Güral, Nail Keçili, Nasuh Mahruki, Nebil Özgentürk, Neşe Erberk, Nevval Sevindi, Nezih Demirkent, Nihat Boytüzün, Nihat Gökyiğit, Nihat Sırdar, Niyazi Önen, Nur Ger, Nurettin Çarmıklı, Nuri Çolakoğlu, Nüzhet Kandemir, Oğuz Gürsel, Oktay Duran, Oktay Ekşi, Oktay Varlıer, Osman Birsel, Osman Şevket Çarmıklı, Ozan Diren, Özen Göksel, ÖzdemirErdoğan, Özhan Erem, Pervin Kaşo, R.BülentTarhan, Raffi Portakal, Rahmi Koç, Rauf Denktaş, Refik Baydur, Rıfat Hisarcıklıoğlu, SakıpSabancı, Samsa Karamehmet, Savaş Ünal, SedatAloğlu, Sefa Sirmen, Selçuk Alagöz, SelçukYaşar, Selim Seval, Semih Saygıner, SerdarBilgili, Sevan Bıçakçı, Sevgi Gönül, Sezen Cumhur Önal, SinanAygün, Suna Kıraç, Süha Derbent, Süleyman Demirel, ŞadanKalkavan, Şadi Gücüm, Şahin Tulga, Şakir Eczacıbaşı, Şarık Tara, Şerif Kaynar, ŞevketSabancı, Tan Sağtürk, Taner Ayhan, Tanıl Küçük, Tanju Argun, Tansu Yeğen, TavacıRecep Usta, Tayfun Okter, Tevfik Altınok, Tezcan Yaramancı, Tinaz Titiz, Tuna Beklevic, Tuncay Özilhan, Türkan Saylan, Uğur Dündar, Uluç Gürkan, Umur Talu, Ümit Tokçan, Üzeyir Garih, Vehbi Koç, Vitali Hakko, Vural Öger, Yaşar Aşçıoğlu, Yaşar Nuri Öztürk, Yılmaz Ulusoy, Yusuf Köse, Zafer Çağlayan, Zeynel AbidinErdem
|
|
|